رشته و شغل «مهندسی اپتیک و لیزر» یکی از شاخه‌های جذاب و جدید مهندسی می‌باشد، که به‌سرعت مورد توجه علاقه‌مندان به علم روز قرار گرفته است. این رشته بر روی مطالعه‌ی نور تمرکز دارد و علت محبوبیت آن، کاربرد‌های فراوان رشته مهندسی اپتیک و لیزر در حوزه‌های گوناگون (مانند پزشکی، صنعت، هنر، عکاسی و…) می‌باشد؛ زیرا افراد علاقه‌مند به مهندسی اپتیک و لیزر، قادر به فعالیت در حوزه‌ای که به آن علاقه‌ی بیشتری دارند، هستند.

اگر شما نیز عضو آن دسته از افرادی هستید که به مطالعه‌ی نور علاقه دارند، احتمالاً با سؤالات بسیاری پیرامون رشته مهندسی اپتیک و لیزر مواجه شده‌اید؛ سؤالاتی مانند شغل مهندسی اپتیک و لیزر چیست؟ چه وظایفی در شغل مهندسی لیزر و اپتیک وجود دارد؟ مهارت‌های مورد نیاز برای ورود به شغل مهندسی اپتیک و لیزر و فعالیت در آن چیست؟ فرصت‌های شغلی مهندسی اپتیک و لیزر کدام‌اند؟ در این مقاله از مجله اینترنتی کاپریلا، قصد داریم تا ضمن یافتن پاسخ سؤالات بالا، همراه شما به بررسی کامل شغل مهندسی اپتیک و لیزر بپردازیم؛ پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

آنچه می خوانید: پنهان کردن فهرست

معرفی شغل مهندسی اپتیک و لیزر

رشته و «شغل مهندسی اپتیک و لیزر»، یکی از شاخه‌های نسبتاً جوان مهندسی است، که داوطلبان «گروه آزمایشی ریاضی – فیزیک» می‌توانند آن را انتخاب نمایند و ادامه تحصیل دهند. به‌طور کلی شغل مهندسی اپتیک و لیزر به «مطالعه انواع نور» اعم از نور مرئی و نور نامرئی (مانند مادون‌قرمز و فرابنفش) می‌پردازد و «کاربرد انواع نورها و لیزرها» را در صنایع مختلف و مصارف گوناگون، مورد‌ بررسی قرار می‌دهد. هدف از شکل‌گیری مهندسی اپتیک و لیزر این است که، افراد علاقه‌مند به این حوزه از مهندسی، آشنایی کاملی با «مبانی اپتیک و لیزر» و همچنین کاربرد آن در تجهیزات اپتیکی، اپتوالکتریکی و لیزری به‌دست بیاورند؛ مهندسین اپتیک و لیزر پس از اتمام دوران تحصیلی خود، قادر به طراحی و ساخت قطعات مورد نیاز سیستم‌های لیزری، تجهیزات اپتیکی و… می‌باشند.

پیشنهاد آموزشی مرتبط:
مهندس اپتیک و لیزر در حال انجام تست
مهندس اپتیک و لیزر در حال انجام تست

از آنجایی که شغل مهندسی اپتیک و لیزر کاربرد‌های فراوانی در حوزه‌های گوناگون دارد، فرصت‌های شغلی متفاوتی در حوزه‌های مختلف، پیشروی مهندسین اپتیک و لیزر قرار گرفته است و مهندسین با توجه به علاقه و مهارت خود، قادر به فعالیت در هر کدام از آنها هستند. شایان ذکر است، که رشته مهندسی اپتیک و لیزر دارای گرایش‌های تخصصی متفاوتی می‌باشد، که در قسمت بعدی مقاله، قصد داریم آنها را به همراه شما بررسی کنیم؛ همراه ما باشید.

گرایش های تخصصی مهندسی اپتیک و لیزر

سیستم‌های اپتیکی و لیزری انواع مختلفی دارند، که هر کدام از آنها کاربرد‌های مختص خود را دارد و برای طراحی و ساخت هر کدام از انواع سیستم‌های اپتیکی و لیزری، نیاز به تخصص در آن حوزه می‌باشد؛ در همین راستا، با تخصصی شدن مراحل طراحی و ساخت انواع سیستم‌های اپتیکی و لیزری، گرایش‌های متفاوتی برای این شاخه از مهندسی به وجود آمد. در این قسمت از مقاله، قصد داریم تا به همراه شما، گرایش‌های تخصصی شغل مهندسی اپتیک و لیزر را مورد بررسی قرار دهیم.

گرایش‌های تخصصی مهندسی اپتیک و لیزر عبارت‌اند از:

  • گرایش لیزر
  • گرایش اپتیک
  • گرایش اپتوالکتریک

در ادامه، همراه شما به بررسی هر کدام از گرایش‌هایی که در بالا نام بردیم، می‌پردازیم؛ با ما همراه باشید.

گرایش های تخصصی مهندسی اپتیک و لیزر
گرایش های تخصصی مهندسی اپتیک و لیزر

گرایش لیزر

اختراع لیزر، یکی از دستاوردهای مهم در قرن بیستم می‌باشد، که بیشتر حوزه‌های علوم و صنعت را تحت تأثیر قرار داده است؛ علت محبوبیت این تکنولوژی و فناوری، کاربرد‌های ویژه‌ی فراوانی است که در حوزه‌های مختلف پزشکی، صنعتی، نظامی، سرگرمی و… دارد.از رایج‌ترین کاربرد‌های این گرایش تخصصی مهندسی اپتیک و لیزر در زندگی روزمره، می‌توان به دستگاه‌های پخش کننده CD و DVDها، اسکنرهای بارکد خوان و… اشاره نمود.

شایان ذکر است، که این گرایش در تولید و ساخت بسیاری از تجهیزات پزشکی کاربرد دارد و امروزه طیف گسترده‌ای از عمل‌های جراحی و پروسه‌های درمانی، به کمک تجهیزات پزشکی لیزری انجام می‌شوند، مانند:

  • رفع موهای زائد
  • از بین بردن زائده‌های نخاعی
  • سوزاندن سلول‌های سرطانی
  • درمان بیماری‌های چشم
  • درمان برخی از بیماری‌های پوستی
  • سوزاندن رگ‌ها و جلوگیری از خون‌ریزی در عمل‌های جراحی
  • و…

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

گرایش اپتیک

گرایش تخصصی «مهندسی اپتیک» یکی از زیرشاخه‌های حوزه مهندسی اپتیک و لیزر است، که در برخی از منابع علمی، از آن به‌عنوان «مهندسی نور» یاد کرده‌اند. هدف این گرایش تخصصی، بررسی و مطالعه‌ی نور و ابزارها و دستگاه‌های کنترل کننده‌ی آن، می‌باشد؛ به عبارت دیگر، مهندسینی که در گرایش تخصصی تحصیل و فعالیت می‌کنند، به شناخت رفتار نور در شرایط مختلف و تأثیراتی که دارد، می‌پردازند.

این گرایش تخصصی، خود دارای دو زیر شاخه می‌باشد، که عبارت‌اند از:

  • گرایش اپتیک هندسی
  • گرایش اپتیک فیزیکی

بیایید هر کدام از این گرایش‌های فوق‌تخصصی را باهم بررسی کنیم.

معرفی گرایش اپتیک هندسی

مهندسین اپتیک و لیزر در این زیرشاخه، به بررسی ذره‌ای بودن یا نبودن نور و پرتوهای نوری می‌پردازند؛ دلیل نام‌گذاری «گرایش اپتیک هندسی» این است که، در این گرایش مهندسین پرتوهای نوری را به‌عنوان خطوط هندسی در نظر می‌گیرند که از منبع خود شروع می‌شوند و ادامه پیدا می‌کنند. به‌طور کلی، مهندسین گرایش اپتیک هندسی، مسیر‌های حرکت و پخش ذرات و پرتوهای نوری را، مشخص می‌نمایند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

معرفی گرایش اپتیک فیزیکی

گرایش «مهندسی اپتیک فیزیک» یا «مهندسی اپتیک فیزیکی» بر روی مطالعه‌ی خواص موجی نور، تمرکز دارد و بر خلاف «مهندسی اپتیک هندسی»، در این گرایش نور به عنوان یک «موج الکترومغناطیسی» در نظر گرفته می‌شود. به‌طور کلی مهندسین اپتیک فیزیکی، با مطالعه‌ی رفتار موجی پرتوهای نوری به بررسی و شناسایی ویژگی‌ها، خواص و کاربرد‌های پرتوهای نوری می‌پردازند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

نمایی از مدل موجی پرتوهای نور
نمایی از مدل موجی پرتوهای نور

گرایش اپتوالکترونیک

گرایش تخصصی «اپتوالکترونیک» بر روی ترکیب پرتوهای نور با فناوری‌های الکترونیکی تمرکز دارد؛ به بیان دیگر، مهندسین اپتوالکتریک، با بررسی رفتار و ویژگی‌های پرتوهای نوری و ترکیب آنها با فناوری‌ها و تجهیزات الکترونیکی، موجب ساخت محصولات و تجهیزات جدید و افزایش بهره‌وری محصولات و تجهیزات قدیمی می‌گردند.

این گرایش تخصصی در حوزه‌‌های مختلفی مانند ارتباط از راه دور، خدمات نظامی، تجهیزات پزشکی، سیستم‌های کنترل خودکار و… فعالیت می‌نمایند. برخی از محصولات و فناوری‌هایی که به کمک این گرایش تخصصی ساخته شده‌اند، عبارت‌اند از:

  • چراغ راهنمایی
  • لیزر آبی
  • سلول‌های خورشیدی
  • فیبر نوری
  • دیودهای عکاسی
  • و…

شایان ذکر است که مهندسی اپتیک و لیزر دارای گرایش‌ها و حوزه‌های بیشتری می‌باشد، که برخی از آنها عبارت‌اند از:

  • اپتیک کوانتومی
  • اپتیک یکپارچه
  • اپتیک خطی و غیرخطی
  • اپتیک الکترونی
  • اپتیک مغناطیسی
  • و…

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

اکنون که با تعریف رشته و شغل مهندسی اپتیک و لیزر و همچنین گرایش‌های تخصصی آن آشنا شدیم، زمان آن فرا رسیده است که وظایف موجود در این شغل را، باهم بررسی کنیم.

وظایف شغل مهندسی اپتیک و لیزر

همان‌طور که در قسمت‌های قبل اشاره کردیم، شغل مهندسی اپتیک و لیزر کاربرد‌های فراوانی دارد و به موجب همین امر، وظایف متنوعی در این شغل بر عهده‌ی مهندسین اپتیک و لیزر قرار دارد؛ در این بخش از مقاله – جهت آشنایی بیشتر با شغل مهندسی اپتیک و لیزر – به معرفی و بررسی کامل وظایف موجود در این شغل می‌پردازیم. وظایف شغل مهندسی اپتیک و لیزر عبارت‌اند از:

  • طراحی سیستم‌های نوری دقیق برای دوربین‌ها و تلسکوپ‌ها
  • ارزیابی و بررسی عملکرد سیستم‌های لیزری و اپتیکی
  • بررسی و تشخیص نقص سیستم‌های اپتیکی و لیزری
  • توسعه‌ی فناوری‌ها و تکنولوژی‌های طراحی و ساخت سیستم‌های اپتیکی و لیزری
  • ایجاد پروتکل‌های اصولی برای انجام آزمایشات گوناگون
  • بررسی سیستم‌های نوری قدیمی و به‌روز‌رسانی آنها
  • طراحی و ساخت عدسی‌های جدید برای استفاده در سیستم‌های نوری
  • بررسی نیازهای حوزه‌های مختلف و طراحی سیستم‌های نوری مناسب
وظایف شغل مهندسی اپتیک و لیزر
وظایف شغل مهندسی اپتیک و لیزر

حال بیایید هر کدام از وظایفی که نام بردیم را، باهم بررسی کنیم.

طراحی سیستم های نوری دقیق برای دوربین ها و تلسکوپ ها

امروزه بسیاری از دوربین‌های حرفه‌ای و تلسکوپ‌ها، از سیستم‌های نوری و لیزری پیشرفته‌ای استفاده می‌کنند، مانند فوکوس لیزری، تعیین فاصله به ‌کمک لیزر و… که تمامی این سیستم‌های نوری، به کمک مهندسین اپتیک و لیزر طراحی و ساخته شده‌اند؛ در همین راستا، یکی از وظایف مهندسین در این شغل، «طراحی سیستم‌های نوری دقیق برای دوربین‌ها و تلسکوپ‌ها» می‌باشد. مهندسین برای انجام این کار، می‌توانند در شرکت‌های تولید کننده‌ی دوربین‌های عکاسی و فیلم‌برداری، شرکت‌های سازنده‌ی تلسکوپ‌های ساده و حرفه‌ای و همچنین رصدخانه‌ها، فعالیت داشته باشند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

ارزیابی و بررسی عملکرد سیستم های اپتیکی و لیزری

سیستم‌ها و دستگاه‌های اپتیکی و لیزری، از مکانیزم پیچیده و دقیقی برخوردار هستند و با کوچک‌ترین تغییراتی در مکانیزم یا قطعات آنها، عملکرد مناسب خود را از دست می‌دهند؛ در همین راستا، یکی دیگر از وظایف شغل مهندسی اپتیک و لیزر، «ارزیابی و بررسی عملکرد سیستم‌های اپتیکی و لیزری» می‌باشد. مهندسین اپتیک و لیزر وظیفه دارند، به‌طور مداوم عملکرد قسمت‌های مختلف سیستم‌های اپتیکی و لیزری را مورد بررسی قرار دهند و در صورت مشاهده‌ی هرگونه نقص در عملکرد یا کاهش بهره‌وری در آنها، مشکل پیش آمده را رفع کنند. همچنین باید به این نکته هم اشاره کنیم که، مهندسین اپتیک و لیزر در حین انجام این وظیفه، باید راه‌های مختلفی برای افزایش بهره‌وری و بهبود عملکرد سیستم‌های اپتیکی و لیزری نیز، ارائه نمایند. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

بررسی و تشخیص نقص سیستم های اپتیکی و لیزری

همان‌طور که در قسمت قبل اشاره کردیم، مهندسین اپتیک و لیزر باید به‌طور مداوم سیستم‌های اپتیکی و لیزری را مورد بررسی قرار دهند و مشکلات و نقص‌های آنها را شناسایی کنند؛ شناسایی نقص در این سیستم‌ها، کاری بسیار پیچیده می‌باشد، زیرا سیستم‌های اپتیکی و لیزری دارای قطعات، مکانیزم و عملکرد پیچیده‌ای هستند. در همین راستا، «بررسی و تشخیص نقص‌های اپتیکی و لیزری» به یکی از وظایف مهم و تخصصی شغل مهندسی اپتیک و لیزر تبدیل شده است. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

توسعه فناوری ها و تکنولوژی های طراحی و ساخت سیستم اپتیکی و لیزری

علم اپتیک و لیزر هر روزه شاهد پیشرفت‌های چشم‌گیری می‌باشد، که توسعه‌ی هر کدام از آنها، موجب افزایش قابلیت‌ها و کارایی سیستم‌های اپتیکی و لیزری می‌گردد؛ در همین راستا، یکی دیگر از وظایف مهم شغل مهندسی اپتیک و لیزر، «توسعه فناوری‌ها و تکنولوژی‌های راحی و ساخت سیستم‌های اپتیکی و لیزری» می‌باشد. مهندسین این حوزه وظیفه دارند با انجام آزمایشات، تحقیقات و مطالعات تخصصی در حوزه‌های مختلف مهندسی، فناوری‌ها و تکنولوژی‌های جدیدی را برای طراحی و ساخت سیستم‌های اپتیکی و لیزری، به این حوزه از مهندسی وارد کنند؛ به بیان دیگر، مهندسین اپتیک و لیزر با تحقیق در مورد انواع روش‌های ساخت و طراحی قطعات مورد نیاز سیستم‌های اپتیکی و لیزری، فناوری‌ها و تکنولوژی‌های جدیدی را برای طراحی و ساخت آنها، به کار می‌گیرند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مهندس اپتیک در حال آزمایش سیستم اپتیکی و لیزری جدید
مهندس اپتیک در حال آزمایش سیستم اپتیکی و لیزری جدید

ایجاد پروتکل های اصولی برای انجام آزمایشات گوناگون

هرگونه سیستم یا وسیله‌ی اپتیکی و لیزری، قبل از تولید انبوه و استفاده در حوزه‌های مختلف، باید آزمایشات گوناگونی را پشت سر بگذارد و پس از کسب موفقیت در تمامی آنها، به‌صورت انبوه تولید می‌شود و در حوزه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اما سؤالی که پیرامون این آزمایشات مطرح می‌شود، این است که چه پروتکل‌هایی به عنوان معیارهای استاندارد تست‌ها و آزمایشات تعیین می‌شوند؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که، وظیفه «ایجاد پروتکل‌های اصولی برای انجام آزمایشات گوناگون» بر روی سیستم‌های اپتیکی و لیزری، بر عهده‌ی مهندسین فعال در این حوزه، قرار داد.

مهندسین اپتیک و لیزر برای انجام این وظیفه، باید اهداف سیستم‌های اپتیکی و لیزری طراحی شده را بررسی کنند و آنها را با نیازهایی که سیستم طراحی شده قرار است بر طرف نماید، مقایسه کنند؛ سپس با توجه به نتایج این بررسی‌ها، محیطی که سیستم مورد نظر قرار است در آن مورد استفاده قرار بگیرد را، شبیه‌سازی نمایند و پروتکل‌های اصولی را با توجه به موارد گفته شده، ایجاد کنند.

بررسی سیستم های نوری قدیمی و به روز‌ رسانی آنها

بسیاری از سیستم‌های نوری قدیمی، تنها با تغییر برخی از اجزا، عملکرد بهتر و بهره‌وری بیشتری به‌دست می‌آورند و از آنجایی که هزینه‌ ساخت سیستم‌های اپتیکی و لیزری بسیار بالا است، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند به‌جای خرید یک سیستم نوری جدید، سیستم‌های قدیمی خود را با انجام اصلاحاتی، به‌روزرسانی نمایند؛ همان‌طور که بارها  در این مقاله اشاره کردیم، سیستم‌های اپتیکی و لیزری بسیار پیچیده می‌باشند و در همین راستا، وظیفه‌ی «بررسی سیستم‌های نوری قدیمی و به‌روزرسانی آنها» بر عهده‌ی مهندسین اپتیک و لیزر قرار دارد. مهندسین برای انجام این وظیفه، باید تمامی قسمت‌های سیستم نوری مورد نظر را بررسی کنند و سپس برخی از قسمت‌های آن را با قطعات جدیدتر، تعویض نمایند.

طراحی و ساخت عدسی های جدید برای استفاده در سیستم های اپتیکی و لیزری

یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر سیستم اپتیکی و لیزری، «عدسی»های آن می‌باشد؛ همان‌طور که می‌دانیم، لیزرها ذرات نوری هستند که در یک خط مستقیم حرکت می‌کنند و از انرژی نسبتاً بالایی برخوردار هستند و این یکنواختی و حرکت مستقیم ذرات نوری، به لطف عدسی‌ها و لنز‌های مخصوصی است که در ساخت سیستم‌های اپتیکی و لیزری تعبیه شده‌اند؛ در همین راستا، یکی دیگر از وظایف مهندسین اپتیک و لیزر در راستای طراحی و تولید سیستم‌های جدید اپتیکی و لیزری، «طراحی و ساخت عدسی‌های جدید» می‌باشد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

بررسی نیازهای حوزه های مختلف و طراحی سیستم های نوری مناسب

همان‌طور که در قسمت‌های قبل اشاره کردیم، سیستم‌های اپتیکی و لیزری در حوزه‌های مختلفی کاربرد دارند و هر کدام از این حوزه‌ها، بنا بر نیازی که دارد، از تجهیزات و سیستم‌های اپتیکی و لیزری خاصی استفاده می‌نماید؛ مهندسین اپتیک و لیزر برای پیشرفت در شغل خود و طراحی سیستم‌های نوری بهینه و کارآمد، در ابتدا باید به «بررسی نیازهای حوزه‌های مختلف» بپردازند و سپس با توجه به نیاز‌های شناسایی شده، «سیستم‌های نوری مناسب» را طراحی و تولید کنند.

مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی اپتیک و لیزر

تمامی مشاغلی که در جهان وجود دارند (اعم از مشاغل ساده و پیچیده) نیازمند مهارت‌های خاصی می‌باشند، که افراد علاقه‌مند به آن مشاغل، باید این مهارت‌ها را کسب نمایند و در خود تقویت کنند؛ شغل مهندسی اپتیک و لیزر نیز از همین قاعده پیروی می‌نماید و افرادی که قصد دارند وارد این حوزه از مهندسی شوند و در آن فعالیت کنند، باید مهارت‌های مورد نیاز این شغل را به‌دست بیاورند. در این قسمت از مقاله، در راستای آشنایی بیشتر با شغل مهندسی اپتیک و لیزر، قصد داریم مهارت‌های مورد نیاز شغل مهندسی اپتیک و لیزر را به همراه شما مورد بررسی قرار دهیم؛ این مهارت‌ها عبارت‌اند از:

  • درک قوی از فیزیک و ریاضیات
  • علاقه‌مندی
  • قدرت تجزیه و تحلیل بالا
  • آشنایی با نرم‌افزارهای تخصصی
  • برقراری ارتباط
  • کار گروهی
  • مدیریت تیمی

حال بیایید هر کدام از مهارت‌های بالا را، باهم بررسی کنیم.

مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی اپتیک و لیزر
مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی اپتیک و لیزر

درک قوی از فیزیک و ریاضیات

رشته و شغل مهندسی اپتیک و لیزر، به‌طور کامل با علوم فیزیک و ریاضیات در ارتباط است؛ به بیان دیگر، مهندسین اپتیک و لیزر برای انجام وظایف خود و پیشرفت در این شغل، باید درک و تسلط کاملی بر روی «مباحث فیزیک» و ریاضیات داشته باشند، زیرا تمامی مراحل طراحی و ساخت قسمت‌های مختلف یک سیستم اپتیکی و لیزری، نیازمند استفاده از قوانین فیزیک و معادلات و محاسبات ریاضی است و اگر مهندسین علاقه یا دانش کافی پیرامون این علوم نداشته باشند، هرگز قادر به فعالیت و پیشرفت در این شغل نخواهند بود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

علاقه ‌مندی

نخستین فاکتور لازم برای ورود افراد مختلف به حوزه مهندسی اپتیک و لیزر، «علاقه‌مندی» به این رشته و حوزه است. دانشجویان رشته مهندسی اپتیک و لیزر، برای کسب دانش کامل پیرامون این شاخه از مهندسی، سال‌های زیادی را باید صرف مطالعه، تحقیق و آزمایش بکنند و اگر علاقه‌ی کافی به این حوزه از مهندسی نداشته باشند، زودتر از چیزی که انتظار دارند، خسته می‌شوند و قادر به پیشرفت در شغل خود نمی‌باشند. شایان ذکر است که برخی از پروژه‌های موجود در حوزه مهندسی اپتیک و لیزر، ممکن است سال‌ها به طول بی‌انجامند و مهندسینی که بر روی آن پروژه در حال فعالیت هستند، قبل از رسیدن به موفقیت با شکست‌های زیادی مواجه شوند؛ تنها دلیلی که مهندسین پس از سال‌ها تلاش به نتیجه می‌رسند، علاقه‌ی آنها به مهندسی اپتیک و لیزر می‌باشد.

قدرت تجزیه و تحلیل بالا

رشته و شغل مهندسی اپتیک و لیزر، دارای گرایش‌ها و تخصص‌های گوناگونی می‌باشد – که برخی از آنها را در قسمت‌های قبل با هم بررسی کردیم – و مهندسین اپتیک و لیزر در حین فعالیت در هر کدام از گرایش‌های تخصصی این حوزه از مهندسی و انجام پروژه‌های گوناگون، با مشکلات و مسائل مختلفی روبه‌رو می‌شوند، که برطرف کردن آنها نیازمند مهارت «تجزیه و تحلیل» بالایی می‌باشد؛ هرچه مهندسین اپتیک و لیزر این مهارت را بیشتر تقویت نمایند، در زمان کمتری قادر به بررسی شرایط و مشکلات و پیدا کردن راه حلی مناسب برای آنها، خواهند بود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

آشنایی با نرم افزارهای تخصصی

همان‌طور که پیش‌تر در این مقاله اشاره کردیم، شغل مهندسی اپتیک و لیزر، نیازمند انجام محاسبات پیچیده ریاضی و فیزیک و همچنین طراحی قطعات و مکانیزم‌های مورد نیاز سیستم‌های اپتیکی و لیزری می‌باشد؛ در همین راستا، یکی دیگر از مهارت‌هایی که مهندسین برای انجام وظایف خود و پیشرفت در این شغل به آن نیاز دارند، مهارت «آشنایی با نرم‌افزارهای تخصصی» است. مهندسین اپتیک و لیزر بسیاری از معادلات پیچیده فیزیک و ریاضی را، به کمک نرم‌افزارهای تخصصی انجام می‌دهند و همچنین، تقریباً تمامی طراحی‌های مورد نیاز خود را، با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی طراحی مهندسی، ارائه می‌نمایند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

برقراری ارتباط

می‌دانیم که شغل مهندسی اپتیک و لیزر دارای کاربرد‌های مختلفی در حوزه‌های گوناگون می‌باشد و مهندسینی که مشغول فعالیت در حوزه مهندسی اپتیک و لیزر هستند، در طی انجام پروژه‌های خود با افراد مختلفی در ارتباط خواهند بود؛ از طرفی به دلیل پیچیدگی و حساسیت بالای سیستم‌های اپتیکی و لیزری، پروژه‌های این حوزه به تیمی متشکل از چندین مهندس با تخصص‌های گوناگون سپرده می‌شوند و مهندسین باید قادر به همکاری با اعضای گروه خود باشند. مهارتی که به مهندسین در انجام وظایف خود و ایجاد ارتباط با افراد دیگر کمک شایانی می‌کند، مهارت «برقراری ارتباط» است؛ مهندسین اپتیک و لیزر با کسب این مهارت، قادر به ایجاد یک ارتباط کاری سازنده و مستحکم با افراد دیگر و اعضای گروه خود، هستند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

برقراری ارتباط
برقراری ارتباط

کار گروهی

همان‌گونه که در قسمت قبل اشاره کردیم، پروژه‌های موجود در شغل مهندسی اپتیک و لیزر، به‌صورت تیمی انجام می‌شوند و به اتمام می‌رسند؛ در همین راستا، مهارت دیگری که مهندسین اپتیک و لیزر برای فعالیت و پیشرفت در این شغل به آن نیاز دارند، مهارت «کار گروهی» می‌باشد. مهندسین با کسب این مهارت، قادر به همکاری با اعضای گروه خود و انجام وظایف در کمترین زمان و با بهترین خروجی ممکن، هستند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مدیریت تیمی

 می‌دانیم که پروژه‌های موجود در شغل مهندسی اپتیک و لیزر، به کمک تیمی از مهندسین متخصص صورت می‌گیرند و هر تیمی، نیازمند یک سر گروه یا مدیر می‌باشد؛ در همین راستا، یکی دیگر از مهارت‌هایی که مهندسین اپتیک و لیزر برای پیشرفت در شغل خود و اتمام پروژه‌های گوناگون نیاز دارند، مهارت «مدیریت تیمی» می‌باشد.

مهندسین اپتیک و لیزر با کسب این مهارت، قادر به مدیریت درست اعضای تیم و همچنین انجام مراحل مختلف پروژه در زمان تعیین شده و با بهترین خروجی ممکن، هستند. فاکتورهای مختلفی برای مدیریت اعضای یک تیم دخیل هستند، که برخی از آنها عبارت‌اند از:

  • شناخت نقاط قوت هر کدام اعضای تیم
  • شناخت نقاط ضعف هر کدام از اعضای تیم
  • بررسی پتانسیل‌های هر کدام از اعضای تیم
  • تقسیم وظایف با توجه به نقاط ضعف و قدرت اعضای تیم
  • طراحی و تعیین زمان‌بندی انجام مراحل مختلف پروژه
  • برقراری ارتباط سازنده و موثر با اعضای تیم
  • نظارت بر روی فعالیت و کارهای هر کدام از اعضای تیم
  • کمک و راهنمایی به اعضای تیم در راستای انجام وظایفشان
  • و…

در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

در ادامه به معرفی برخی از نرم‌افزارهای تخصصی شغل مهندسی اپتیک و لیزر می‌پردازیم.

نرم افزار های تخصصی شغل مهندسی اپتیک و لیزر

همان‌طور که در قسمت‌های قبل اشاره کردیم، مهندسین اپتیک و لیزر برای انجام برخی از وظایف مهم خود، از نرم‌افزارهای تخصصی کمک می‌گیرند، که در این قسمت از مقاله، قصد داریم برخی از آنها را به شما معرفی کنیم. برخی از نرم‌افزارهای تخصصی شغل مهندسی اپتیک و لیزر عبارت‌اند از:

  • Ansys
  • Lumerical
  • Zemax
  • SPEOS
نرم افزار های تخصصی شغل مهندسی اپتیک و لیزر
نرم افزار های تخصصی شغل مهندسی اپتیک و لیزر

نرم‌افزار Ansys یکی از نرم‌افزارهای محبوب و پرکاربرد در انواع حوزه‌های مهندسی می‌باشد؛ این نرم‌افزار به منظور انجام انواع شبیه‌سازی‌ها و مدل‌سازی‌های کامپیوتری، توسعه یافته است. نرم‌افزارهای Lumerical، Zmax و SPEOS همگی نرم‌افزارهایی تخصصی، برای پردازش و مطالعه‌ی پرتوهای نوری و رفتار آنها در شرایط گوناگون هستند؛ مهندسین اپتیک و لیزر با ترکیب نرم‌افزار Ansys با دیگر نرم‌افزارهایی که نام بردیم، قادر به شبیه‌سازی تمامی حالات پرتوهای نوری و انجام آزمایشات و بررسی‌های کامپیوتری می‌باشند.

به بیان دیگر، مهندسین در ابتدا به کمک نرم‌افزارهای Lumerical، Zemax و SPEOS سیستم‌های اپتیکی و لیزری را طراحی می‌نمایند و سپس با استفاده از نرم‌افزار Ansys عملکرد سیستم‌های اپتیکی و لیزری را آزمایش می‌کنند و به مطالعه‌ی رفتار پرتوهای نور در سیستم‌های اپتیکی و لیزری خود می‌پردازند.

پیشنهاد آموزشی مرتبط:

ویژگی های شخصیتی مناسب شغل مهندسی اپتیک و لیزر

شغل مهندسی اپتیک و لیزر مناسب افرادی است که دارای روحیات زیر باشند:

  • جستجوگر
  • واقع‌گرا
  • قراردادی

در ادامه، هر کدام از این موارد را با هم بررسی می‌کنیم.

جستجوگر

شغل مهندسی اپتیک و لیزر معمولاً با «ایده‌های نو و تازه» درگیر است و به تفکر بسیار زیاد نیاز دارد؛ به همین علت، افرادی که قصد فعالیت در این شغل را دارند، باید دارای روحیه «جستجوگر» باشند، تا بتوانند با استفاده از این روحیه، جستجوی ذهنی خود را برای کشف حقایق و حل مسائل مختلف به‌کار بگیرند.

شخصیت جستجوگر
شخصیت جستجوگر

واقع گرا

شغل مهندسی اپتیک و لیزر شامل فعالیت‌های کاربردی و عملی است و مشاغلی با این ویژگی، نیازمند افرادی هستند که دارای شخصیتی «واقع‌گرا» باشند، تا در ارتباط با دنیای واقعی، مواد یا ماشین‌ها از حد اکثر پتانسیلشان استفاده نمایند. واقع‌گرا بودن به مهندسین اپتیک و لیزر کمک می‌کند تا موضوعات مختلف را به‌صورت منطقی مورد بررسی قرار دهند و راه حل مناسبی برای آن پیدا کنند.

قراردادی

افرادی که دارای شخصیت «قراردادی» هستند، تمایل بسیاری به دنبال کردن رویه‌های تنظیم شده دارند و بیشتر به سمت انجام کارهای روتین جذب می‌شوند و افرادی که دارای شخصیت قراردادی و منظم هستند، انتخاب‌های مناسبی برای شغل مهندسی اپتیک و لیزر می‌باشند، زیرا در این شغل تمامی مراحل باید با دقت و نظم بالا انجام شوند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

اکنون که با مهارت‌ها و ویژگی‌های شخصیتی مورد نیاز شغل مهندسی اپتیک و لیزر آشنا شدیم، وقت آن است که به سراغ بررسی فرصت‌های شغلی این حوزه از مهندسی برویم و ببینیم که مهندسین اپتیک و لیزر پس از اتمام تحصیلات خود، با چه فرصت‌های شغلی روبه‌رو هستند؛ همراه ما باشید، با بررسی فرصت‌های شغلی مهندسی اپتیک و لیزر.

فرصت های شغلی مهندسی اپتیک و لیزر

در سالیان اخیر با توجه به پیشرفت‌های گسترده و شگرفی که در زمینه اپتیک و لیزر اتفاق افتاده است، شاهد رشد چشم‌گیر فرصت‌های شغلی برای مهندسین فعال در حوزه اپتیک و لیزر هستیم؛ از طرفی بارها در این مقاله به این نکته اشاره کردیم، که سیستم‌های اپتیکی و لیزری در حوزه‌های مختلفی کاربرد دارند، که این امر هم موجب افزایش فرصت‌های شغلی برای مهندسین اپتیک و لیزر می‌گردد. در راستای آشنایی بیشتر با این شغل، قصد داریم تا در این قسمت از مقاله، لیستی از فرصت‌های شغلی مهندسی اپتیک و لیزر را، باهم مرور کنیم؛ که این فرصت‌های شغلی عبارت‌اند از:

  • فعالیت در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی به منظور تعمیر و نگهداری از سیستم‌ها و دستگاه‌های اپتیکی و لیزری
  • فعالیت در صنایع نظامی و توسعه‌ی فناوری‌های ارتباطی، دفاعی و تهاجمی اپتیکی و لیزری
  • اشتغال در صنایع مخابراتی و طراحی و ساخت سیستم‌های ارتباطی با کمک مهندسی اپتیک و لیزر
  • اشتغال در مراکز تحقیقاتی وزارت بهداشت
  • فعالیت در گروه‌های تحقیقاتی و توسعه‌ی فناوری‌ها و تکنولوژی‌های اپتیکی و لیزری
  • اشتغال در مرکز علوم و فنون لیزر ایران
  • طراحی، نگهداری و تعمیر سیستم‌ها و تجهیزات اپتیکی، لیزری و اپتوالکترونیکی
  • فعالیت در شرکت‌های تولید کننده‌ی محصولات الکترونیکی
  • طراحی و تولید لنز‌ها، عدسی‌ها و دیگر محصولات مرتبط با حوزه اپتیک و لیزر
  • و…
فرصت های شغلی مهندسی اپتیک و لیزر
فرصت های شغلی مهندسی اپتیک و لیزر

مراحل طراحی و ساخت محصولات در شغل مهندسی اپتیک و لیزر

مهندسان اپتیک و لیزر برای طراحی و ساخت یک محصول جدید، با استفاده از «فناوری‌های اپتیکی و لیزری»، باید مراحل مختلفی را به ترتیب طی نمایند.

در مرحله اول مهندسین باید هدف پروژه و نیازی که محصول جدید قرار است بر طرف کند را، به‌طور کامل مورد مطالعه و بررسی قرار دهند، تا درک و شناخت کاملی از آن به‌دست بیاورند. در گام بعدی، طوفان مغزی به‌‌پا می‌شود و آنان راه‌حل‌های مناسب، جهت بر طرف کردن «نیاز مد نظر» را ارائه می‌دهند؛ سپس مهندسان اپتیک و لیزر با استفاده از دانش فنی و خلاقیت خود، ایده‌های خود را به یک یا چندین طرح تبدیل می‌نمایند.

در گام بعدی، مهندسین تمامی طرح‌ها را باهم بررسی می‌کنند و بهترین طرح را از بین آنها انتخاب می‌نمایند و نمونه‌ای اولیه از آن می‌سازند، سپس این نمونه اولیه را مورد آزمایش قرار می‌دهند تا از چگونگی عملکرد آن در دنیای واقعی، اطلاعات کسب کنند.

 در صورت وجود هر گونه مشکل در طراحی و یا عملکرد، مهندسین اپتیک و لیزر وظیفه دارند با ایجاد اصلاحات و تغییراتی آن مشکلات را برطرف نمایند و دوباره نمونه‌ی بازطراحی شده را، بسازند و مورد آزمایش قرار دهند. با توجه به ماهیت طرح و ارتباط آن به حوزه‌های علوم مختلف، ممکن است در یک یا چند مرحله از طراحی، آزمایش و یا اجرا نمودن طرح، نیاز به کمک متخصصان سایر زمینه‌ها باشد؛ به علاوه پس از اتمام پروژه، محصول مورد نظر به بازاریابی و تبلیغات نیاز دارد، بنابراین ممکن است مهندسان اپتیک و لیزر با متخصصان دیگری همچون طراحان صنعتی، تکنسین‌ها و بازاریاب‌ها وارد همکاری شوند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

ساخت سیستم های اپتیکی و لیزری
ساخت سیستم های اپتیکی و لیزری

دلایل ورود به شغل مهندسی اپتیک و لیزر

ممکن است با وجود سختی‌ها و مشقات بی‌شماری که مهندسان اپتیک و لیزر برای انجام شغل خود متحمل می‌شوند، به این فکر بیافتید که به چه علت این افراد همچنان به شغل خود ادامه می‌دهند؟ دلیل رضایت آنان از شغل مهندسی اپتیک و لیزر چیست؟

در پاسخ باید بگوییم که شغل مهندسی اپتیک و لیزر به افرادی که علاقه شدیدی به پیروزی و کسب موفقیت دارند، این امکان را می‌دهد تا از قوی‌ترین توانایی‌های خود برای اتمام پروژه‌ها استفاده کنند و به موفقیت برسند؛ همچنین باید به این نکته هم اشاره کنیم که، مهندسین اپتیک و لیزر قادر به فعالیت تک‌نفره یا گروهی هستند و به عبارت دیگر، خودشان محیط کاری خود را انتخاب می‌نمایند.

برخی دیگر از دلایلی که موجب ورود افراد به این حوزه شغلی می‌گردد، عبارت‌اند از:

  • امنیت شغلی
  • شرایط کاری مناسب
  • فرصت‌های شغلی فراوان
  • استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌ها و فناوری‌ها
  • پرورش ایده‌های خلاقانه
  • و…

درآمد و حقوق شغل مهندسی اپتیک و لیزر در ایران

درآمد شغل مهندسی اپتیک و لیزر در ایران می‌تواند تحت تأثیر عوامل گوناگونی قرار بگیرد؛ برای مثال این موضوع که متخصصان مهندسی اپتیک و لیزر در مراکز دولتی مشغول به کار شوند و یا آنکه در مراکز خصوصی به فعالیت بپردازند، در میزان درآمد آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

مراکز و سازمان‌های دولتی، مطابق با «قانون کار» و «قوانین سازمان» مربوطه، حقوق کارکنان خود را پرداخت می‌نمایند، در حالی که مراکز خصوصی معمولاً حقوق کارمندان خود را بر اساس «تجربه و دانش» پرداخت می‌کنند؛ به همین علت یکی از عوامل مهم و  مؤثر در میزان درآمد و حقوق مهندسان اپتیک و لیزر، دانش و تجربه‌ی آن فرد می‌باشد.

 بهترین دانشگاه ها برای تحصیل در رشته مهندسی اپتیک و لیزر

در آخرین بخش از این مقاله، قصد داریم تا بهترین دانشگاه‌های ایران و دنیا را برای تحصیل در رشته مهندسی اپتیک و لیزر، به شما معرفی کنیم.

بهترین دانشگاه های ایران برای تحصیل در رشته مهندسی اپتیک و لیزر

  • دانشگاه بناب
  • دانشگاه شهید باهنر– کرمان
  • دانشگاه صنعتی ارومیه
  • دانشگاه صنعتی مالک اشتر – اصفهان – شاهین‌شهر
  • دانشگاه غیرانتفاعی خیام – مشهد
  • موسسه غیر انتفاعی عبدالرحمن صوفی رازی – زنجان
بهترین دانشگاه های ایران برای تحصیل در رشته مهندسی اپتیک و لیزر
بهترین دانشگاه های ایران برای تحصیل در رشته مهندسی اپتیک و لیزر

بهترین دانشگاه های دنیا برای تحصیل در رشته مهندسی اپتیک و لیزر

  • دانشگاه Massachusetts Institute of Technology در کشور آمریکا
  • دانشگاه Stanford University در کشور آمریکا
  • دانشگاه Harvard University در کشور آمریکا
  • دانشگاه University of Tokyo در کشور ژاپن
  • دانشگاه University of Southampton در کشور انگلستان
  • دانشگاه Imperial College London در کشور انگلستان
  • دانشگاه Federal Institute of Technology Lausanne در کشور سوئیس
  • دانشگاه Osaka University در کشور ژاپن
  • دانشگاه Nanyang Technological University در کشور سنگاپور
  • دانشگاه University of Toronto در کشور کانادا
بهترین دانشگاه های دنیا برای تحصیل در رشته مهندسی اپتیک و لیزر
بهترین دانشگاه های دنیا برای تحصیل در رشته مهندسی اپتیک و لیزر

لینک مقالات مشابه در رابطه با مشاغل مهندسی

لیست مقالات مشابه در حوزه کسب درآمد با معرفی کسب و کارهای مختلف

سخن پایانی درباره شغل مهندسی اپتیک و لیزر

انتخاب رشته دانشگاهی یکی از حساس‌ترین و تأثیرگذارترین انتخاب‌های هر فرد، در زندگی شخصی‌ وی به شمار می‌رود؛ زیرا این انتخاب به طور مستقیم آینده شغلی او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در انتخاب رشته دانشگاهی نکات و موارد بی‌شماری وجود دارد، که آگاهی یا غفلت از آن‌ها می‌تواند تأثیرات سرنوشت‌سازی را در زندگی فرد، به جای بگذارد. برای آن‌که بتوانید با آگاهی کامل رشته مهندسی اپتیک و لیزر را انتخاب کنید و از آینده شغلی آن باخبر شوید، این مقاله را برای شما ارائه نمودیم؛ امیدواریم که پاسخ سؤالات درون ذهنتان پیرامون رشته و شغل مهندسی اپتیک و لیزر را یافته باشید.

در صورتی که سؤالی درون ذهن شما بدون پاسخ مانده است، می‌توانید آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید، تا در کمترین زمان ممکن به سؤالات شما عزیزان پاسخ دهیم. در آخر باید به این نکته اشاره کنیم که، بازنشر این مقاله در شبکه‌های اجتماعی و همچنین در میان دوستان علاقه‌مند خود، موجب افزایش و خرسندی ما می‌گردد؛ پیروز و سربلند باشید.

بر اساس رای 1 نفر
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
شما قبلا رای داده‌اید!
اگر بازخوردی درباره این مطلب دارید یا پرسشی دارید که بدون پاسخ مانده است، آن را از طریق بخش نظرات مطرح کنید.

فاطمه امامی دانش آموخته رشته مهندسی گیاه‌پزشکی است. وی به مطالعه و پژوهش علاقه دارد و در حال حاضر به عنوان فریلنسر در زمینه تولید محتوای متنی و ویدیویی مشغول به فعالیت است.

نظر شما چیست؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.