با پیشرفت بشر در حوزه‌های مختلف، گردش مالی در سطح کلان و بازارهای اقتصاد جهانی به‌سرعت گسترش یافتند. به تناسب این گسترشِ همه جانبه، پیچیدگی‌های زیادی نیز در بحث داد و ستد، تجارت و اقتصاد به وجود آمده است. با بروز این تغییرات، نیاز به متخصصانی با دانش بالا در زمینه طراحی، توسعه و نوآوری در سیستم های مالی روز به روز افزایش می‌یابد. به همین منظور، دانشی تحت عنوان «مهندسی مالی» شکل گرفته است که در جهت حل مشکلاتی مانند کنترل ریسک مالی ناشی از نوسانات مسائل اقتصادی اعم از تورم، چرخه اقتصادی، مقررات مالی و… پیش می‌رود. متخصصان این حوزه در قالب شغل مهندسی امور مالی پا به میدان گذاشته‌اند تا اقتصاد نیز همگام با سایر علوم مهندسی پیشرفت کند.

با توجه به شناخت اندکی که از رشته و شغل مهندسی امور مالی وجود دارد، در این مقاله از «مجله اینترنتی کاپریلا» به معرفی کامل شغل مهندسی امور مالی و ابعاد مختلف آن از قبیل تحصیلات لازم، وظایف، مهارت‌ها، بازار کار و… می‌پردازیم. اگر علاقه‌مند به شناخت بیشتر این شغل و یا تحصیل و فعالیت در شغل مهندسی امور مالی هستید؛ تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

آنچه می خوانید: پنهان کردن فهرست

تاریخچه شغل مهندسی امور مالی

اصطلاح «مهندس مالی» برای اولین بار در دهه 1980 توسط بانک‌های لندن به کار برده شد. آنان به منظور مدیریت ریسک به وجود آمده، دپارتمانی شامل گروهی از متخصصان راه­اندازی کردند که هر کدام از آن‌ها در زمینه ریسک شرکتی مهارت داشتند. این گروه‌ها یک نگرش و استراتژی جدید جهت مدیریت مالی و خطرپذیری ارائه کرده و تمامی ریسک‌های مالی که برای شرکت‌ها وجود داشت را مورد بررسی و آزمایش قرار دادند.

البته مهندسی مالی را می‌توانیم برگرفته از نظرات و دیدگاه‌های افرادی بزرگ همچون «ژوزف شومپیتر» نیز بدانیم. Joseph Schumpeter یکی از اقتصاددانان تأثیرگذار قرن بیستم بود که برای نخستین بار اصطلاح «تخریب سازنده» را مطرح نمود و این نگرش را در حوزه مالی نهادینه کرد. در واقع (creative destruction) یا همان «تخریب سازنده» رویکردی‌ است که به جایگزینی نظرات و محصولات جدید با گونه‌های قدیمی‌تر می‌انجامد. با کمک این رویکرد، فرآیند‌های تازه جایگزین فرایند‌های قدیمی‌تر شده و موجب بهبود سیستم اقتصاد می‌شوند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

تاریخچه شغل مهندسی امور مالی
تاریخچه شغل مهندسی امور مالی

شایان ذکر است که در مواردی، بین مشاغل حوزه اقتصاد اشتراکاتی وجود دارد. با این حال هر شغل ویژگی‌ها و وظایف خاص خود را به همراه دارد. در ادامه جهت شناخت بیشتر این شغل و واضح شدن ابهامات باقی مانده، لازم است با تفاوت شغل مهندسی مالی و مدیریت مالی و همچنین تفاوت یک مدیر مالی با تحلیل‌گران مالی آشنا شوید.

تفاوت مهندسی مالی و مدیریت مالی

در واقع مهندسان امور مالی با استفاده از اصول و ابزار‌های مهندسی و با استفاده از محاسبات ریاضیاتی و تئوری، به حل مشکلات مالی پرداخته و در زمینه قیمت‌گذاری فعالیت می‌کنند. در حالی که یک مدیر مالی، امور مالی کسب و کار‌ها شامل حساب‌ها، بدهی و بستانکاری، فروش و… را در جهت رسیدن به  اهداف مالی آن‌ها مدیریت می‌کند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

تفاوت مهندس مالی با یک تحلیل گر مالی

عملکرد مهندسان مالی با تحلیل‌گران بازار مالی متفاوت است. همان‌طور که اشاره کردیم، یک مهندس مالی با کمک تکنیک‌های آمار، ریاضی و علوم کامپیوتر در جهت رفع مشکلات اقتصادی تلاش می‌کند. او با استفاده از دانش خود و ابزار‌های موجود، در ابداع محصولات مالی نوآورانه مؤثر است و در روند ساده‌سازی فرآیند‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری تأثیرگذار می‌باشد.

از سوی دیگر یک تحلیلگر مالی تنها به ارزیابی اطلاعات موجود پرداخته و در زمینه محاسبه و مدیریت ریسک و خطرپذیری فعالیت می‌کند. این در حالی است که متخصصان در شغل مهندسی امور مالی، ابزار‌ها، روش‌های نوآورانه و محصولات مورد نیاز برای کاهش دادن، بهینه‌سازی و از بین بردن ریسک را جست‌وجو کرده و آنان را به کار می‌گیرند.

معرفی شغل مهندسی امور مالی

مهندسی امور مالی (Financial Engineering) یا همان مهندسی مالی، شاخه‌ای از مهندسی و دانش مالی است که از علومی مانند ریاضیات کاربردی، آمار، اقتصاد، مدیریت مالی، کامپیوتر و فناوری اطلاعات تشکیل شده است.

متخصصان در شغل مهندسی امور مالی، در زمینه تبدیل نظریه‌های مالی به کاربرد‌های عملی فعالیت می‌کنند. همچنین این مهندسان، در بازار‌های کالا بر مسائلی چون مدیریت ریسک و تثبیت قیمت‌ها – بر اساس نیاز خریدار و فروشنده – تمرکز دارند که انجام این کار موجب ایجاد اطمینان از دسترسی به معاملاتی با نرخ معین خواهد بود. به عبارت دیگر، فعالیت‌های شغل مهندسی امور مالی، زمینه‌های مختلف اقتصادی همچون ایجاد محصولات و فرآیند‌های این حوزه، مدیریت ریسک و انجام امور مالی شرکت‌ها را در بر می‌گیرد. از طرفی در اقتصاد خُرد، علم مهندسی مالی با هدف ایجاد راهکار‌های بهتر برای افزایش سودآوری و رفع نیاز‌های جامعه به کار می‌رود. در حالی که در اقتصاد کلان، این رویکرد را می‌توان مجموعه‌ای از روش‌ها دانست که تأمین، تخصیص و بهبود منابع کمیاب کمک می‌کند؛ چراکه تخصیص بهینه منابع، یکی از مهم‌ترین هدف‌های کلیه سیستم‌های اقتصادی است.

شایان ذکر است که در کشور ایران به دلیل الزام تطبیق عملکرد مهندسی مالی با موازین شرعی، به کارگیری این فعالیت‌ها، نیازمند تأیید شورای فقهی و سازمان بورس اوراق بهادار می‌باشد.

معرفی شغل مهندسی امور مالی
معرفی شغل مهندسی امور مالی

تحصیلات لازم در شغل مهندسی امور مالی

رشته مهندسی مالی، زیرمجموعه گروه علوم انسانی و از گرایش‌های رشته مالی است و امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکتری در این رشته وجود دارد. در ادامه برای معرفی رشته‌های مرتبط با شغل مهندسی امور مالی، می‌توانیم به «گرایش مهندسی مالی» که از گرایش‌های کارشناسی ارشد رشته مالی و همچنین «گرایش سیستم‌های مالی» که از گرایش‌های مهندسی صنایع است، اشاره کنیم.

گرایش مهندسی مالی

مهندسی مالی در مقطع کارشناسی ارشد، به منظور پرورش متخصصین در حوزه‌های علوم مالی ارائه می­شود. این رشته شامل طراحی، توسعه و نوآوری در سیستم‌ها و ابزار‌های مالی و همچنین ارائه راه‌حل‌های خلاقانه برای حل مسائل اقتصادی و کاهش ریسک به جهت افزایش ارزش شرکت‌ها می‌شود. فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی امور مالی با فراگیری فنون و علم مهندسی در زمینه مهندسی اوراق بهادار، مهندسی نقدینگی و مدیریت ترازنامه، می‌توانند شرکت‌ها و مؤسسات را به اهداف مالی خود برسانند.

لازم به ذکر است که تفاوت عمده این گرایش با رشته مدیریت مالی، در تمرکز این رشته بر کاربرد تحلیل‌های ریاضی در حوزه اقتصاد است که فقدان آن در دوره مدیریت‌ مالی موجود در کشور مشاهده می‌شود.

رشته مهندسی مالی شامل 32 واحد درسی است که 12 واحد آن دروس اصلی، 12 واحد دروس اختیاری، 2 واحد سمینار و 6 واحد آن را پایان‌نامه تشکیل می‌دهد.

دروس اصلی رشته مهندسی امور مالی شامل موارد زیر می­شود:

  • اصول مهندسی مالی
  • مدیریت و تحلیل ریسک مالی
  • مدل­های انتخاب سبد سرمایه گذاری
  • فرایندهای تصادفی

البته در صورتی که پذیرفته­شدگان این رشته یک یا چند مورد از دروس اصلی را نگذرانده باشند، باید دروس جبرانی زیر را بگذرانند:

  • آمار مهندسی
  • اقتصاد مهندسی
  • تحقیق در عملیات ۱

دروس اختیاری نیز با توجه به گرایش تخصصی و حوزه فعالیت افراد انتخاب می­شود و هر دانشجو می‌بایست ۱۲ واحد از دروس اختیاری زیر را اخذ نماید:

  • برنامه‌­ریزی استراتژیک
  • فرایندهای تصادفی پیشرفته در مهندسی مالی
  • بازارهای مالی اسلامی
  • بازارهای مالی با درآمد ثابت
  • اقتصاد سنجی
  • مدیریت سرمایه گذاری
  • تصمیم­گیری با معیارهای چندگانه
  • فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیک
  • سری­های زمانی مالی
  • طراحی و پیاده­سازی سیستم­های پشتیبانی محاسبات مالی
  • سیستم­های خبره در تصمیم گیری مالی
  • بهینه­سازی تصادفی
  • بازارهای مالی نوظهور
  • مباحث منتخب در مهندسی مالی

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

تحصیلات لازم در شغل مهندسی امور مالی
تحصیلات لازم در شغل مهندسی امور مالی

گرایش سیستم ‌های مالی

این گرایش در مقطع کارشناسی ارشد، تحت عنوان «گرایش سیستم‌های مالی» یا همان «مهندسی مالی» برای مهندسان صنایع ارائه شده و دانشجویان این رشته با درک مفاهیم عمیق اقتصادی، برای ورود به بازار‌ کار این شغل آماده می‌شوند.

هدف از ارائه این رشته یادگیری مسائلی همچون مدیریت دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها، مدیریت و تحلیل ریسک، طراحی سیستم‌های پشتیبان محاسبات مالی و همچنین حل مسائل پیچیده‌ای مانند مدیریت سبد سهام، قیمت‌گذاری ابزارهای مالی، ارزیابی پروژه‌ها و استراتژی­های معاملات و پیش‌بینی نوسان پذیری است.

گرایش سیستم‌های مالی دارای 32 واحد درسی است که شامل 12 واحد درس اجباری، 12 واحد درس اختیاری، و 8 واحد پایان‌نامه و سمینار می‌شود.

دروس تخصصی الزامی گرایش­ سیستم­های مالی شامل موارد زیر می­شوند:

  • اصول مهندسی مالی
  • فرایندهای احتمالی
  • مدل‌های انتخاب سبد سرمایه‌گذاری
  • مدیریت و تحلیل ریسک‌ مالی

دروس جبرانی این رشته عبارت­اند از:

  • آمار مهندسی
  • اقتصاد مهندسی
  • تحقیق در عملیات

و دروس تخصصی انتخابی آن نیز از میان موارد زیر انتخاب می­شود:

  • برنامه‌ریزی راهبردی
  • اقتصاد سنجی
  • تصمیم‌گیری با معیار‌های چندگانه
  • بازار‌های مالی نوظهور
  • بازار‌های مالی با درآمد ثابت
  • سری‌های زمانی
  • برنامه‌ریزی غیرقطعی
  • طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌های پشتیبانی محاسبات مالی
  • فرایند‌های احتمالی پیشرفته در سیستم‌های مالی
  • مدیریت سرمایه‌گذاری
  • فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیک
  • مباحث منتخب در مهندسی مالی
  • مباحث پیشرفته در مهندسی مالی 1 و 2
  • سمینار دکترا 1 و 2

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مهارت های لازم در شغل مهندسی امور مالی

افرادی که قصد تحصیل و فعالیت در این حوزه را دارند، در وهله اول باید به مسائل پولی و مالی علاقه‌مند باشند. سپس، از آن جایی که رشته مهندسی مالی، ترکیب علوم مختلفی مانند مدیریت مالی و ریسک، ریاضیات کاربردی، علوم رایانه و فناوری اطلاعات، ریاضیات مالی و… است؛ تسلط بر هر یک از این علوم به فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی مالی کمک می‌کند تا در بازار کار توانمند و موفق ظاهر شوند. علاوه بر آن، شناخت ریسک، اندازه‌گیری ریسک، تعیین انواع نتایج مدیریت شرکت‌ها، آشنایی با اصول و مبانی مالی هر کشور و همچنین بالا بردن قدرت تجزیه­و­تحلیل مسائل کاربردی با استفاده از تحقیقات موردی، از دیگر مهارت‌ها و توانمندی‌های یک متخصص در شغل مهندسی امور مالی می‌باشد.

در نهایت اگر بخواهیم مهارت­ها و توانایی­های یک مهندس امور مالی را به صورت یک لیست خلاصه کنیم، شامل موارد زیر می­شود:

  • تسلط بر علوم پایه
  • تسلط بر زبان انگلیسی
  • شناخت کامل ابزار­های اقتصادی
  • آشنایی با اصول و مبانی مالی کشور
  • قدرت تجزیه­‌وتحلیل مسائل کاربردی
  • تسلط بر مدیریت مالی و مدیریت ریسک
  • توانایی مدیریت بحران
  • اعتماد به نفس بالا

در ادامه جهت افزایش آگاهی شما هر یک از موارد فوق را تشریح خواهیم کرد.

مهارت های لازم در شغل مهندسی امور مالی
مهارت های لازم در شغل مهندسی امور مالی

تسلط بر علوم پایه

همان‌گونه که پیش از این نیز ذکر شد؛ شما در شغل مهندسی امور مالی با شاخه‌های مختلفی از دانش سر و کار دارید. ترکیب این علوم مختلف است که ماهیت کار شما را تعریف می‌کند و عدم آگاهی در یک حوزه، موجب ضعف در انجام وظایفتان خواهد بود. این علوم شامل ریاضیات، کامپیوتر، مدیریت و… است. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

تسلط بر زبان انگلیسی

مبانی اصلی اقتصاد مهندسی طی چند دهه اخیر در اروپا و آمریکا پیشرفت‌های شایان توجهی داشته است. شما هم جهت به روز نگه داشتن دانش و آگاهی شغلی، باید از منابع انگلیسی استفاده کنید. از سوی دیگر بخش زیادی از فعالیت شما، مربوط به تحلیل بازارهای جهانی و همکاری با متخصصان غیر ایرانی است. در این راستا، تلاش کنید با داشتن تسلط بر زبان انگلیسی، وظایف خود را به صورت اصولی و در سطح بین‌المللی به انجام برسانید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

شناخت کامل ابزار­های اقتصادی

ابزارهای اقتصادی بخشی از امکانات موجود و در دسترس شما جهت فعالیت است. در واقع همان‌قدر که استفاده از دانش پایه و نرم‌افزارهای گوناگون به شما کمک می‌کند، شناخت بازارهای مختلف، انواع معاملات و سایر ابزارهای مالی از جمله محصولات استراتژیک به شما در شغلتان کمک خواهد کرد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

آشنایی با اصول و مبانی مالی کشور

هرچند فعالیت در رابطه با اقتصاد بین‌الملل، باعث افزایش تجربه و دانش شما خواهد شد؛ اما درنهایت آنچه اهمیت پیدا می‌کند، شناخت اصول و مبانی مالی کشور است. به عنوان مثال تناسبی که باید بین امور مالی و مسائل شرعی و قانونی رعایت شوند تا حدودی خاص کشور ما است. شما باید ضمن آشنایی با این موارد آن‌ها را در شغل خود به کار ببرید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

قدرت تجزیه ­و تحلیل مسائل کاربردی

در اکثر موارد، مناسبات مالی از چندین عامل داخلی و خارجی تأثیر می‌پذیرند. این موضوع باعث می‌شود که در شغل مهندسی امور مالی، نیاز به تجزیه و تحلیل‌های پیچیده‌ای داشته باشید. به این منظور همواره تلاش کنید توانایی ذهنی خود را در رابطه با مسائل پیچیده افزایش دهید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

قدرت تجزیه ­و تحلیل مسائل کاربردی
قدرت تجزیه ­و تحلیل مسائل کاربردی

تسلط بر مدیریت مالی و مدیریت ریسک

مدیریت مالی بخش جدایی ناپذیر شغل مهندسی امور مالی است. در واقع شما تنها زمانی می‌توانید به پیشرفت فکر کنید که با استفاده از اصول مدیریتی، وضعیت فعلی را ثابت نگه دارید. از سوی دیگر در رابطه با اقتصاد همواره ریسک وجود دارد. مدیریت ریسک و تعیین شاخص‌هایی برای کنترل آسیب پذیری فعالیت‌های اقتصادی، از مهارت‌های ضروری شما خواهد بود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

توانایی مدیریت بحران

هر چند سال یک بار شاهد بروز بحران‌های مالی شدید در اقتصاد جهان هستیم. نمونه بارز این مسئله را می‌توان ریزش شدید بازار وال‌استریت در دهه گذشته دانست. در چنین مواردی فعالان حوزه مالی باید توانایی مدیریت بحران و کاهش حداکثری زیان مالی را داشته باشند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

اعتماد به نفس بالا

فعالیت اقتصادی جای ترس و دودلی باقی نمی‌گذارد. در این عرصه، اگر به خود و تصمیماتتان اعتماد نداشته باشید هیچ‌گاه قادر به انجام اقدامات نوآورانه نخواهید بود. هر چند باید توجه داشته باشید که اگر دچار اعتماد به نفس کاذب شوید، به مراتب نتایج زیان بار تری خواهید دید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

وظایف یک مهندس امور مالی

وظایف متخصصان در شغل مهندسی امور مالی با توجه به حوزه فعالیت‌ها و محیط کاری آن‌ها با یکدیگر تفاوتی‌هایی دارد. سه وظیفه اصلی مهندسین امور مالی شامل موارد زیر می‌شود.

  • ابداع و نوآوری: منظور از ابداع، معرفی اوراق قرضه بهادار و فرآیند‌های جدید است. این مهندسان اغلب بر روی اوراق جدیدی کار می‌کنند که بتواند نیاز‌هایی از مشتریان را برآورده کند که به وسیله دیگر اوراق موجود، برطرف نشده باشد.
  • به وجود آوردن بازار: مهندسان امور مالی می‌توانند سازنده بازار باشند. آنان بازار معامله‌ای را ترتیب می‌دهند که علاوه بر برطرف‌کردن نیاز‌های مشتری، با حداقل هزینه او را به اهدافش برسانند.
  • یافتن روزنه قانونی: متخصصین در شغل مهندسی امور مالی دائماً به دنبال پیدا کردن روزنه‌ای هستند تا بتوانند از قوانین موجود بهره‌برداری کنند. برای مثال با استفاده از آربیتاژ و قوانین مالی در جهت افزایش سود تلاش می‌کنند.

علاوه بر این­­ها از دیگر وظایف مهندسان امور مالی می­توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

  • استفاده از فناوری محاسباتی و اطلاعاتی پیشرفته در تحلیل سرمایه‌­گذاری و بازارهای مالی
  • ارائه تحلیل­‌های مالی در مؤسسات صنعتی و بازرگانی
  • استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک یا کاهش ریسک
  • به­کارگیری فنون مهندسی مالی در کارگزاری­ها، بانک­های تجاری و سرمایه­گذاری، واحدهای خزانه­داری و شرکت­های بیمه

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

بازار کار شغل مهندسی امور مالی

مهندسی امور مالی یکی از رشته‌های با درجه اشتغال بالا است. با توجه به گسترش روز افزون بازار‌های پول و سرمایه در کشور، پیش‌بینی شده است که نرخ اشتغال فارغ‌التحصیلان این رشته بیش‌از پیش افزایش یافته و در سال­های آینده به صد‌ درصد نزدیک شود.

دانش‌آموختگان مهندسی امور مالی می‌توانند در مؤسسات مالی زیر مشغول به کار شوند.

  • شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری
  • بانک‌های تجاری، تخصصی و توسعه‌ای
  • بیمه‌ها و تأمین اجتماعی
  • سازمان بورس و اوراق بهادار
  • مؤسسات خدمات و مشاوره مالی
  • مؤسسات لیزینگی
  • بانک‌های سرمایه‌گذاری
  • واحد­های خزانه­‌داری
    بازار کار شغل مهندسی امور مالی
    بازار کار شغل مهندسی امور مالی

در واقع این مهندسین تحت عناوین شغلی زیر به فعالیت می‌پردازند:

  • کارشناس قیمت­‌گذاری در بورس اوراق بهادار
  • کارشناس مدیریت دارایی به منظور مدیریت دارایی­ها و سرمایه­گذاری­ها
  • کارشناس و پژوهشگر مالی در حوزه تحقیقات و مشاوره مالی
  • کارشناس مهندسی مالی برای انتخاب پروژه‌های سرمایه‌گذاری و کاهش ریسک مالی در صنایع بانکداری خصوصاً بانکداری بین­‌المللی
  • کارشناس طراحی نرم‌افزارهای مالی و کنترل صحیح تجارت­های بین بانکی
  • کارشناس عقد قراردادها و طراحی ابزارهای مالی در بورس اوراق بهادار و دیگر مؤسسات مالی

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

ابزارهای شغل مهندسی امور مالی

شغل مهندسی امور مالی مانند بسیاری از مشاغل دیگر، نیازمند ابزار‌های مختلفی است. البته پیدایش ابزارهای مالی جدید مانند سهام، اوراق قرضه، وجوه بلاتکلیف در بازارهای مالی و سایر فعالیت‌های سودآور، ضرورت استفاده از مهندسی مالی در کسب­و­کارها را افزایش داده است. شایان ذکر است، ابزارهای مهندسی مالی را می­توانیم به دو نوع ابزار­های فیزیکی و ابزار­های غیر فیزیکی تقسیم­بندی کنیم.

  • ابزار‌های فیزیکیِ این شغل همان تولیدات و محصولاتی هستند که‌ در بازار کالا خرید و فروش می‌شوند. به عبارت دیگر ابزار‌های فیزیکی، تولیداتی هستند که ارزش‌ ذاتی‌شان در خود آن‌ها است و شامل تجهیزات، ماشین‌آلات، مواد غذایی، نفت و گاز و… می‌شوند.
  • ابزار‌های مالی یا غیر فیزیکی نیز به محصولات مالی گفته می‌شود که در بازار‌های مالی معامله می‌شوند. همانند محصولاتی که ارزش آن‌ها وابسته به جریانات نقدی‌ای است که در آینده برای صاحبان خود ایجاد می‌کنند.

در مجموع، ابزار‌های مهندسان امور مالی را می‌توانیم به صورت زیر نیز طبقه‌بندی کنیم:

  • ابزار بدهی
  • ابزارهای مشتقه
  • ابزار مالکیت
  • ابزارهای ترکیبی

در ادامه مفهوم هر یک از موارد فوق را بیان می‌کنیم.

ابزارهای شغل مهندسی امور مالی
ابزارهای شغل مهندسی امور مالی

ابزار بدهی

تعهدی کاغذی و یا الکترونیکی است که افراد و شرکت‌ها در قبال دریافت وام و به جهت بازپرداخت آن، به وام دهنده و یا صاحبان سهام می‌دهند.

ابزار‌های مشتقه

این ابزار‌ها اصولاً مبتنی بر یک پایه‌ دارایی هستند و برای از میان برداشتن ریسک بازار‌ طراحی شده‌اند.

ابزار مالکیت

رایج‌ترین انواع ابزار‌های مالکیت، سهام عادی شرکت‌‌ها و قرارداد‌ها هستند که مربوط به مالکیت حقوق صاحبان سهام و همچنین بخشی از یک سازمان می‌باشد.

ابزار‌های ترکیبی

این ابزار‌ها ترکیبی از موارد بالا می‌باشند که می‌توانیم به ابزار‌های مالکیت، بدهی، اختیار خرید سهام و همچنین اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام اشاره کنیم.

کاربرد­های شغل مهندسی امور مالی

اگر بخواهیم به کاربرد‌های شغل مهندسی مالی اشاره کنیم، 5 مورد از مهم‌ترین کاربرد‌های مهندسی امور مالی شامل موارد زیر می­شود:

  • معاملات آربیتاژ
  • امور مالی شرکت‌ها
  • اقتصاد رفتاری
  • تجزیه و تحلیل و مدیریت ریسک
  • ایجاد محصولات مالی ساختار‌‌ یافته و ابزار‌های سفارشی

در ادامه هر یک از موارد فوق را تشریح خواهیم کرد.

کاربرد­های شغل مهندسی امور مالی
کاربرد­های شغل مهندسی امور مالی

کاربرد مهندسی مالی در معاملات آربیتاژ

معاملات آربیتاژ به روش‌هایی گفته می‌شود که بر تفاوت‌ قیمت یک محصول در بازار‌های مختلف (مثلاً تفاوت قیمت ارز) تمرکز داشته و از این طریق به دنبال سود‌آوری بیشتر است. این قبیل معاملات بیشتر در حوزه اوراق بهادار و مبادلات الکترونیکی استفاده می‌شود تا بتواند ریسک ناشی از تغییرات احتمالی قیمت را به حداقل برساند. با کمک مهندسی مالی، تعادل آربیتاژ امکان‌پذیر شده و در نتیجه به همگن‌سازی عمومی اقتصاد منجر خواهد شد.

کاربرد مهندسی مالی در امور مالی شرکت‌ها

امور مالی شرکتی در واقع بخشی از فرایند‌های مالی است که بر ساختار سرمایه، تأمین و تخصیص منابع و عملکرد‌هایی متمرکز است که با هدف ایجاد و بهبود ارزش برای سهامداران شرکت‌ها صورت می‌گیرد. استفاده از مهندسی مالی در امور مالی شرکت‌ها، می‌تواند با ایجاد تعادل بین دارایی‌ها و بدهی‌های بلند مدت و کوتاه مدت و ارزیابی دقیق آن‌ها بهبود روند ارزش‌‌آفرینی و مدیریت سرمایه کمک کند.

کاربرد مهندسی مالی در اقتصاد رفتاری

اقتصاد رفتاری مؤثرترین تکنیک علمی جهت شناسایی، ارزیابی و تجزیه‌و‌تحلیل رفتار بازار‌های مالی می‌باشد. در این میان، با استفاده از روش‌های مهندسی مالی، می‌توان ارتباطی معنادار میان پارامتر‌ها ایجاد کرده و به بهبود روند تأمین منابع و مدیریت کمک کرد.

کاربرد مهندسی مالی در تجزیه و تحلیل و مدیریت ریسک

مدیریت ریسک به معنای تجزیه‌و‌تحلیل سیستماتیک فرآیند‌های مالی و به کار گرفتن روشی‌هایی است که خطرات سرمایه‌گذاری را تا میزان قابل قبولی کاهش دهد. از آن‌جایی که سرمایه‌گذاران نیز به دنبال روشی‌ هستند که ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش دهد؛ استفاده از تکنیک‌های مهندسی مالی به شکل قابل توجهی در شناسایی فاکتور‌ها، تخمین‌پذیری و ارائه طرح‌های احتمالی جهت مدیریت بحران بسیار تأثیرگذار خواهد بود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

کاربرد مهندسی مالی در ایجاد محصولات مالی ساختار یافته و ابزار‌های مالی سفارشی

محصولات مالی ساختار یافته، ترکیبی از مشتقاتی هستند که عموماً توسط بانک مرکزی ایجاد شده و برای برآورده‌کردن نیاز‌های سرمایه‌گذاران ارائه می‌شوند. از محصولات مالی ساختار یافته می‌توان به اوراق بهادار اشاره کرد.

در واقع استفاده از تکنیک‌های مهندسی مالی می‌تواند در بهینه‌سازی سبد‌ سهام، مدیریت اوراق بهادار، افزایش احتمال نقد شوندگی در بازار و بسیاری از موارد دیگر اثر‌گذار باشد.

شایان ذکر است که علاوه موارد فوق، کاربرد مهندسی مالی در مواردی نظیر حوزه‌های زیر نیز مشاهده می‌شود:

  • فناوری و معاملات الگوریتمی
  • قیمت‌گذاری
  • پوشش هر نوع خطر
  • مدیریت سبد سهام
  • سفته‌بازی
  • مدیریت اعتبار

عوامل داخلی مؤثر بر رشد و توسعه شغل مهندسی امور مالی

اگر بخواهیم عوامل داخلی مؤثر بر توسعه مهندسی مالی را به اختصار نام ببریم، عبارت‌اند از:

  • لزوم توسعه دانش فنی مدیران سرمایه‌­گذاری
  • لزوم ایجاد تعادل میان سودآوری و نقدینگی
  • خطر گریزی
  • لزوم کاهش هزینه‌های جاری درون­‌سازمانی

در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

عوامل محیطی مؤثر بر رشد و توسعه مهندسی مالی

عوامل محیطی بسیاری بر رشد و توسعه شغل مهندسی امور مالی اثرگذار‌ هستند و موجب گسترش بازار کار و افزایش قلمرو فعالیت‌های مهندسین امور مالی می‌شوند. این عوامل محیطی را می‌‌توانیم چنین برشمریم:

  • جهانی شدن: فرآیند جهانی شدن، به شکل قابل توجهی بازار‌های بین‌المللی را گسترش داده است. این مسئله فرصتی بی‌نظیر در اختیار سرمایه‌گذاران قرار داده و تجارت کلان در سطوح بین‌المللی را امکان پذیر ساخته است. این امر علاوه بر مزایای منحصر به فردی که دارد، احتمال مواجهه با ریسک را نیز بالا برده است. در واقع، افزایش حجم تجارت و میزان سرمایه‌گذاری، ضرورت بهره‌مندی از متخصصین در شغل مهندسی امور مالی را دو چندان کرده است.
  • عدم تقارن مالیاتی: عدم تقارن مالیاتی به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که یکی از آن‌ها اعطای معافیت مالیاتی ویژه به برخی صنایع است. این تفاوت ساختار مالیاتی در مناطق مختلف، یکی از عوامل مؤثر در رشد و توسعه شغل مهندسی امور مالی بوده و لزوم بهره‌مندی از این علم را افزایش می‌دهد.
  • پیشرفت فناوری: یکی از عواملی است که به بالا رفتن سرعت انتقال داده‌ها کمک کرده و موجب ظهور ابزار‌ها و نرم‌افزارهای مختلف شده است. در واقع توسعه فناوری به صورت قابل توجهی در شکوفایی اقتصادی تأثیر‌ گذاشته و به گسترش بهره‌مندی دانش مهندسی مالی کمک کرده است.
  • نوسانات بازار مالی: این مسئله به خودی خود تحت تأثیر شرایط اقتصادی، سیاسی، مسائل مالی و ارزی و همچنین قوانین و مقررات داخلی و خارجی قرار دارد.

البته عواملی مانند:

  • افزایش رقابت
  • توسعه بازار‌های جدید
  • تغییر مقررات
  • و کاهش هزینه تبادلات مالی و دسترسی به اطلاعات

 از دیگر عوامل محیطی مؤثر بر رشد شغل مهندسی مالی می‌باشند.

دانشگاه های برتر در رشته مهندسی امور مالی

در نهایت اگر از علاقه­مندان تحصیل در بهترین دانشگاه­های ایران یا جهان هستید؛ در این قسمت از مقاله به معرفی دانشگاه­های برتر در رشته مهندسی مالی می­پردازیم.

دانشگاه های برتر ایران در رشته مهندسی امور مالی

ظرفیت‌های ورود و دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته مهندسی مالی، سالانه تغییر کرده و بر اساس دفترچه انتخاب رشته ورود به دانشگاه همان سال مشخص می‌شوند. بنابراین نمی‌توانیم به صورت دقیق لیستی از این دانشگاه‌‌ها به شما ارائه دهیم. اما اگر بخواهیم برخی از دانشگاه‌های برتر در رشته مهندسی مالی را نام ببریم، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

  • دانشگاه تهران
  • دانشگاه تربیت مدرس
  • دانشگاه خوارزمی
  • دانشگاه صنعتی امیرکبیر
  • دانشگاه علامه طباطبایی
  • دانشگاه صنعتی خواجه نصیر
  • دانشگاه اصفهان
  • دانشگاه سمنان
  • دانشگاه شیراز

دانشگاه های برتر جهان در رشته مهندسی امور مالی

موسسه QS هر ساله برترین دانشگاه‌های جهان را بر اساس موضوعات مختلف دانشگاهی معرفی می‌کند. این موسسه لیستی از 200 دانشگاه‌ برتر در حوزه امور مالی را نیز ارائه نموده است که تعدادی از این دانشگاه‌‌ها به ترتیب رتبه1 تا 9 شامل موارد زیر می‌شوند:

  • دانشگاه هاروارد در ایالات متحده آمریکا
  • دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی لندن در بریتانیا
  • دانشگاه آکسفورد در بریتانیا
  • دانشگاه کمبریج در بریتانیا
  • موسسه فناوری ماساچوست در ایالات متحده آمریکا
  • دانشگاه استنفورد در ایالات متحده آمریکا
  • دانشگاه ملبورن در استرالیا
  • دانشگاه کالیفرنیا برکلی در ایالات متحده آمریکا
  • دانشگاه سیدنی در استرالیا
دانشگاه های برتر جهان در رشته مهندسی امور مالی
دانشگاه های برتر جهان در رشته مهندسی امور مالی
پیشنهاد آموزشی مرتبط:

لینک مقالات مشابه در رابطه با مشاغل مهندسی

لیست مقالات مشابه در حوزه کسب درآمد با معرفی کسب و کارهای مختلف

سخن پایانی درباره شغل مهندسی امور مالی

با نگاهی کلی به وضعیت اقتصادی کشور و نابسامانی در بخش های مختلف از جمله بور اوراق بهادار، تورم، افزایش بدون پشتوانه نقدینگی و کمبود سیستم های هوشمند مالی حتما نیاز شدید کشور به متخصصان حوطه مهندسی امور مالی را درک خواهید کرد. این کمبودها تنها با وجود متخصصان دلسوز و توانمند برطرف خواهد شد. به همبن دلیل تلاش کردیم تا با بررسی تمامی جوانب «شغل مهندسی امور مالی» اعم از وظایف، مهارت‌ها، ابزارها، کاربرد، تحصیلات و دانشگاه‌های برتر، به سؤالات ذهنی شما در این حوزه پاسخ داده باشیم. حال اگر به این حوزه علاقه دارید تصمیم گیری برای شما آسانتر خواهد بود.

در پایان امیدواریم این مقاله توانسته باشد دید جامع و کاملی از شغل مهندسی امور مالی در اختیار شما قرار داده باشد. اگر شما مخاطب گرامی، نظر و دیدگاهی در خصوص این شغل دارید، یا نکته‌ی خاصی را می‌دانید که در این مقاله به آن اشاره نشده است، خواهشمند است دیدگاه‌های ارزشمند خود را از طریق بخش کامنت در انتهای این نوشتار به اشتراک بگذارید. همچنین در صورت صلاح‌دید می‌توانید، لینک این نوشتار را از طریق کانال‌ها و گروه‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی عضو هستید به دست دوستان و آشنایان برسانید تا اگر آن‌ها نیز درصدد این هستند که به عنوان مهندس امور مالی مشغول به کار شوند، بتوانند از طریق اطلاعاتی که در این مقاله ذکر شده است، به هدف خود دست یابند. علاوه بر آن، می‌توانید ما را در اینستاگرام و تلگرام فالو کنید تا در زمینه جدیدترین روش‌ها، ترفندها و اخبار دنیای دیجیتال به‌روز بمانید.

بر اساس رای 6 نفر
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
شما قبلا رای داده‌اید!
اگر بازخوردی درباره این مطلب دارید یا پرسشی دارید که بدون پاسخ مانده است، آن را از طریق بخش نظرات مطرح کنید.

مسعود عبدی دانش آموخته رشته مهندسی شیمی است. او به ادبیات داستانی، شعر و ورزش علاقه دارد و در حال حاضر به صورت فریلنسر به تولید محتوای متنی مشغول است.

نظر شما چیست؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.