افزایش سالانه ضریب نفوذ اینترنت در کشور، گسترش فرهنگ خرید اینترنتی و استفاده از خدمات آنلاین را بهدنبالداشتهاست. درنتیجه، شرکتها و کسبوکارهای بیشتری در تلاشاند تا در فضای اینترنت، مشتریانی از سراسر کشور را به خود جذبکنند. از آنجاییکه بازاریابی آفلاین مانند بیلبوردها، تبلیغات چاپی و تبلیغات تلوزیونی به جز هزینه بالا، بازدهی قبلی را ندارد، استفاده از نسل جدید بازاریابی به نام دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال، به انتخاب اول یا یکی از گزینههای اصلی بازاریابی کسبوکارها تبدیلشدهاست.
بازاریابی بهمعنای ارتباطی هدفمند و برنامهریزیشده با مخاطب، در مکان و زمانی مناسب و بهجا میباشد که یعنی شما باید مخاطبان خود را در جایی ملاقاتکنید که بیشترین زمان خود را در آنجا سپری میکنند، یعنی اینترنت. اگر درحال خواندن این مقاله هستید، یعنی به اهمیت و جایگاه اینترنت در بازاریابی، آگاه شدید و قصددارید وارد دنیای بدون مرز دیجیتال شوید و آکادمی کاپریلا، در این مسیر به شما کمک میکند.
کدام درست است؟ بازاریابی دیجیتال یا بازاریابی اینترنتی؟
طبق لغت و کاربرد، بازاریابی اینترنتی به بازاریابی در بستر اینترنت گفته میشود و بازاریابی دیجیتال، انجام بازاریابی با ابزارهای دیجیتال مانند اینترنت، تلوزیون هوشمند، گجتهای پوشیدنی، واقعیت مجازی و …. این تعریف به ما میگوید که بازاریابی اینترنتی، زیرمجموعه بازاریابی دیجیتال است اما در ایران، اصطلاح دیجیتال مارکتینگ برای بازاریابی اینترنتی استفاده میشود. بههمیندلیل ما هم در این مقاله هم از دیجیتال مارکتینگ استفاده میکنیم تا درک مطلب، سادهتر شود.
دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال چیست؟
همانطور که گفته شد، دیجیتال مارکتینگ، بازاریابی با ابزارهای دیجیتالی است که به اینترنت متصل هستند و به معنی استفاده از تاکتیکها، ابزارها و کانالهای آنلاین متعدد با هدف برقراری ارتباط با مشتریان هدف، در جاییکه بیشترین وقت خود را در آن صرف میکنند: شبکههای اجتماعی، اپلیکیشنها و… میباشد. در جهان، اولویت بسیاری از کسبوکارها در بازاریابی، بازاریابی دیجیتال است و از بخشهای مختلف دیجیتال مارکتینگ، با توجه به نوع کسبوکار خود، بیشترین بهره را میبرند.
در ایران، هنوز بسیاری از کسبوکارهای کوچک و بزرگ، دیجیتال مارکتینگ را اولویت اول بازاریابی خود قرار ندادند، اما این رویه، هر ساله در حال گسترشاست. بهطور کلی میتوان گفت که استفاده از بازاریابی شبکههای اجتماعی مخصوصاً اینستاگرام مارکتینگ، انتخاب اول و پس از آن، سئو در انتخاب دوم کسبوکارهای ایرانی قراردارد. بازاریابی محتوایی، ایمیل مارکتینگ، تبلیغات آنلاین، بازاریابی درونگرا و … در گزینههای بعدی قراردارند (بازاریابی درونگرا، نوعی استراتژی در بازاریابی دیجیتال است که خود، از بخشهای مختلفی استفاده میکند و در ادامه مقاله به آن میپردازیم). ختم کلام آنکه هر نوع اقدامی که در راستای اهداف بازاریابی، تبلیغات و برندسازی شرکت در اینترنت انجامشود، دیجیتال مارکتینگ محسوب میشود.
بازاریابان دیجیتالی باتجربه به خوبی میدانند که هر کمپین بازاریابی در فضای آنلاین، به چه شکل و چه میزانی در راستای اهداف کلان کسبوکارشان است و با توجه به آن اهداف استراتژیک، از طریق کانالهای تبلیغاتی رایگان و پولی که در اختیاردارند، کمپینهای خود را اجرا میکنند.
فرضکنید در استراتژی بازاریابی محتوایی، یک مطلب در وبلاگ کسبوکار خود منتشر میکنید تا کاربران، برای دانلود کتاب الکترونیکی (ایبوک) آن مقاله، ایمیل خود را ثبتکنند. در استراتژی بازاریابی شبکههای اجتماعی خود، آن مقاله را در صفحات اجتماعیتان معرفی و تبلیغ میکنید تا افراد بیشتری از آن پست، دیدنکنند و در نتیجه، ایمیل بیشتری بهدستآورید. در ادامه، یک کمپین بازاریابی ایمیلی اجرا میکنید و برای کسانی که کتاب را دانلودکردند، اطلاعات تکمیلی از کسبوکارتان را ارسالمیکنید و این فرآیند یکپارچه و هماهنگ، با تکنیکها و ابزارهای دیگر ادامه خواهدداشت تا زمانیکه آن کاربران، به مشتریان شما تبدیلشوند. حتی بعد از تبدیل آنها به مشتری، عملیات بازاریابی خود را ادامه میدهید تا مجدداً از شما خریدکرده و دیگران را نیز به خرید از شما دعوتکنند.
منابع آموزشی متعددی برای یادگیری دیجیتال مارکتینگ در ایران منتشر شده که در زیر، ویدئوی معرفی دوره آموزشی آشنایی با دیجیتال مارکتینگ در وبسایت فرادرس میباشد (برای ثبتنام در دوره و دانلود ویدئوها اینجا را کلیک کنید).
انواع دیجیتال مارکتینگ
دیجیتال مارکتینگ شامل چند زیرمجموعه است که هر کدام، ابزارها، تکنیکها و تخصصهای خود را دارد. یک دیجیتال مارکتر، به همه موارد زیر تسلط کامل یا کافی دارد اما هر کدام از موارد زیر، به عنوان یک تخصص مستقل و ردیف شغلی هم وجوددارند. نکته مهم در انواع زیر، این است که باید بین همه فعالیتهای دیجیتال مارکتینگ خود، هماهنگی و یکپارچگی وجود داشتهباشد تا همافزایی صورتپذیرد. مثلاً بازاریابی محتوایی، به سئو و بازاریابی شبکههای اجتماعی کمک میکند، سئو و بازاریابی شبکههای اجتماعی، به جذب ترافیک سایت و لیدسازی و ایمیل مارکتینگ هم به تبدیل آن لیدها به مشتری که با کمک محتوا انجام میشود.
بهطور کلی میتوان دیجیتال مارکتینگ را در 10 مورد زیر دستهبندیکرد:
- سئو: بهینهسازی برای موتورهای جستجو (SEO)
- بازاریابی محتوایی
- بازاریابی شبکههای اجتماعی
- تبلیغات آنلاین
- بازاریابی ارجاعی
- اتوماسیون بازاریابی
- بازاریابی ایمیلی
- روابط عمومی آنلاین
- بازاریابی درونگرا
- محتوای حمایتشده
در ادامه، مروری کلی و سریع بر انواع بخشهای بازاریابی دیجیتال و کانالهای مرتبط با هر کدام از آنها را ارائه کردیم.
بهینهسازی برای موتورهای جستجو (SEO)
SEO یا سئو، مجموعهای از اقدامات بهینهسازی وبسایت برای موتورهای جستجو از جمله گوگل است. این بهینهسازیها باعث میشود تا صفحات سایت ما در نتایج گوگل (SERP) رتبهبگیرد. هرچه بهینهسازی کل سایت و صفحات ما از نظر گوگل بهتر باشد، ترافیک رایگان و ارگانیک بیشتری از گوگل کسب میکنیم.
در سئو، صفحات و مطالب خود را بهگونهای بهینه میکنیم که از نظر گوگل، استانداردهای کیفی را داشتهباشد و همچنین برای مخاطبان، ارزشمند باشد. گوگل، اهمیت بیشتری به رضایت مخاطبان میدهد و هرچه بازدیدکنندگان سایتمان را راضیتر کنیم، رتبه سئو ما بهتر خواهدشد.
سئو، از نظر فرآیندی به سه بخش تقسیم میشود که در زیر بهطور خلاصه اشارهشدهاست.
سئوی داخلی (On-page SEO)
شاید بتوانگفت که سئوی داخلی، اصلیترین بخش سئو بهشمارمیرود. چون روی بهینهسازی داخلی صفحات سایت، مخصوصاً محتوا تمرکزدارد. سئوی داخلی با استفاده از تحقیق کلمات کلیدی، نیازهای مخاطبان هدف را شناساییکرده و صفحات خود را برای پاسخدهی به آن نیازها و سوالات، آماده و بهینه میکند تا گوگل، رتبه بهتری در نتایج خود برای سایت ما در نظربگیرد.
سئوی فنی (Technical SEO)
سئوی فنی، تکمیلکننده سئوی داخلی است و بر روی بهینهسازی داخلی سایت تمرکز دارد. اما تمرکز سئوی فنی، بهینهسازی فنی از نظر پارامترهای موثر برای رباتهای گوگل، افزایش سرعت بارگزاری صفحات و هر تغییر فنی که تجربه کاربر در سایت را بهبود دهد و سایت را سریعتر و بهتر در نسخههای دسکتاپ و موبایل نمایش دهد، شامل میشود.
سئوی خارجی (Off-page SEO)
سئوی خارجی، استفاده از سایر سایتها برای بهبود رتبه سایت خود است. زمانیکه سئوی داخلی سایت در وضعیت مناسبی باشد، سئوی خارجی، عامل اصلی تعیین برنده در رقابت نتایج اول گوگل است. سئوی خارجی، از چندین تکنیک تشکیل میشود اما مهمترین آن، لینکسازی یا لینکبیلدینگ است. زمانیکه سایتهای زیاد و معتبری به صفحات سایت ما لینکدهند، گوگل، اعتبار بیشتری برای صفحات ما در نظر میگیرد.
بازاریابی محتوایی
بازاریابی محتوایی، بازاریابی با کمک محتوا است؛ اینکه با تولید و انتشار محتوای هدفمند و باارزش، اهدافی مانند جذب ترافیک سایت، آگاهی از برند، جذب لید (مشتری احتمالی) و … محققشود.
محتواها شامل هرگونه محتوای متنی، تصویری، ویدئویی، صوتی، اینفوگرافیک و کتاب الکترونیکی میباشد که هر کدام، در وبلاگ و وبسایت شرکت، در صفحات شبکههای اجتماعی، در رسانههای اشتراکگذاری محتوا (مثل آپارات برای محتوای ویدئویی) و … منتشر میشوند.
بازاریابی شبکههای اجتماعی
بازاریابی شبکههای اجتماعی، بخشی مهم از دیجیتال مارکتینگ است که در شبکههای اجتماعی انجام میشود. حضور تجاری کسبوکارها در شبکههای اجتماعی برای برندسازی، جذب مخاطب، اطلاعرسانی، فروش و … که در نهایت به ترافیک سایت، جذب لید و مشتری بالفعل منجر میشود، در این دسته قرار میگیرد.
در جهان، شبکههای اجتماعی فیسبوک، اینستاگرام، توییتر، لینکدین و یوتیوب در راس بازاریابی شبکههای اجتماعی قرار دارند و برخی کسبوکارها از شبکههای اجتماعی تیکتاک، اسنپچت و پینترست هم استفاده میکنند. اما در ایران، شبکه اجتماعی اینستاگرام در رتبه اول و پیامرسان تلگرام در رتبه دوم قرار دارد. برخی از کسبوکارهای ایرانی، آپارات، لینکدین و توییتر را هم به استراتژی بازاریابی شبکههای اجتماعی اضافهکردهاند.
تبلیغات آنلاین
تبلیغات آنلاین، طیف گستردهای از انواع تبلیغات را شامل میشود که هر کدام، مزایا و کارکرد خاص خود را دارد. در ادامه، معرفی کوتاهی بر هر مدل ارائه کردیم.
تبلیغات PPC
PPC یا Pay Per Click، یکی از روشهای تبلیغات آنلاین است که به ازای هر کلیک روی تبلیغ، مبلغی پرداخت خواهیدکرد. از رایجترین روشهای PPC، تبلیغات گوگل ادز است که در ایران هم استفاده میشود. سایر نمونههای تبلیغات PPC در شبکههای اجتماعی نیز استفاده میشود مانند تبلیغات فیسبوک، توییتر و لینکدین.
تبلیغات همسان (Native advertising)
تبلیغات همسان، به همسانی موضوع تبلیغات با صفحهای که تبلیغ در آن نمایشدادهمیشود، اشارهدارد. معمولاً تبلیغات همسان شامل یک عکس و یک جمله متنی است که با کلیک روی هر تبلیغ، به سایت تبلیغدهنده ارجاعدادهمیشود.
تبلیغات نمایشی
تبلیغات نمایشی یا Display Ads، خود به مدلهای مختلفی تقسیم میشود که تبلیغات بنری، تبلیغات ویدئویی و … را شامل میشود. تبلیغات نمایشی شامل مدلهای مختلف و پرکاربردی مانند هدفگیری مجدد (Retargeting) هم است که امروزه، کاربرد زیادی در تبلیغات اینترنتی ایران دارد.
بازاریابی ارجاعی
بازاریابی ارجاعی یا Affiliate marketing نوعی از تبلیغات عملکردمحور است که در آن، وظیفه تبلیغ و بازاریابی به کاربران واگذار میشود و کاربران در ازای جذب هر مشتری، پورسانت و درآمد کسب میکنند. بازاریابی ارجاعی باعث تبلیغات دهانبهدهان برای جذب مشتریان جدید میشود. وقتی شخصی، دوستان و اطرافیان خود را به سایت شما ارجاعدهد، مشتریان جدید را با سادگی، سرعت و کیفیت بیشتر و البته هزینه کمتری جذب میکنید. انگیزه (پاداش ارجاع)، علاقه فرد نسبت به کسبوکار (تجربه مثبت کاربر از خدمات و محصولات شما) و ایجاد ارتباط مستقیم با کاربر، باعث میشود که آنها، افراد را به شما ارجاعدهند و درنتیجه، کسبوکار شما رشد کند.
اتوماسیون بازاریابی
اتوماسیون بازاریابی (Marketing Automation) یا خودکارسازی بازاریابی، به روشهای نرمافزاری بازاریابی اشارهدارد که برای خودکارساختن عملیات بازاریابی بهکار بردهمیشود. بسیاری از بخشهای دیجیتال مارکتینگ را میتوان به جای انجام دستی، بهصورت خودکار انجامداد. اتوماسیون بازاریابی برای ارتقای کیفی عملکرد دیجیتال مارکتینگ استفاده میشود نه برای افزایش کمیت یا کاهش هزینه نیروی انسانی. از جمله:
ارسال خبرنامههای ایمیلی
خودکارسازی ایمیل مارکتینگ نهتنها باعث ارسال خودکار ایمیلها به اعضای سایتتان میشود، بلکه به شما کمک میکند تا بر حسب رفتار هر کاربر در سایت، یک ایمیل اختصاصی و خودکار برای آنها ارسالکنید. مثلاً ارسال ایمیل، یک ساعت بعد از عضویت در سایت، یک روز بعد از عضویت سایت، ارسال ایمیل در صورت عدم خرید از سایت و….
ایمیلهای خودکار، توسط پلتفرمهای ایمیل مارکتینگ قابل طراحی است که در زیر، نمونه ای از روند ارسال ایمیلهای خودکار را مشاهده میکنید.
ارسال خودکار پست در شبکههای اجتماعی
فعالیت موثر در شبکههای اجتماعی، به ارسال منظم پست بستگیدارد. در حالت عادی، پستها به صورت دستی منتشر میشوند اما زمانیکه تعداد شبکههای اجتماعی شما و همچنین تعداد پستهای روزانه و هفتگی زیاد باشد، احتمال بینظمی و اشتباه در انتشار آنها وجوددارد. در اینحالت، میتوان از نرمافزارهای ارسال خودکار پست در شبکههای اجتماعی استفادهکرد. یکی از قویترین ابزارهای ایرانی خودکارسازی شبکههای اجتماعی، سایت نوینهاب میباشد.
فرایند پروش لید و تبدیل لید به مشتری
عملیات جذب لید و تبدیل لیدها به مشتری، ممکناست فرآیندی بلندمدت باشد. چنین فرآیندی با ارسال ایمیلها و محتوای خاص و هدفمند به لیدها با توجه به مراحل سفر خرید مشتری بهصورت خودکار انجام میگیرد و بهمحض اینکه هر لید، به مرحله یا وضعیت مشخصی برسد، کار خاصی روی آنها انجام میشود. مثلاً وقتی کتاب الکترونیکی را دانلود میکنند، ایمیلی با موضوع معرفی محصولات آموزشی مرتبط با آن کتاب، به همراه کد تخفیف خرید ارسال میشود.
رهگیری و گزارشگیری از کمپین
زمانیکه یک کمپین دیجیتال مارکتینگ برگزار میکنید، ممکناست از تولید محتوا، تبلیغات، شبکههای اجتماعی و… در یک کمپین استفادهکنید. اتوماسیون بازاریابی به شما کمک میکند تا تمام عملکرد خود را رهگیریکرده و نتایج را ثبت و طبقهبندیکنید تا بتوانید عملکردتان را تحلیل، ایرادات را برطرف و ادامه کار را بهینهسازیکنید. نرمافزارهای بسیار زیادی برای این کار وجوددارد که یکی از سادهترین و رایجترین آنها، گوگل آنالیتیکس میباشد که کار ثبت دادهها و رهگیری نتایج را بر عهدهدارد.
بازاریابی ایمیلی
بازاریابی ایمیلی یا ایمیل مارکتینگ، یکی از اجزای پرکاربرد و محبوب دیجیتال مارکتینگ است که برای حفظ ارتباط مستمر و ساختارمند با کاربران و تبدیل آنها به مشتری استفاده میشود. ایمیلها برای اطلاعرسانی اخبار برند، محتواهای جدید، تخفیفها، جشنوارههای فروش و … استفاده میشوند. انواع ایمیلهایی که در یک کمپین بازاریابی ایمیلی ارسال میشوند در دستهبندیهای زیر قرار میگیرند:
- خبرنامه مقالات جدید وبلاگ
- ایمیلهای پیگیری برای بازدیدکنندگان وبسایت که چیزی را دانلودکردند یا فرمی را پر کردند.
- ایمیلهای خوشامدگویی به مشتری
- تخفیفهای ویژه و مناسبی برای کاربران
- ایمیلهای آموزشی برای پرورش کاربران و تبدیل لیدها به مشتری
روابط عمومی آنلاین
روابط عمومی آنلاین به پوشش خبری از رویدادها و اخبار برند در رسانههای آنلاین گفته میشود. اطلاعرسانیها در روابط عمومی آنلاین، به صورت تولید محتوای متنی، تصویری و ویدئویی (از جمله پخش زنده) در شبکههای اجتماعی، سایتهای خبری و … میباشد و هدف آن، ارتباط مستقیم با مخاطبان و برندسازی است.
روابط عمومی آنلاین به هر نوع ارتباط مستقیم شما با مخاطب هم گفته میشود. مثلاً پاسخدادن به نظرات و سوالات کاربران در رسانهها و شبکههای اجتماعی هم جزئی از روابط عمومی آنلاین شما است.
بازاریابی درونگرا
بازاریابی درونگرا (Inbound Marketing) به نوعی روش و متدولوژی بازاریابی اشارهدارد که به کمک آن، مشتریان را وارد مراحل سفر خرید میکند تا گامبهگام و با کمک هر یک از ابزارها و روشهایی که در قبل گفتهشد، آنها را به مشتری تبدیلکند. در بازاریابی درونگرا سعی میشود تا بهجای فشار به کاربر برای خرید، او را برای خرید همراهی، کمک و تشویق کنیم.
محتوای حمایتشده
محتوای حمایتشده نوعی از تبلیغات است که هم برای سئو، هم برندسازی و هم جذب مشتری کاربرددارد. در این مدل از دیجیتال مارکتینگ، شما به یک رسانه معتبر و پرمخاطب، پول پرداخت میکنید تا مطلبی مرتبط با حوزه کسبوکاری شما منتشرکرده و نام و مشخصات شما را به عنوان اسپانسر پست درجکنند.
یکی از مدلهای رایج محتوای اسپانسرشده، اینفلوئنسر مارکتینگ یا بازاریابی با اشخاص پرنفوذ و مشهور میباشد که در اینستاگرام، نمونههای آن را مشاهده کردهاید.
نمونه دیگر، پستهای حمایتشده به عنوان یک مقاله مرتبط با خدمات کسبوکار است که در زیر، مثالی از آن را مشاهده میکنید (حمایتشده توسط کادرنو).
دلایل اهمیت و مزایای دیجیتال مارکتینگ
بازاریابی سنتی یا آفلاین، با تبلیغات چاپی مانند بروشورها، تراکتها، پوسترهای تبلیغاتی و حتی بیلبوردها و بازاریابی تلفنی یا بازاریابی حضوری مثل سمپلینگ و حتی تبلیغات تلوزیونی و رادیویی انجام میشود. گرچه این مدل بازاریابی در شرایطی میتواند اثربخش باشد اما دیجیتال مارکتینگ، با انتقال صفر تا صد فرآیند بازاریابی در اینترنت، فرصتهای بیشتر، کمهزینهتر و موثرتری در اختیار برندها قرار میدهد تا از طریق آن بتوانند خود را به مشتریان هدف برسانند.
دیجیتال مارکتینگ میتواند بخشی از استراتژی کلان بازاریابی باشد و به موازات آن، از بازاریابی با خدمات مشتریان، تبلیغات تلوزیونی، بازاریابی کانالی، بازاریابی ویروسی و … هم استفادهکرد. به عبارت دیگر، حتی اگر دیجیتال مارکتینگ، استراتژی اصلی بازاریابی نباشد، برای به ثمررسیدن سایر استراتژیهای آفلاین، به کمک دیجیتال مارکتینگ نیاز است.
برای شروع بازاریابی دیجیتال، داشتن وبسایت یا اپلیکیشن، بسیار مهم است اما میتوان دیجیتال مارکتینگ را بدون وبسایت و اپلیکیشن و در شبکههای اجتماعی هم انجام داد. امروزه محتوا و برندسازی را میتوان در کانالهای مختلفی در سطح اینترنت، با هزینهای بسیار پایین انجامداد و به مشتریان هدف، دسترسیداشت.
بازاریابی دیجیتال امکان مانور خلاقانه بیشتری در اختیار برندها قرار میدهد، برندها میتوانند شیوههای مختلف را به راحتی با آزمون و خطا و با استفاده از ابزارها و تکنیکهای مختلف (مثل تست A/B) ارزیابیکرده و ریسک هدررفت بودجه را به صفر برسانند. دادهمحوربودن دیجیتال مارکتینگ، امکان رصد لحظهای عملکرد و سنجش نرخ بازگشت سرمایه را راحتتر کرده و در مقایسه با بازاریابی آفلاین مثل بیلبوردها، ریسک کمتر و بازدهی بیشتری دارد. در ادامه، مهمترین مزایای دیجیتال مارکتینگ را توضیح دادهایم.
میتوانید فقط آندسته از مشتریان بالقوهای را هدفقراردهید که قصد خرید محصول یا استفاده از خدمات شما را دارند.
اگر تبلیغی در تلویزیون، روزنامهها یا بیلبوردها منتشرکنید، کنترل کمی بر کسانیکه تبلیغ شما را مشاهده میکنند، خواهیدداشت. البته میتوانید جمعیتهای خاصی را مورد ارزیابی قراردهید که شامل خوانندگان نشریات عمومی، یا جمعیت یک منطقه شهری باشد که البته چنین آماری مانند تیری در تاریکی، مبهم و غیر مستند است. اما بازاریابی دیجیتال، به شما این امکان را میدهد تا مخاطبین بسیار خاص خود را شناساییکنید و هدف قرار دهید و برای آنها، پیامهای بازاریابی شخصیسازیشده با نرخ تبدیل بالا ارسالکنید. به عنوان مثال، میتوانید در تبلیغات نمایشی، مخاطبین ویژهای را بر اساس متغیرهای سن، جنسیت، مکان زندگی، علایق، نوع دستگاه (موبایل یا دسکتاپ) و … هدف قراردهید تا تبلیغاتتان، فقط به آنها نمایش دادهشود. در مثالیدیگر، میتوانید استراتژی سئو یا تبلیغات گوگلی خود را فقط برای کسانی اجراکنید که کلماتی خاص را در گوگل جستجو میکنند.
دیجیتال مارکتینگ در انجام تحقیقات بازاریابی هم به شما کمک میکند تا مواردی نظیر پرسونای مشتریان خود را شناساییکنید. همچنین استراتژی بازاریابیتان را برای مشتریان با احتمال خرید بالا و مشخصات خاص، طراحی و اجرا کنید و برای هر دسته از مخاطبان هدف، استراتژی مشخصی داشتهباشید.
دیجیتال مارکتینگ نسبت به بازاریابی سنتی، بسیار مقرون به صرفهتر است.
در بازاریابی دیجیتال میتوانید بودجه کمپینهای خود را به صورت روزانه مدیریتکنید و مشخصکنید هر روز، چه میزان بودجه برای چه بخشهایی مصرفشود. همچنین اگر یک کانال تبلیغاتی، نرخ بازگشت سرمایه (ROI) بالایی نداشتهباشد، میتوانید بودجه آن را کاهشداده یا قطعکنید. اما مثلاً یک بیلبورد تبلیغاتی، اگر بازدهی خوبی نداشتهباشد ناچارید تا پایان مهلت قرارداد، بیلبورد خود را تمدید کنید.
در دیجیتال مارکتینگ، میتوان کلیه فرآیندهای عملیاتی را که قرار است بودجهای در آن مصرف شود، کنترل کرد. مثلاً اگر تبلیغات همسان شما جواب ندهد، میتوانید بودجه آن را برای تبلیغات در شبکههای اجتماعی اختصاصدهید تا بازدهی بالاتری بهدستآورید. همچنین میتوانید روشهای بازاریابی را متناسب با بودجه و منابع خود، انتخاب و اجرا کنید. مثلاً اگر کسبوکاری کوچک با بودجه محدود دارید، میتوانید بازاریابی شبکههای اجتماعی، وبلاگنویسی و سئو را که با بودجه کمتری قابل اجرا هستند و نرخ ROI بالایی دارند را انتخابکنید.
امکان سبقت از رقبای بزرگ با بازاریابی دیجیتال، راحتتر است.
درصورتیکه کسبوکار کوچکی دارید، رقابت با رقبای دسته اول و بزرگ، کاری سخت و هزینهبر است. اما با کمک دیجیتال مارکتینگ میتوان با بودجهای محدود، با خلاقیت و تخصص بالا، فرصتهای زیادی برای پیشیگرفتن از رقبا بهدستآورد و سهم بازار خود را افزایشداد.
بهعنوانمثال، برای یک کلمه کلیدی خاص، میتوانید سئوی داخلی و خارجی انجامدهید تا در رتبه اول گوگل قرار بگیرید و ترافیک و مشتریان را به خود جذبکنید. گوگل، بین کوچکی و بزرگی کسبوکارها تفاوتی قائل نمیشود و عملکرد سئوی هر سایت را مبنا قرار میدهد. یا آنکه در اینستاگرام، محتواهای جذابتری منتشرکنید تا مخاطبان هدف، جذب شما شوند.
بازاریابی دیجیتال قابل اندازهگیری است.
بازاریابی دیجیتال میتواند چشمانداز واضحی از ابتدا تا انتهای عملکرد خود و نتایج هر نوع ارتباط با مخاطب، شاخص های کلیدی عملکرد (KPI)، کم و کیف فروش، رفتار مشتریان و … را در اختیار شما قراردهد تا بتوانید ایرادات، کاستیها و موانع خرید را شناساییکرده و به اصلاح آنها اقدامکنید. در مقابل، بزرگترین ایراد بازاریابی غیر آنلاین، غیر قابل اندازهگیری نتایج آن میباشد: چند نفر تبلیغ تلوزیونی شما را دیدند؟ چه بازه سنی و جنسیتی داشتند؟ آیا به خرید ترغیب شدند یا خیر؟
برخلاف تلاشهای بازاریابی آفلاین، بازاریابی دیجیتال به بازاریان اجازه میدهد که نتایج دقیقی را در هر لحظه و به صورت آنی مشاهده و برآوردکنند. اما در مقابل، هیچ راه مطمئنی وجود ندارد که از طریق آن بفهمید آیا تبلیغ روزنامهای شما برای فروش، موثر بوده یا خیر و اگر موثر نبوده، علت عدم موفقیتش چیست. از سوی دیگر، با کمک بازاریابی دیجیتال، شما میتوانید تقریباً میزان ROI هر کدام از تلاشها و اقدامات بازاریابیتان را محاسبهکنید. برای درک بهتر، به مثال زیر در مورد ترافیک وبسایت توجهکنید:
در دیجیتال مارکتینگ، شما میتوانید با استفاده از از نرمافزارهای تحلیلی مانند گوگل آنالیتیکس، از تعداد دقیق افرادی مطلعشوید که از وبسایت شما بازدیدکردند و این اطلاعات را به صورت بلادرنگ مشاهدهکنید. علاوه بر این، متوجهخواهیدشد که چند صفحه از وبسایت شما بازدیدشدهاست، هر بازدیدکننده از کجا وارد وبسایت شما شده، چند دقیقه در وبسایت میمانند، نرخ پرش صفحات شما چقدر است و …؟
این اطلاعات، در اولویتبندی کانالهای بازاریابی به شما کمک میکند تا با وقت و بودجه و منابع کمتر، بازدهی بیشتری بهدستآورید. این بازدهی هم از نظر تعداد ترافیک و هم کیفیت ترافیک و تبدیل آنها به مشتری، خود را نشان میدهد. مثلاً ممکن است 20 درصد ترافیک سایت شما از تلگرام باشد که رقم بالایی است و شاید تصمیمبگیرید منابع بیشتری برای تلگرام صرفکنید. اما با بررسی دقیقتر متوجه میشوید ترافیکی که از گوگل کسب میکنید، با اینکه از نظر تعداد، کمتر از ترافیک تلگرام است (مثلاً 5 درصد) اما نرخ تبدیل بالاتری از تلگرام دارد. پس اولویت خود را برای افزایش ترافیک گوگل قرار میدهید.
در بازاریابی آفلاین، به دشواری میتوان در مورد واکنش مخاطبان نسبت به برند، قبل از اینکه مستقیماً با آنها صحبتکنید، اطلاعاتی بهدستآورد. در حالیکه در دیجیتال مارکتینگ، میتوان از هر نوع رفتار، گرایش و الگوهای مشتریان بالقوه آگاهی پیداکرد و متناسب با آنها، تبلیغاتی سفارشی برای هر مشتری احتمالی انجامدهیم تا درنهایت، افراد بیشتری را به قیف بازاریابی واردکرده و افراد بیشتری را از آن خارجکنیم.
جمعبندی و نتیجهگیری
دیجیتال مارکتینگ، فرصت مطلوبی در اختیار کسبوکارها قرارداده تا بتوانند با بودجهای متناسب با منابع خود، کمپینهایی خلاقانه برگزارکنند و اهداف تجاری خود را از اعم برندسازی، جذب کاربر، فروش و … را به صورت کنترلشده و قابل اندازهگیری، دنبالکنند.
گستردگی حوزههای دیجیتال مارکتینگ میتواند شرایط برابری برای کسبوکارهای کوچک و بزرگ ایجادکند تا سهم بازار بیشتری را بهدستآورند؛ البته اگر بتوانند از ابزارها و تکنیکهایی که برای نوع کسبوکار، بازار هدف و مشتریان بالقوه آنها مناسب است، بهخوبی استفادهکنند.
از سویدیگر، دیجیتال مارکتینگ در ایران، فرصت شغلی بسیار خوبی ایجادکرده و بهجرات میتوان گفت در این مقطع زمانی، تقاضای استخدام نیروهای دیجیتال مارکتینگ، بسیار بیشتر از نیروهای موجود آن در کشور است. گرایش کسبوکارهای ایرانی به بازاریابی دیجیتال و افزایش تعداد استارتاپهای آنلاین، فضای کاری و پیشرفت شغلی بسیار خوبی برای علاقهمندان این حوزه ایجادکرده و امیدواریم مقالات آموزشی ما در آکادمی کاپریلا، به افزایش دانش تخصصی دیجیتال مارکتینگ شما کمککند. یادتان باشد که همیشه میتوانید سوالات و مشکلات خود را در بخش نظرات مقالات کاپریلا ارسالکنید.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
- آموزش آشنایی با بازاریابی دیجیتال (Digital Marketing)
- آموزش مبانی بازاریابی محتوا (Content Marketing)
- آموزش فروش رابطه ای (بازاریابی وابسته – Affiliate Marketing)
- آموزش تبلیغ نویسی (Copywriting)
- آموزش سئو (SEO)
- آموزش تحقیق کلمات کلیدی برای سئوی سایت
- آموزش کاربرد شاخص عملکرد (KPI) در داشبوردهای مدیریتی اکسل (رایگان)
- آموزش بازاریابی ایمیل (Email Marketing)
- آموزش اتوماسیون بازاریابی (Marketing Automation)
