در دنیای امروز بازاریابی، راه‌های رسیدن به هدف و موفقیت توسط کسب و کارها، با گذشته تفاوت زیادی پیدا کرده و دیگر نمی‌توان با استفاده از روش‌های سنتی، در کسب و کار به موفقیت رسید. از آنجایی‌که در عصر حاضر، اینترنت و فضای مجازی به یکی از اجزای لاینفک زندگی انسان‌ها تبدیل شده و مردم درصد بیشتری از وقت خود را برای مصرف انواع محتوا صرف می‌کنند، شاخه‌ای از دیجیتال مارکتینگ، به بازاریابی محتوایی (Content Marketing) تبدیل شده و به عنوان زیربنای بسیاری از فعالیت‌های دیجیتال مارکتینگ استفاده می‌شود. این مقاله از آکادمی کاپریلا، آموزش بازاریابی محتوایی را به زبان ساده برای شما ارائه کرده است.
بازاریابی محتوایی چیست؟
برای اولین جمله در تعریف بازاریابی محتوایی (Content Marketing)، به موسسه جهانی بازاریابی محتوا (contentmarketinginstitute.com) استناد می‌کنیم:
بازاریابی محتوایی یک رهیافت استراتژیک بازاریابی است که متمرکز بر ایجاد و توزیع محتوای ارزشمند، مرتبط و ساختارمند برای جذب و حفظ مخاطبان هدف و در نهایت، تحقق سودآوری از مشتری می‌باشد.
به عبارت دیگر، بازاریابی محتوایی، بازاریابی کردن با ابزار محتوا است؛ محتوایی که برای مخاطب آن مفید و دارای ارزش (ارزش خبری، آموزشی، سرگرمی و …)، مرتبط با نیاز و خواسته مخاطب و دارای ساختاری مدون و هدفمند باشند.
از هر زاویه‌ای که به دیجیتال مارکتینگ نگاه کنیم، محتوا نقشی کلیدی ایفا می‌کند و به نوعی می‌توان آن را پیش‌شرط هر استراتژی دیجیتال مارکتینگ دانست؛ زیرا هر پیام تبلیغاتی که به مخاطب منتقل می‌شود، از جنس محتوا است. زیربنای اصلی سئو بر محتوای متنی قرار دارد، بازاریابی شبکه‌های اجتماعی را با تولید و انتشار محتوا انجام می‌دهند، تبلیغات نمایشی و حتی گوگل ادز دارای متن و تصویر هستند، صفحه فرود و صفحه هر محصول، با محتوا مخاطب را به خرید ترغیب می‌کند. به همین دلیل اولین استراتژی بازاریابی هر کسب و کاری، بازاریابی محتوا بوده و است.
بازاریابی محتوایی می‌تواند به مزیت رقابتی برند هم تبدیل شود. به عنوان مثال، دیجیکالا با تکیه بر محتوای نقد و بررسی ارزشمندی که برای محصولات خود ارائه کرد، توانست به سرعت رشد کرده و مزیت رقابتی ارزشمندی به دست آورد.
نکته منفی این قضیه این است که فضای وب آن چنان از محتوا و محتواهای تبلیغاتی پر شده که جلب توجه مخاطب به کاری دشوار تبدیل شده است. به همین دلیل کلیدواژه‌های ارزشمند و مرتبط که در تعریف بازاریابی محتوایی از زبان موسسه جهانی بازاریابی محتوا ارائه شد، نقشی اساسی در جذب مخاطب با محتوا دارند.
آیا تمام کسب و کارها به بازاریابی محتوایی نیاز دارند؟
بازاریابی محتوایی تناقضی با سایر تکنیک‌های دیجیتال مارکتینگ ندارد، بلکه می‌تواند به عنوان استراتژی اصلی شما انتخاب شده و یا مکمل و تقویت‌کننده استراتژی اصلی دیجیتال مارکتینگ شما باشد. به عنوان مثال، وبسایت آموزشی فرادرس تمرکز ویژه‌ای بر محتوا داشته و وبلاگی با مقالاتی بسیار زیاد، بسیار باکیفیت و در دسته‌بندی‌های مختلف ایجاد کرده و توانسته ترافیک زیادی از گوگل به دست آورد. سپس این ترافیک را از وبلاگ به وبسایت خود و به دوره‌های آموزشی مرتبط هدایت می‌کند تا بتواند آنها را به مشتری تبدیل کند. نکته مهم آنکه اگر مقالات وبلاگ فرادرس کیفیت مناسبی نداشته باشد، نمی‌تواند اعتماد و تمایل مخاطب به کلیک و خرید دوره‌های آموزشی را جلب کند.
با توضیحات بالا می‌توان گفت که تمام کسب و کارها به محتوا و بازاریابی محتوا نیاز دارند، اما اینکه چطور و در کجا و به چه میزان از محتوا در استراتژی بازاریابی خود استفاده کنند، به خود کسب و کار بستگی دارد.
چرا بازاریابی محتوایی مهم است؟
باید پذیرفت که بازاریابی محتوایی، گذشته، حال و آینده بازاریابی است. بدون تولید محتوای ارزشمند و مرتبط، امر فروش به راحتی انجام نمی‌شود و کسب و کارها چه بدانند و چه ندانند، از بازاریابی محتوایی در استراتژی‌های خود استفاده می‌کنند. به همین دلیل می‌توان گفت که بازاریابی بدون محتوای مناسب، امکان‌پذیر نیست. صرف نظر از اینکه از چه تاکتیکی استفاده می‌کنید، بازاریابی محتوایی باید بخشی از فرآیند شما باشد و در شبکه‌های اجتماعی، سئو، تبلیغات آنلاین، بازاریابی درونگرا و … از آن استفاده شود.
دوره ویدئویی آموزش طراحی استراتژی بازاریابی محتوایی: اینجا را کلیک کنید (+).
بازاریابی محتوایی می‌تواند مستقیماً باعث افزایش فروش، کاهش هزینه‌ها و جذب بیشتر مشتریان بهتر شده و به همین دلیل، توسط برندهای پیشرو استفاده می‌شود. برندهای برتر جهانی با وجود مقبولیت بالا و تثبیت جایگاه خود در بازار، تمرکز ویژه‌ای بر بازاریابی محتوایی دارند و همین امر سبب شده تا برندهای کوچکتر و کسب و کارهای نوپا هم، بازاریابی محتوا را در دستور کار خود قرار دهند.
به طور کلی می‌توان چرخه خرید را در چهار مرحله زیر خلاصه کرد:
- آگاه‌سازی از برند، محصول و راهکار
- تحقیق مخاطب در مورد برند، محصول و راهکار
- جلب توجه به انتخاب نهایی از بین گزینه‌های یافته شده در مرحله تحقیق
- خرید
بازاریابی سنتی روی دو مرحله آخر تمرکز می‌کند در حالی‌که بازاریابی محتوایی روی دو مرحله اول فرآیند خرید مشتری تمرکز بیشتری دارد. مشتری زمانی از شما خرید می‌کند که بداند شما وجود دارید و محصولات و راهکارهایی برای رفع نیاز آنها ارائه می‌کنید. این آگاهی با کمک محتوا انجام می‌شود و پس آن، باز هم با کمک محتوا محصول و خدمات خود را به مشتری توضیح داده تا شناخت بیشتری پیدا کنند و در نهایت، به گزینه نهایی خرید آنها تبدیل شوید.
بازاریابی محتوایی گرچه ممکن است در کوتاه‌مدت بازدهی بالایی نداشته باشد اما در بلندمدت می‌توان نرخ بازگشت سرمایه بالایی از آن انتظار داشت.
مزایای بازاریابی محتوا
مزایای بازاریابی محتوااز یک کسب و کار کوچک در یک شهر گرفته تا یک سازمان بزرگ، استفاده از انواع بازاریابی محتوایی می‌تواند نقش مهمی در رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده آنها داشته باشد. شکی نیست هر چه بودجه بیشتری برای تولید، انتشار و تبلیغ محتوا صرف شود، نتیجه‌ای بهتر و زودتر کسب می‌شود اما مزایای بازاریابی محتوایی برای هر نوع بودجه و کسب و کاری وجود دارد و در ادامه، مهم‌ترین آنها را بیان کرده‌ایم:
افزایش حجم محتوای سایت
هر چقدر که صاحبان مشاغل و کسب و کارها برای سایت خود وقت بگذارند و محتواهای بیشتری تولید کنند، باعث می‌شود که مخاطبان و کاربران، دلایل بیشتری داشته باشند که بخواهند به کسب و کار آنها وصل شده و با آن برند آشنا شوند. نتیجه این کار، به دست آمدن اعتماد قوی بین مخاطبان و برند مورد نظر است که در نهایت به فروش بیشتر، افزایش درآمد و کسب سود منجر خواهد شد. هر چقدر محتوای تولید شده کیفیت بالاتری داشته باشند، مخاطبان و کاربران مدت‌زمان بیشتری در سایت آنها می‌گذرانند که یک نکته مثبت سئو و بازاریابی به حساب می‌آید.
بهبود رتبه در گوگل
یکی دیگر از مواردی که اهمیت آموزش بازاریابی محتوایی را دو چندان می‌کند، افزایش رتبه سایت در موتورهای جستجو می‌باشد. از آنجایی‌که بیشتر کاربران ایرانی اینترنت برای دسترسی به مطالب مورد نظر خود از گوگل استفاده می‌کنند، این ضرورت وجود دارد که رتبه سایت کسب و کار در گوگل افزایش پیدا کند. لازمه این کار این است که در تولید محتوای مورد نیاز مخاطب، به نکات سئو، کلمات کلیدی و موضوعاتی که بیشتر توسط کاربران جستجو می‌شود توجه ویژه‌ای شود. رعایت این نکات منجر به افزایش بازدید مشتریان احتمالی از سایت شما خواهد شد.
اگر وبسایت وردپرسی دارد، برای آشنایی بیشتر و کامل‌تر با سئو وردپرس، می‌توانید از آموزش‌های ویدئویی وبسایت فرادرس استفاده کنید. دوره آموزشی سئو شامل سرفصل‌های زیر می‌باشد:
- درس یکم: افزونه All In One SEO Pack
- نصب افزونه
- تنظیمات اولیه
- افزودن تنظیمات سئو برای برگه ها و نوشته ها
- افزونه نقشه سایت
- ارتباط با موتورهای جستجو
- درس دوم: افزونه WordPress SEO By Yoast
- نصب و فعال سازی
- تنظیمات افزونه
- تنظیم عنوان ها و متا ها
- نقشه سایت
- ابزارهای جانبی
- انتقال دهنده ها
- ابزار وب مستر
- تنظیمات پیشرفته مکان نما و پیوندها و RSS سایت
- درس سوم: مقایسه هر دو افزونه
- برای مشاهده و دانلود دوره آموزشی سئو: اینجا را کلیک کنید.
افزایش دنبال‌کنندگان
یکی دیگر از مزایای استفاده از انواع بازاریابی محتوایی این است که می‌توان با اشتراک گذاری محتوای مناسب در شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار مثل اینستاگرام، امکان دیده‌شدن برند توسط کاربران را افزایش داد. این اشتراک‌گذاری علاوه بر کمک به فرآیندهای بازاریابی، به کاربران این فرصت را می‌دهد تا در صورت تمایل، محتوای تولید شده شما را با سایر دوستان و دنبال‌کنندگان خود نیز به اشتراک بگذارند و این کار در نهایت منجر به افزایش دنبال کنندگان (فالوئر) کسب و کار در شبکه‌های اجتماعی و سپس، به بالا رفتن بازدید از سایت و افزایش فروش منجر خواهد شد.
تبدیل مخاطب به مشتری
هدف اصلی تولید محتوا برای کسب و کارهای مختلف این است که در کنار اطلاع‌رسانی و کمک به مخاطبین، کاری کنیم که مخاطب به یک لید و سپس به مشتری محصولات و خدمات کسب و کار تبدیل شود. در واقع، بین ارائه یک محصول یا خدمت و فروش آن، یک حفره کوچک وجود دارد که تولید محتوا قادر به پر کردن آن حفره می‌باشد تا با ارائه محتوای مفید و جذاب به مخاطب، او را به یک مشتری ثابت تبدیل کند.
افزایش شهرت برند
یکی دیگر از مواردی که کسب آموزش بازاریابی محتوایی برای صاحبان کسب و کارها و استفاده از آن را با اهمیت جلوه می‌دهد افزایش شهرت برند است. وقتی که کاربران و مخاطبان محتوای تولیدی را مطالعه می‌کنند، در ذهن خود تصویری از برند کسب و کار خواهند ساخت. حال اگر کاربر با خواندن محتوای ارائه شده پاسخ سوال یا نیازی که به دنبال آن بوده است را دریافت کند، باعث می‌شود که آن برند در ذهنش باقی بماند. هر چه محتوای شما در فضای وب، گسترده‌تر پخش شود، به برندسازی شما کمک بیشتری خواهد کرد.
صرفه‌جویی در هزینه‌ها
یکی از مهم‌ترین مزایای انواع بازاریابی محتوایی این است که بسیار مقرون به صرفه خواهد بود. البته که هیچ روش بازاریابی کسب و کارها رایگان نیست اما این روش نسبت به سایر روش‌ها به هزینه کمتری نیاز دارد. برای این کار صاحبان مشاغل و کسب و کار می‌توانند با کسب آموزش بازاریابی محتوایی توسط افراد کارشناس و خبره اقدام به تولید محتوا نمایند یا این وظیفه را به عهده شرکت‌های فعال در زمینه بازاریابی محتوا بسپارند تا محتوای مورد نیاز را تولید کنند. هزینه‌ای که در تولید محتوا صرف می‌شود می‌تواند در مدت‌زمانی طولانی به جذب ترافیک، دنبال‌کننده و فروش منجر شود.
معایب بازاریابی محتوایی
هیچ چیز بدون عیبی وجود ندارد. بازاریابی محتوایی با وجود مزایای بسیار زیاد، معایبی نیز دارد که با آگاهی از آنها می‌توان نسبت به رفعشان اقدام کرد.
- غفلت از کیفیت محتوا و توجه به افزایش تولید و انتشار محتوا
- رقابت سنگین محتوایی در جلب توجه و جذب مخاطب در گوگل و شبکه‌های اجتماعی
- نیاز به تخصص و تجربه در طراحی استراتژی محتوا و تولید آن
- بازدهی در بلندمدت
- نیاز به تولید و انتشار مستمر محتوا
انواع بازاریابی محتوایی
بازاریابی محتوا نیز مانند تمام روش‌های بازاریابی، انواع مختلفی دارد که با استفاده از هرکدام از آنها، با توجه به نوع کسب و کار و مخاطبان، می‌توان به تولید محتوا پرداخت. این روش‌ها عمدتاً بر اساس فرمت مختلف محتواها دسته‌بندی می‌شوند، چون هر فرمت محتوا، کاربرد و اثرگذاری خاص خود را دارد.
وبلاگ (محتوای متنی)
بلاگینگ یکی از محبوب‌ترین انواع بازاریابی محتوایی در ایران است که از مزایای آن می‌توان به بهبود وضعیت سایت در گوگل و افزایش بازدیدکنندگان سایت و ایجاد یک راه عالی برای ارتباط با مخاطبان نام برد. در وبلاگ می‌توان مقالات آموزشی و جذاب مرتبط با نیاز و دغدغه مخاطب ایجاد و منتشر کرد و بدین ترتیب، محصولات، خدمات و تخصص خود را برای مخاطب به نمایش گذاشت.
محتوای سایت
سایت اصلی کسب و کارها هم باید از محتوای ارزشمند، مرتبط و ساختارمند استفاده کند. از صفحات محصولات گرفته تا درباره ما، راهنمای خرید، صفحات فرود و …. این محتواها علاوه بر تاثیر مثبت در سئو، در اعتمادسازی و جذب مشتری نیز مفید هستند.
پادکست
در دنیای پر سر و صدای امروز، باید تلاش کنید به خلوت مخاطب نفوذ کنید. این نفوذ با محتوای صوتی یا پادکست محقق می‌شود. پادکست‌ها نسبت به سایر فرمت‌های محتوا، تجربه‌ای متفاوت هستند که طرفداران زیادی هم پیدا کرده و با توجه به اینکه بسیاری از افراد حوصله و وقت مطالعه مقالات و کتاب‌ها را ندارند، گزینه پادکست می‌تواند آنها را به خود جذب کند. مثلاً در سایت زیر، خلاصه مقاله به صورت پادکست نیز ارائه می‌شود.
وبسایت‌های ایرانی و خارجی زیادی برای محتوای صوتی و پادکست وجود دارد که توانستند به رشد این نوع محتوا کمک کنند. به عنوان مثال، وبسایت شنوتو در چند سال گذشته با استقبال خوبی مواجه شده است.
ویدئو
ویدئو و پادکست‌ها نسبت به سایر فرمت‌های محتوایی کمتر استفاده می‌شوند، چون کسب و کارها نسبت به هزینه‌ها و دردسرهای تولید آن نگران‌اند. اما با وجود نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌های ساده و مختلف، می‌توان به راحتی پادکست و ویدئوهای آموزشی، خبری، سرگرمی و … تهیه کرد.
جذابیت ویدئو برای همه غیر قابل انکار است و به دلیل آنکه هم زمان از سه فرمت محتوایی صوتی، تصویری و متحرک استفاده می‌کند، جذابیت و اثرگذاری بیشتری خواهد داشت.
اینفوگرافیک
از اینفوگرافیک می‌توان برای آموزش و ارائه اطلاعات مفید به کاربران استفاده کرد و موضوعات پیچیده را در قالب تصاویر و به زبان ساده بیان کرد. اینفوگرافیک‌ها معمولاً تصاویری عریض و طویل هستند که شامل نمودارها، آمار و اطلاعات آموزشی مفید و خلاصه در قالب تصاویر هستند. اینفوگرافیک به دلیل تمرکز بر آموزش بصری و تصویری، طرفداران زیادی دارد و می‌تواند در قالب یک عکس، اطلاعات زیادی را در اختیار مخاطب قرار دهد. تصویر زیر نمونه‌ای از یک اینفوگرافیک است.
تصاویر
محتوای تصویری بعد از محتوای متنی (مقاله)، بیشترین استفاده و مقبولیت را دارد. تصاویر به دلیل انتقال سریع مطلب به مخاطب و نیز جذابیت ظاهری و گرافیکی، می‌تواند باعث جلب توجه مخاطب، اثرگذاری روی او و تحقق اهداف فروش شود. وقتی از محتوای تصویری در بازاریابی محتوایی حرف می‌زنیم، منظور تصویری است که ویژگی‌های اصلی مرتبط بودن، ارزشمند بودن و ساختارمند بودن را داشته باشد.
طراحی تصاویر و اینفوگرافیک به یادگیری نرم‌افزار فوتوشاپ نیاز دارد. فوتوشاپ قابلیت‌های بسیار زیادی در اختیار شما قرار می‌دهد تا محتوای تصویری خود را به شکلی جذاب و حرفه‌ای طراحی کنید. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم از دوره‌های آموزش ویدئویی سایت فرادرس استفاده کنید.
- برای مشاهده و دانلود مجموعه دوره آموزشی فوتوشاپ: اینجا را کلیک کنید.
کتاب‌های الکترونیکی
در ایران از کتاب‌های الکترونیکی (ebook) در استراتژی‌های جذب لید بازاریابی استفاده می‌شود. کتاب‌های الکترونیکی به دلیل قابل دانلود بودن و ذخیره کردن، تجربه روانی خوبی برای مخاطب خواهد داشت. از کتاب‌های الکترونیکی می‌توان برای معرفی شرکت و محصولات استفاده کرد و می‌توان به صفحات مختلف وبسایت هم لینک داد تا جذب ترافیک و فروش نیز انجام شود.
کتاب‌های الکترونیکی قابلیت اشتراک‌گذاری فراگیری دارند و می‌توانند دست به دست شده و مخاطبان جدیدی برای شما ایجاد کنند. شکی نیست که کتاب الکترونیکی و حتی سایر فرمت‌های محتوایی، معایبی هم دارند اما اینکه از کدام یک و چطور از آنها استفاده کنیم تا بیشترین بازدهی را کسب کنیم، به استراتژی و تجربه ما بستگی دارد.
سایر فرمت‌های بازاریابی محتوایی را می‌توان در قالب وبینار، آزمون آنلاین، بازی‌های محتوایی آنلاین، ویدئو آنلاین (لایو) و … در نظر گرفت که هر کدام، طرفداران خاص خود را دارد. اما محتوای چندرسانه‌ای هم این روزها محبوب شده و می‌تواند به جذب مخاطب شما کمک کند. چون خلاقیت بسیار بیشتری در محتواهای چندرسانه‌ای اعمال می‌شود و می‌توان هم‌زمان از متن، عکس، صوت و فیلم استفاده کرد. در وبسایت فرادرس، آموزش تولید محتوای چندرسانه‌ای منتشر شده که در صورت تمایل می‌توانید مشاهده و دانلود کنید.
- برای مشاهده و دانلود دوره آموزشی تولید محتوای چندرسانه ای الکترونیک با iSpring Suite: اینجا را کلیک کنید.
دوره آموزشی بازاریابی محتوایی
بازاریابی محتوا هم به آموزش نیاز دارد و هم به تجربه. منابع آموزشی زیادی در وب فارسی وجود دارد که می‌توان از آنها برای یادگیری بازاریابی محتوایی استفاده کرد. در لیست زیر برخی از بهترین دوره‌های آموزشی ویدئویی کانتنت مارکتینگ ارائه شده و در فیلم زیر می‌توانید با مقدمه یکی از دوره‌های آموزشی در وبسایت فرادرس آشنا شوید.
- برای مشاهده و دانلود دوره آموزشی مبانی بازاریابی محتوا: اینجا را کلیک کنید.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:
- آموزش تولید محتوای متنی
- آموزش مبانی بازاریابی محتوا (Content Marketing)
- آموزش تبلیغ نویسی (Copywriting)
- آموزش انتشار محتوا بر روی سایت وردپرس (رایگان)
- آموزش تولید محتوای الکترونیک با نرم افزار Storyline
- آموزش تولید محتوای الکترونیک با نرم افزار Adobe Captivate
- آموزش تولید محتوای چند رسانه ای الکترونیک با iSpring Suite
- آموزش نرم افزار ActivePresenter برای تولید محتوای الکترونیکی
