شغل مهندسی شیلات – شرح وظایف، مهارت ها و نرم افزارهای کاربردی مهندسی شیلات

کشور ایران به دلیل دسترسی به دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان، و وجود رودخانه‌ها و دریاچه‌های متعدد، از پتانسیل بالایی در زمینه صنعت شیلات برخوردار است. به همین دلیل بخشی از اقتصاد کشور، وابسته به تولید محصولات دریایی می‌باشد و همواره مشاغل حوزه شیلات دارای اهمیت بالایی است. از طرفی با گسترش علوم نوین و استفاده از تجهیزات پیشرفته در این حوزه، بسیاری از عملکردها در زمینه بهره برداری و فرآوری محصولات دریایی به واسطه علوم مهندسی عملی می‌شود. به همین دلیل دانش مهندسی شیلات و به تبع آن شغل مهندسی شیلات را می‌توان از موارد مهم در کشور دانست؛ این در حالی است که این رشته و مشاغل مربوط به آن، در میان داوطلبان کنکور و جویندگان کار چندان شناخته شده نیست. به همین دلیل قصد داریم در این مقاله از «مجله اینترنتی کاپریلا» شغل مهندسی شیلات را از جنبه‌های مختلف بررسی کنیم و به معرفی رشته تحصیلی، حوزه‌های کاری، مهارت‌ها و وظایف مهندسان شیلات بپردازیم. از شما دعوت می‌کنیم که تا انتها با ما همراه باشید.

شغل مهندسی شیلات چیست؟

در دنیای امروز، تقریباً هیچ صنعتی را نمی‌توان یافت که از علوم و تجهیزات مهندسی بهره‌مند نشده باشد. در واقع مهندسین در عرصه‌های مختلف با ترکیب دانش پایه و تجهیزات نوین، تلاش می‌کنند سرعت و دقت اجرای پروژه‌های مختلف صنعتی را افزایش دهند. صنعت شیلات نیز با توجه به سابقه طولانی که در ایران دارد و برخورداری از محصولات ویژه‌ای مانند خاویار دریای خزر که در جهان شناخته شده است، از این قاعده مستثنا نیست. به این ترتیب متخصصانی که تحصیلات خود را در رشته مهندسی منابع طبیعی (گرایش شیلات) یا مقطع کارشناسی رشته مهندسی شیلات دنبال کرده‌اند؛ دانش و توانایی خود را در راه ساخت تجهیزات مکانیکی و الکتریکی نوین، ایجاد شیوه‌های بهره برداری پیشرفته و همچنین تکنیک‌های جدید جهت فرآوری محصولات دریایی به کار می‌گیرند.

بنابراین شغل مهندسی شیلات را می‌توان به کارگیری دانش مهندسی در راه بهبود وضعیت صنعت شیلات در دو حوزه کلی بهره برداری و فرآوری محصولات دانست. البته ذکر این نکته هم ضروری است که بیشتر فعالیت‌های این دست مهندسان، در حوزه تجهیزات صید و نگهداری محصولات دریایی قرار می‌گیرد.

رشته علوم و مهندسی شیلات

رشته مهندسی شیلات در زیر گروه ۵ رشته تجربی کنکور سراسری قرار دارد. از طرفی یکی از گرایش‌های ارشد مهندسی منابع طبیعی (مهندسی طبیعت) است. در این رشته، فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی جهت تبدیل به کارشناسان و متخصصان حوزه شیلات و صنایع محصولات دریایی آموزش می‌بینند. دانشجویان این رشته پس از گذراند واحدهای درسی مختلف و با گذراندن دوره کارآموزی در سازمان‌های زیرمجموعه شیلات، توانایی لازم جهت فعالیت در حوزه‌های مختلف از جمله ساخت، تعمیر و نگهداری تجهیزات پیشرفته و همچنین مدیریت فرآیندهای بهره برداری از منابع دریایی را کسب می‌نمایند. در ادامه و به منظور آشنایی بیشتر شما با رشته مهندسی شیلات، لیست دروس تخصصی مربوط به این رشته در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد را بیان خواهیم کرد که عبارت‌اند از:

• لیمنولوژی
• اصول تکثیر و پرورش ماهی
• اصول روش‌های صید آبزیان
• اکولوژی دریاها
• تکثیر و پرورش آبزیان
• اصول تغذیه آبزیان
• ماهی شناسی عمومی
• بهداشت و بیماری‌های آبزیان
• هیدروتکنیک و طراحی استخرها
• ماهی شناسی سیستماتیک
• اصول فراوری محصولات شیلاتی
• هیدروشیمی
• جلسه بحث
• پروژه
• زبان تخصصی
• کارورزی

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش تکثیر و پرورش آبزیان آب شیرین – کلیک کنید.
• آموزش شناخت انواع بیماری ماهی ها – کلیک کنید.
• آموزش اکولوژی یا بوم شناسی دریا – کلیک کنید.
• آموزش پروژه‌ محور ETABS – طراحی و مدل‌ سازی استخر با ایتبس – مقدماتی (+)
• آموزش پروژه‌ محور ETABS – طراحی و مدل‌ سازی استخر با ایتبس – تکمیلی (+)
• آموزش هیدرولوژی مهندسی – کلیک کنید.
• آموزش درس آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی – کلیک کنید.
• آموزش زبان تخصصی زیست شناسی – کلیک کنید.
• آموزش زبان تخصصی – رشته های زیست محیطی – کلیک کنید.

گرایش های کارشناسی ارشد مهندسی شیلات

فعالیت‌های مهندسی شیلات در سه حوزه کلی بهره برداری، بوم شناسی موجودات دریایی و فرآوری محصولات دریایی قرار دارد. هر یک از این بخش‌ها، نیاز به برخورداری از دانش و توانایی‌های منحصر به فردی دارد. به همین دلیل در مقطع کارشناسی ارشد تلاش می‌شود متخصصانی در این حوزه‌های مختلف تربیت شوند تا بتوانند نیازهای کشور در زمینه صنعت شیلات را برطرف سازند. در ادامه سه گرایش اصلی مهندسی شیلات در مقطع ارشد را بیان می‌کنیم که عبارت‌اند از:

• مهندسی فراوری محصولات شیلاتی
• مهندسی بوم شناسی آبزیان شیلاتی
• مهندسی صید و بهره برداری آبزیان

جهت افزایش آگاهی شما هر یک از موارد فوق را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

مهندسی فراوری محصولات شیلاتی

محصولات دریایی در انواع مختلف وجود دارند و هر یک دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند. از طرفی همواره می‌توان با فراوری محصولات مختلف، ارزش افزوده بیشتری ایجاد نمود و با قیمت بالاتری به فروش رساند. این موضوع در تمام صنایع و بخش‌های مختلف تجارت مشاهده می‌شود. محصولات شیلات نیز این قابلیت را دارند که به صورت غذاهای آماده یا انواع محصولات دریایی (لوازم تزئینی، مواد بهداشتی، لوازم آرایشی و…) درآیند و ارز آوری مطلوبی برای کشور داشته باشند. به همین دلیل یکی از مسئولیت‌های مهندسان شیلات، بررسی شیوه‌های مختلف فراوری محصولات شیلاتی است. در این راستا، دانش آموختگان گرایش فرآوری، دانش لازم در حوزه‌های مختلف فرآورش آبزیان را کسب و در شغل خود به کار می‌گیرند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش غذاهای فراسودمند – کلیک کنید.
• آموزش تکنولوژی کنسروسازی – کلیک کنید.
• آموزش فرمولاسیون محصولات آرایشی و بهداشتی – کلیک کنید.
• آموزش کنترل کیفیت مواد غذایی – کلیک کنید.

مهندسی بوم شناسی آبزیان شیلاتی

شناخت محیط زیست آبزیان، عاملی مهم در مهندسی برداشت محصولات شیلات و ساخت تجهیزات متناسب با این محیط‌ها می‌باشد. به عنوان مثال زمانی که به دنبال صید آبزیان آب‌های عمیق باشید؛ باید دانش کافی برای ساخت تجهیزات متناسب با این محیط‌ها را کسب نمایید. در این راستا، گرایش بوم شناسی آبزیان به متخصصان دانش کافی در این زمینه را ارائه می‌دهد. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش اکولوژی یا بوم شناسی دریا – کلیک کنید.

مهندسی صید و بهره برداری آبزیان

بهره برداری از آبزیان و صید انواع مختلف موجودات دریایی، نیاز به شناخت کافی در زمینه تجهیزات مورد نیاز و شناخت محیط‌های آبی دارد. این مسائل به صورت تخصصی در گرایش صید و بهره برداری آبزیان بررسی می‌شوند. شایان ذکر است که در این گرایش، یکی از مسائل مهم بررسی انواع شناورها و سیستم‌های صید است که بر روی این شناورها نصب می‌شوند. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش آشنایی با ابزار و ادوات صید – کلیک کنید.

گرایش های دکترای رشته علوم و مهندسی شیلات

خوشبختانه با توجه به اهمیت بالای صنعت شیلات در ایران، تلاش شده است تا زمینه برای تولید متخصصان این حوزه فراهم شود. به همین دلیل امکان ادامه تحصیل در مقطع دکتری مهندسی شیلات و در چندین گرایش برای متقاضیان وجود دارد. این گرایش‌ها عبارت‌اند از:

• تکثیر و پرورش آبزیان
• عمل آوری فراورده‌های شیلات
• بوم شناسی آبزیان
• تولید و بهره‌برداری

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش تولید ناب برای افزایش بهره وری – کلیک کنید.
• آموزش مدیریت تولید و عملیات پیشرفته – کلیک کنید.

دانشگاه هایی که رشته مهندسی شیلات را ارائه می‌دهند.

در سراسر کشور، دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی بر اساس نتایج کنکور سراسری یا صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی، رشته مهندسی شیلات را ارائه می‌دهند. برخی از مهم‌ترین نمونه‌های این دانشگاه‌ها عبارت‌اند از:

• دانشگاه صنعتی اصفهان
• دانشگاه فردوسی مشهد
• دانشگاه تهران (پردیس کرج)
• دانشگاه گیلان
• دانشگاه هرمزگان
• دانشگاه جیرفت
• دانشگاه خلیج فارس – بوشهر
• دانشگاه زابل
• دانشگاه علوم دریایی چابهار

حوزه های کاری شغل مهندسی شیلات

بخش مهمی از منابع طبیعی، شامل حیات جانوران و گیاهان دریایی می‌شود. این موضوع علاوه بر جنبه زیست محیطی از اهمیت اقتصادی بالایی نیز برخوردار است. چنان که در بخش‌های شمالی و جنوبی کشور، گردش مالی ناشی از بهره برداری منابع دریایی چشمگیر و در اقتصاد کشور تأثیرگذار است. لذا تلاش می‌شود در موقعیت‌های شغلی این حوزه از متخصصان شیلات استفاده شود.

ضروری است از این متخصصان به نحوی استفاده شود که حوزه‌های کاری مختلف را پوشش دهند و نیازهای علمی و عملی کشور را برطرف نمایند. در ادامه مهم‌ترین حوزه‌های کاری شغل مهندسی شیلات را به منظور آشنایی بیشتر شما بیان می‌کنیم که عبارت‌اند از:

• مشاغل آموزشی در دانشگاه‌ها
• موقعیت‌های پژوهشی در مؤسسات تحقیقاتی
• برنامه‌ریزی و سرپرستی پروژه‌های شیلات
• فعالیت در حوزه صید و صیادی
• مراکز تکثیر و پرورش ماهی
• پروژه‌های حفظ گونه‌های در حال انقراض
• و…

شایان ذکر است که فرصت‌های شغلی حوزه مهندسی شیلات در اکثر استان‌ها و به خصوص در نواحی ساحلی کشور مثل استان گیلان، مازندران، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان وجود دارد. به عنوان مثال شهرستان چابهار به دلیل داشتن شرایط اقلیمی خاص، توانایی تولید و پرورش آبزیان به خصوص میگو را 2 بار در سال دارد. از طرفی وجود انواع آبزیان بومی ایران که در سایر نقاط جهان وجود ندارند، می‌تواند فرصت‌های مناسبی در عرصه اقتصاد محصولات دریایی ایجاد نماید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش اقتصاد دریایی – کلیک کنید.
• آموزش اقتصاد منابع طبیعی و محیط زیست – کلیک کنید.
• آموزش اقتصاد حمل و نقل – کلیک کنید.

وظایف و مسئولیت های شغل مهندسی شیلات

وظایف و مسئولیت‌هایی که بر عهده مهندسان شیلات قرار دارد، در موارد زیادی تخصصی است و نیاز به کسب دانش مخصوص به این حوزه دارند. در صورتی که شما قصد ورود به شغل مهندسی شیلات را داشته باشید، باید با این وظایف و مسئولیت‌ها آشنا شوید. بنابراین در ادامه تلاش می‌کنیم به شما مهم‌ترین وظایفی که ممکن است در آینده بر عهده داشته باشید را معرفی نماییم که عبارت‌اند از:

• شناخت آبزیان بومی ایران
• پژوهش و تحقیق در زمینه بیماری‌های آبزیان
• طراحی تجهیزات صید و نگهداری محصولات دریایی
• طراحی فرآیندهای مختلف آبزی پروری
• حفظ محیط زیست آبی کشور
• تلاش برای احیاء گونه‌های در حال انقراض
• کسب دانش در زمینه بوم شناسی آبزیان
• کمک به ایجاد فرهنگ مصرف غذاهای دریایی
• برنامه‌ریزی فصول مناسب صید
• تلاش به منظور فرآوری محصولات دریایی

در ادامه هر یک از موارد فوق را تشریح خواهیم کرد.

شناخت آبزیان بومی ایران

محیط زیست ایران، سرشار از گونه‌های گیاهی و جانوری متنوع است. این وضعیت در محیط زیست آبی کشور نیز مشاهده می‌شود. از طرفی سطح وسیعی از دریاها دریاچه‌ها و رودخانه‌ها، غنی از گونه‌های آبزی دارای ارزش غذایی یا تجاری است. در همین راستا، اولین وظیفه مهندسان شیلات شناخت انواع گونه‌های آبزی و کاربرد آن‌ها در بخش‌های مختلف صنعت است. شایان ذکر است که این موارد شامل صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی، صنعت داروسازی و… می‌شود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش آشنایی با انواع ماهی ها – کلیک کنید.
• آموزش فیزیولوژی آبزیان – کلیک کنید.
• آموزش فرمولاسیون محصولات آرایشی و بهداشتی – کلیک کنید.
• آموزش آشنایی با جلبک‌ های دریایی – فرایند عصاره‌ گیری، محصولات و کاربردها (+)
• آموزش کاربرد جلبک های دریایی در صنعت و بیوتکنولوژی – کلیک کنید.

پژوهش و تحقیق در زمینه بیماری های آبزیان

همواره بروز بیماری‌های همه‌گیر در بین گونه‌های آبزی، باعث تحت تأثیر قرار گرفتن صنایع شیلات می‌شود. این موضوع خصوصاً در حوزه تکثیر و پرورش ماهیان در محیط‌های غیرطبیعی مشاهده می‌شود. در این راستا، یکی از وظایف شما در شغل مهندسی شیلات بررسی ویژگی‌های زیستی آبزیان و تعیین مشکلاتی از این قبیل می‌باشد. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش شناخت انواع بیماری ماهی ها – کلیک کنید.

طراحی تجهیزات صید و نگهداری محصولات دریایی

با گسترش تکنولوژی‌های نوین، انواع تجهیزات صید و نگهداری محصولات دریایی بر روی شناورهای مختلف (کشتی‌ها و قایق‌های ماهیگیری) نصب شده‌اند و صنعت شیلات به تدریج از شیوه‌های سنتی و غیراصولی صید فاصله گرفته است. این موضوع را همچنین می‌توان در رابطه با انواع حسگرهای زیر سطحی که در یافتن دسته‌های مختلف آبزیان وجود دارد، می‌توان مشاهده کرد. از طرفی برخی از محصولات دریایی به دلیل حساسیت بالا در مقابل دمای هوا باید به سرعت در محیط مطلوب قرار بگیرند. تشخیص نیاز به چنین تجهیزاتی نیز بر عهده مهندسان شیلات می‌باشد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش رایگان آشنایی با تکنولوژی شیلات – کلیک کنید.
• آموزش ماهیگیری، صید آبزیان و تعمیر ادوات صیادی – کلیک کنید.

طراحی فرآیند های مختلف آبزی پروری

با افزایش نیاز انسان به غذاها و محصولات دریایی، دیگر نمی‌توان انتظار داشت تمام نیازهای بشر از دریاها و اقیانوس‌ها تأمین گردد. در این راستا، متخصصان همواره به دنبال طراحی فرآیندهای پربازده جهت رشد و پرورش آبزیان در محیط‌های مصنوعی هستند. به همین دلیل یکی دیگر از وظایف شما در شغل مهندسی شیلات، بررسی و ابداع شیوه‌های مختلف در زمینه رشد آبزیان است. از طرفی در سال‌های اخیر صید بی رویه ماهی و میگو در بخش‌هایی از کشور، تولید مثل این جانداران را مختل کرده است. به همین دلیل برخی از سایت‌های پرورش آبزیان، صرفاً جهت تنظیم جمعیت گونه‌های در معرض خطر و تزریق آن‌ها به محیط‌های طبیعی دایر می‌شوند. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش تکثیر و پرورش آبزیان آب شیرین – کلیک کنید.

حفظ محیط زیست آبی کشور

محیط زیست کشور را مسائل مختلفی به خطر می‌اندازد. این مشکل را در مواردی همچون خشک‌سالی دهه اخیر و کاهش آب رودخانه‌ها و دریاچه‌ها مشاهده کرد. با این وجود اصلی‌ترین عامل در به خطر افتادن محیط زیست آبی، بحث آلاینده‌های صنعتی می‌باشد که بدون فرآیند تصفیه مناسب وارد رودخانه‌ها و دریا می‌شوند. شما به عنوان مهندس شیلات وظیفه دارید تمام عوامل مضر برای منابع آبی را بررسی کنید و در جهت رفع آن‌ها راهکارهایی ارائه دهید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در زمینه محیط زیست و زیست‌شناسی برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش رایگان آشنایی با مهندسی محیط زیست – کلیک کنید.
• آموزش مهندسی محیط زیست – کلیک کنید.

تلاش برای احیاء گونه های در حال انقراض

همان‌طور که بیان شد، صید بی رویه انواعی از آبزیان یا عواملی همچون آلودگی محیط زیست حیات برخی از گونه‌ها را به خطر انداخته است. این موضوع سبب شده تا گونه‌های آبزی مختلف در معرض خطر انقراض قرار بگیرند. در این راستا، سازمان‌های شیلات همواره به دنبال ردیابی این گونه‌ها و کمک به احیاء حیاتشان هستند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش بوم شناسی عمومی – کلیک کنید.
• آموزش اکولوژی یا بوم شناسی دریا – کلیک کنید.

کسب دانش در زمینه بوم شناسی آبزیان

علاوه بر شناخت گونه‌های آبزی، کسب اطلاعات کافی در رابطه با بوم سازگان و محیط زیست آبی کشور، اهمیت بسیار زیادی دارد. برخورداری از این شناخت نه تنها به حفظ شرایط مطلوب برای زندگی آزیان منجر می‌شود؛ بلکه امکان طراحی فرآیندهای پر بازده برای صید گونه‌ها را فراهم می‌کند. از طرفی شبیه سازی محیط‌های مصنوعی برای ساخت سایت‌های پرورش آبزیان، تنها با شناخت محیط‌های طبیعی زندگی این گونه‌ها ممکن است. در این راستا، یکی دیگر از وظایف مهم شما در شغل مهندسی شیلات کسب دانش در زمینه بوم شناسی آبزیان است.

کمک به ایجاد فرهنگ مصرف غذا های دریایی

متأسفانه سرانه مصرف غذاهای دریایی در ایران بسیار کمتر از استانداردهای بین‌المللی است. این در حالی است که ایران در زمینه تولید و صید انواع ماهیان و تولید غذاهای دریایی مشکلی ندارد. در این راستا، شما وظیفه دارید به دنبال راه‌هایی برای ایجاد فرهنگ مصرف غذاهای دریایی در کشور باشید. شایان ذکر است، یکی از بهترین اقدامات در این زمینه، کاهش قیمت تمام شده محصولات با طراحی فرآیندهای پربازده می‌باشد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش اصول مهندسی صنایع غذایی ۱ – کلیک کنید.
• آموزش اصول مهندسی صنایع غذایی 2 – کلیک کنید.
• آموزش تاثیر تداخل غذا و دارو – کلیک کنید.
• آموزش مروری بر شیمی مواد غذایی ۱ – کلیک کنید.
• آموزش مروری بر شیمی مواد غذایی 2 – کلیک کنید.
• آموزش اصول بسته بندی مواد غذایی و بیولوژیک – کلیک کنید.
• آموزش آشنایی با مسمومیت غذایی و راه‌ های پیشگیری از آن – کلیک کنید.
• آموزش کنترل کیفیت مواد غذایی – کلیک کنید.
• آموزش اصول نگهداری مواد غذایی – کلیک کنید.

برنامه ریزی فصول مناسب صید

تولید مثل گونه‌های مختلف آبزیان بر اساس فصول سال و دمای محیط زیست آبی این جانداران است. در این رابطه وظیفه مهندسان شیلات بررسی دوره‌های تخم ریزی و تولید مثل انواع آبزیان و برنامه‌ریزی برای صید این گونه‌ها می‌باشد؛ به نحوی که کمترین آسیب متوجه حیات آبزیان شود.

تلاش به منظور فرآوری محصولات دریایی

محصولات دریایی شامل انواع ماهی، میگو، صدف و… به صورت خام و غیر فرآوری شده نیز قابل عرضه با بازاراهای داخلی و جهانی هستند. اما با انجام فرآیندهایی جهت فرآوری این محصولات، می‌توان ماندگاری و ارزش اقتصادی آن‌ها را افزایش داد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش رایگان آشنایی با صنعت فرآوری میگو – کلیک کنید.
• آموزش میکروبیولوژی مواد غذایی ۱ – کلیک کنید.
• آموزش میکروبیولوژی مواد غذایی 2 – کلیک کنید.
• آموزش رایگان میکروارگانیسم های مهم در مواد غذایی – کلیک کنید.

مهارت های مورد نیاز در شغل مهندسی شیلات

قطعاً فعالیت در شغل مهندسی شیلات به عنوان کارشناس و متخصص، نیازمند برخورداری از یک سری مهارت‌های فنی و توانایی‌های شخصی می‌باشد. در این راستا، شما هم باید تلاش کنید جهت کسب موفقیت در این حوزه، این مهارت‌ها را بشناسید و در صورت نیاز به تقویت خود از جنبه‌های گوناگون بپردازید. بنابراین به منظور کمک به شناخت شما از این مهارت‌ها و توانایی‌ها در ادامه لیستی از مهم‌ترین موارد را بیان خواهیم کرد که عبارت‌اند از:

• مهارت در علوم پایه
• توانایی تحقیق و پژوهش
• توانایی کار در شرایط سخت
• توانایی کار گروهی
• توانایی مدیریت
• مهارت‌های ارتباطی
• علاقه به محیط زیست دریایی
• توانایی کار آزمایشگاهی
• آشنایی با نرم‌افزارهای مختلف

در ادامه جهت افزایش آگاهی شما هر یک از موارد فوق را تشریح خواهیم کرد.

مهارت در علوم پایه

برخورداری از دانش پایه در شغل مهندسی شیلات ضروری است. در واقع بنیان بخش‌های مختلف کار در حوزه رشد، تکثیر، صید و حفظ آبزیان، نیاز به کسب دانش در شاخه‌های مختلف دارد. در این راستا، به خصوص می‌توان علمی شیمی و زیست شناسی را مورد توجه قرار داد. از طرفی مهارت بالای شما در علوم پایه باعث می‌شود مسائل پیچیده و بین‌رشته‌ای این شغل را نیز بهتر درک کنید و از علم در راه حل مشکلات صنعت شیلات بهره بگیرید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش زیست شناسی آب (Hydrobiology) – کلیک کنید.
• آموزش ریاضی پایه دانشگاهی – کلیک کنید.
• مجموعه آموزش ریاضیات – کلیک کنید.
• آموزش شیمی محیط زیست – کلیک کنید.
• آموزش پلیمرها و محیط زیست – کلیک کنید.
• آموزش مقدمه ای بر مهندسی زیست سوخت ها – کلیک کنید.
• آموزش الکتروشیمی تجزیه ای ۱ – کلیک کنید.
• آموزش الکتروشیمی تجزیه ای 2 – کلیک کنید.
• آموزش طراحی و بهینه سازی فرایندها در مهندسی شیمی – کلیک کنید.

توانایی تحقیق و پژوهش

تحقیق و پژوهش عامل اصلی برای افزایش دانش و برخورداری از ابتکار عمل در مشاغل مهندسی است. در شغل مهندسی شیلات نیز شما باید همواره به دنبال دستیابی به علم روز و از طرفی تولید علم باشید. در این راستا، همواره تلاش کنید یافته‌های جدید، شیوه‌های نوین و تجهیزات پیشرفته را بشناسید و در شغل خود به کار ببرید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش مهارت های عمومی پژوهش – کلیک کنید.
• آموزش رایگان درک روش های پژوهش ترکیبی – کلیک کنید.
• آموزش روش شناسی پژوهش های کیفی و آمیخته در مدیریت – کلیک کنید.

توانایی کار در شرایط سخت

مناطق ساحلی کشور خصوصاً در حاشیه دریاهای جنوب کشور، شرایط آب و هوایی دشواری را ایجاد می‌کنند که کار و زندگی در این مناطق را سخت می‌کند. پس در صورتی که بخواهید فرصت‌های شغلی در این مناطق را قبول کنید، باید توانایی کار در شرایط سخت را داشته باشید. به این ترتیب مشکلات محیط کار و سختی کار نمی‌تواند مانع پیشرفت شما شود. از طرفی کار بر روی دریا یکی از بخش‌های شغل مهندسی شیلات است که خود نیاز به تحمل شرایط ویژه‌ای دارد و ممکن است سختی‌های خاص خود را به همراه داشته باشد. در این راستا، تلاش کنید امکان وجود شرایط محیطی دشوار در محل کارتان را از ابتدا مد نظر قرار دهید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش مدیریت در شرایط ابهام – کلیک کنید.
• مجموعه آموزش توسعه مهارت فردی – کلیک کنید.

توانایی کار گروهی

قطعاً زمانی که مشغول فعالیت در حوزه شیلات شوید، باید در قالب گروه‌های تحقیقاتی یا عملیاتی مختلف کار کنید. از این رو باید توانایی کار گروهی و پیشبرد اهداف تیمی را در خود داشته باشید. این در حالی است که تک روی در کار و ناهماهنگ بودن با گروه، منجر به بروز مشکلاتی در پیشبرد پروژه‌های مختلف و شغل شما خواهد شد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش موفقیت در کار تیمی – اصول تیم سازی (+)
• آموزش مدیریت تغییر و پیاده سازی آن در سازمان ها (+)
• مجموعه آموزش توسعه مهارت فردی (+)

توانایی مدیریت

در موارد بسیاری مهندسی شیلات وظیفه مدیریت گروه‌هایی که در آن‌ها فعالیت می‌کند را بر عهده دارد. این امر نیاز شما به برخورداری از توانایی مدیریت را افزایش می‌دهد. در واقع بدون داشتن این توانایی، نمی‌توانید همکاران و افراد تحت نظر خود را مدیریت و هدایت کنید و طبیعتاً دستیابی به نتایج نیز ممکن نخواهد بود. از طرفی با مدیریت صحیح منابع و نیروی انسانی با صرف هزینه و زمان کمتر به بازدهی بیشتری دست خواهید یافت. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مهارت های ارتباطی

زمانی که شما در حوزه حفظ محیط زیست آبی یا در زمینه قانون گذاریِ صید و بهره برداری از منابع دریایی فعالیت کنید، باید تعامل نزدیکی با افراد بومی منطقه برقرار نمایید. همچنین با انجام فعالیت گروهی در شغل خود، ناچارید ارتباط حرفه‌ای و سازنده‌ای با همکاران خود ایجاد کنید. در این راستا، برخورداری از مهارت‌های ارتباطی می‌تواند برای شما مفید باشد و منجر به ایجاد شبکه‌های حرفه‌ای یا اجتماعی در شغل شما شود که انجام وظایفتان را تا حدودی راحت‌تر خواهد کرد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش مهارت های برقراری ارتباط موثر در سازمان ها – کلیک کنید.
• آموزش برنامه ریزی عصبی کلامی NLP برای افزایش مهارت های ارتباطی (+)

علاقه به محیط زیست دریایی

زمانی که وارد یک حوزه کاری می‌شوید و قرار است مدت زمان زیادی کار خود را ادامه دهید، تنها عاملی که باعث تحمل مشکلات شغلی و دشواری‌های پیش رو می‌شود، علاقه به کار است. این امر در مورد شغل مهندسی شیلات نیز وجود دارد و تا زمانی که به محیط زیست دریایی و آبزیان علاقه نداشته باشید، نمی‌توانید در این شغل موفق شوید.

توانایی کار آزمایشگاهی

طراحی آزمایش‌های مختلف در زمینه رشد و تکثیر گونه‌ها، محیط زیست آبزیان، تولید خوراک آبزیان در سایت‌های پرورش و تکثیر و… نیازمند برخورداری از توانایی کار آزمایشگاهی است. این امر شامل شناخت تجهیزات، مواد آزمایشگاهی، فرآیندها و گونه‌های مختلف آبزیان است. در این راستا، توصیه می‌کنیم دانش خود را در رابطه با علوم آزمایشگاهی افزایش دهید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش روش‌ های آزمایش آب و پساب یا فاضلاب – کلیک کنید.
• آموزش رایگان کیفیت آب – کلیک کنید.
• آموزش روش های نمونه برداری و بازرسی در کنترل کیفیت – کلیک کنید.
• آموزش تکنیک های کشت سلول و اصول راه اندازی آزمایشگاه آن (+)

آشنایی با نرم افزارهای مختلف

در حال حاضر تمام حوزه‌های مهندسی، بخشی از وظایف و مسئولیت‌های خود را به واسطه استفاده از نرم‌افزارهای گوناگون اجرا می‌کنند. این مسئله از جمع آوری و طبقه‌بندی اطلاعات تا تجزیه و تحلیل و طراحی تجهیزات مختلف دیده می‌شود. به همین دلیل مهارت کار با نرم‌افزار از دیگر مهارت‌هایی است که توصیه می‌کنیم به دست بیاورید و در خود تقویت نمایید.

نرم افزارهای کاربردی شغل مهندسی شیلات

همان‌طور که بیان شد، در شغل مهندسی شیلات برخی از اقدامات و فعالیت‌های مهندسی نیازمند استفاده از نرم‌افزارهای گوناگون است. شناخت این نرم‌افزارها و یادگیری استفاده از آن‌ها به شما کمک می‌کند علاوه بر اجرای صحیح وظایف خود، با ارائه ایده‌های نو و سرعت عمل در کار، پله‌های ترقی را با سرعت بیشتری طی کنید. به هر صورت با پیشرفت‌هایی که امروز در حوزه تکنولوژی و نرم‌افزار رخ داده است، ضروری است که مهندسان ضمن آشنایی با اصول اساسی شغل خود، از این ابزارها نیز در جهت بهینه سازی به کارگیری منابع، استفاده نمایند. به همین منظور در ادامه، تعدادی از نرم‌افزارهای تخصصی شغل مهندسی شیلات را به شما معرفی می‌کنیم که عبارت‌اند از:

• نرم‌افزار اکسل (Excel)
• نرم‌افزار اس پی اس اس (SPSS)
• نرم‌افزار R
• نرم‌افزار fisheries
• نرم‌افزار ArcGIS

در ادامه هر یک از نرم‌افزارهای معرفی شده را تشریح خواهیم کرد.

نرم افزار اکسل (Excel)

یکی از مهم‌ترین مسائل در حوزه شیلات، جمع آوری و طبقه‌بندی داده‌های آماری است. این داده‌ها به مهندسان در تجزیه و تحلیل شرایط فعلی و پیش بینی آینده کمک شایان توجهی می‌کند. در این راستا، نرم‌افزار اکسل یکی از ابزارهای کاربردی برای ثبت اطلاعات است. این نرم‌افزار با کاربرد آسان و گستردگی استفاده، گزینه مناسبی برای مهندسان شیلات خواهد بود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش رایگان اکسل — سریع و آسان در ۱۸۰ دقیقه – کلیک کنید.
• آموزش ترفندهای کاربردی در اکسل Excel – کلیک کنید.
• آموزش رایگان ترسیمات گرافیکی در اکسل – کلیک کنید.
• مجموعه آموزش پاورپوینت (Power Point) – کلیک کنید.
• مجموعه آموزش نرم افزارهای آفیس – کلیک کنید.

نرم افزار اس پی اس اس (SPSS)

یکی از کاربردهایی که جمع آوری اطلاعات از عرصه‌های محیط آبی و زیستگاه آبزیان دارد، مقایسه و تحلیل این داده‌ها و تولید اطلاعاتی است که به مدیران و تصمیم گیرندگان دانش کافی را ارائه می‌دهد. در این میان نرم‌افزار SPSS یکی از بهترین ابزارهای کامپیوتری است که می‌توانید در شغل مهندسی شیلات به کار ببرید. این نرم‌افزار با امکان بررسی و تجزیه و تحلیل انواع داده‌های کمی و کیفی به صورت پیوسته و گسسته، نتایج بسیار مفیدی در قالب نمودارهای مختلف ارائه می‌دهد. در واقع مقایسه بخش‌های مختلف زیستگاه‌های آبی و در مورد آبزیان گوناگون، باعث می‌شود بازدهی عملیات تکثیر و رشد و صید آبزیان بهترین بهره‌وری را داشته باشد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش نرم افزار اس پی اس اس SPSS – کلیک کنید.
• آموزش تحلیل های رگرسیونی با اس پی اس اس SPSS – کلیک کنید.
• آموزش کنترل کیفیت آماری با اس پی اس اس SPSS – کلیک کنید.
• آموزش اس پی اس اس SPSS و کاربرد آن در علوم و مهندسی صنایع غذایی (+)
• آموزش طراحی و تحلیل آزمایش ها با SPSS و مینی تب Minitab – کلیک کنید.
• آموزش آماده سازی داده ها در اس پی اس اس SPSS برای تحلیل آماری (+)
• مجموعه آموزش SPSS – کلیک کنید.

نرم افزار R

R، یک زبان برنامه‌نویسی و محیط نرم‌افزاری برای محاسبات آماری و علم داده‌ها است که بر اساس زبان‌های اس و اسکیم پیاده‌سازی شده است. این نرم‌افزار متن‌باز، تحت اجازه‌نامه عمومی همگانی گنو توسط شرکت R Core Team عرضه و به صورت رایگان در دسترس عموم قرار داده‌شده است. این نرم‌افزار از نظر دستورات، شباهت زیادی به نرم‌افزار آماری S-PLUS دارد؛ اما می‌توان گفت که این دو نرم‌افزار دارای هسته‌های متفاوتی هستند که هرکدام قابلیت‌های متفاوتی را فراهم می‌کند. نرم‌افزار R اکثر زمینه‌های آمار کاربردی مانند تحلیل سری‌های زمانی، رگرسیون خطی و غیرخطی، آزمون فرض‌های کلاسیک، کدگذاری، خوشه‌بندی و … را پوشش داده و همچنین نرم‌افزار قدرتمندی برای ایجاد اشکال گرافیکی و نمودارها است.

در حوزه مهندسی شیلات نیز هر گونه تصمیمات مدیریتی در زمینه‌های مختلف زیستی از جمله فعالیت‌های تکثیر و پرورش، صید و صیادی، راه‌اندازی تأسیسات و مراکز صنعتی به منظور بهره برداری از منابع، نیازمند انجام مطالعات و بررسی اکولوژیک منطقه می‌باشد. به این منظور، ضمن استفاده از روش‌های استاندارد جمع آوری و شناسایی، به‌کارگیری روش‌های نوین تجزیه و تحلیل آن‌ها از اهمیت و ضرورت بیشتری برخوردار است. نرم‌افزار R تمام این تحلیل‌ها را با کمترین خطا در اختیار شما قرار خواهد داد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش نمونه گیری در نرم افزار آر R – کلیک کنید.
• آموزش رایگان ساختارهای کنترل در نرم افزار R – کلیک کنید.
• آموزش خوشه بندی تفکیکی با نرم افزار آر R – کلیک کنید.

نرم افزار fisheries

نرم‌افزار fisheries از مجموعه مدل‌های ارائه شده در نرم‌افزار Invest می‌باشد. مدل شیلات fisheries برای محاسبه جمعیت گونه‌های مختلف با در نظر گرفتن پارامترهایی چون زاد و ولد، مهاجرت، صید، وابستگی به زیستگاه و غیره می‌باشد و می‌تواند تغییرات قابل انتظار در اثر تعریف سناریوهای مختلف توسط کاربر را تخمین زده و خروجی دهد. مدل صید و ماهیگیری این نرم‌افزار نیز جهت ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستمی در بخش شیلات مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته به صورت پیش فرض در نرم‌افزار شیلات و صید و ماهیگیری fisheries چهار گونه آبزی شامل سه نوع خرچنگ و یک نوع میگو را مدل‌سازی می‌کند؛ اما امکان اضافه کردن گونه‌های دیگر توسط کاربر فراهم شده است.

شایان ذکر است که نرم‌افزار صید و ماهیگیری fisheries بر پایه داده‌های gis و کار بر روی لایه‌های شِیپ shp فایل و رستر فایل و جداول csv کار می‌کند.

نرم افزار ArcGIS

سامانه اطلاعات جغرافیایی از جمله مراجع بسیار مهم در مشاغل حوزه منابع طبیعی است. نرم‌افزار ArcGIS با استفاده از بانک اطلاعات مکانی حاصل از تصاویر ماهواره‌ای، امکان شبیه سازی و مدل سازی نقشه‌های مختلف محیط زیست آبی را در اختیار مهندسان شیلات قرار می‌دهد. این نقشه‌ها، علاوه بر ثبت اطلاعات فعلی، امکان پیش بینی تغییرات در آینده را نیز فراهم می‌کنند.

شایان ذکر است اطلاعات خروجی جی آی اس را میتوان در سایر نرم افزارهای شبیه سازی رشد آبزیان استفاده نمود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

• آموزش توابع ریاضی در ArcGIS – کلیک کنید.
• آموزش رایگان جداول اطلاعاتی در ArcGIS – کلیک کنید.
• آموزش آرک جی آی اس – ویرایش و کارتوگرافی نقشه ها با ArcGIS (+)
• آموزش رایگان ساخت و ویرایش اطلاعات مکانی در کارتوگرافی نقشه با ArcGIS‎‎ (+)
• آموزش نرم افزار آرک جی آی اس – آنالیز داده های مکانی و جغرافیایی با ArcGIS Pro (+)
• آموزش کاربردی ArcGIS در علوم زمین (ژئومورفولوژی، زمین شناسی) – کلیک کنید.
• آموزش تحلیل شبکه در ArcGIS آرک جی آی اس – کلیک کنید.
• آموزش کاربردی ArcGIS در آب و هواشناسی (اقلیم شناسی) – کلیک کنید.
• آموزش پروژه محور آرک جی آی اس ArcGIS – کلیک کنید.
• آموزش تحلیل هیدرولوژی در ArcGIS – کلیک کنید.
• آموزش کاربرد ابزارهای تحلیل ArcGIS در علوم مختلف – کلیک کنید.
• مجموعه آموزش ArcGIS و سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS – کلیک کنید.

شایان ذکر است که راه‌های مختلفی برای کسب مهارت و دانش کافی جهت استفاده از این نرم‌افزارها، پیش روی مهندسان شیلات قرار دارد؛ آنها هم با شرکت در دوره‌های آموزشی حضوری و هم با شرکت در دوره‌های آنلاین آموزشی، قادر به یادگیری کار با این نرم‌افزارها و همچنین تقویت مهارت خود در استفاده از آنها، می‌باشند. پیشنهاد ما به کسانی که علاقه دارند کار با این نرم‌افزارها را یاد بگیرند، شرکت در دوره‌های آموزشی آنلاین می‌باشد؛ زیرا هم از هزینه‌ی کمتری برخوردار هستند و هم به‌صورت همیشگی به ویدیو‌های جلسات آموزشی دسترسی دارند و می‌توانند هر زمان که نیاز داشتند، آنها را دوباره مشاهده نمایند تا مشکلات و ایراداتشان بر طرف شود. یکی از پلتفرم‌هایی که به‌صورت حرفه‌ای اقدام به تدریس آنلاین و برگزاری کلاس‌های مجازی نموده است، پلتفرم آموزشی فرادرس می‌باشد. همچنین بد نیست بدانید که این پلتفرم از سال‌های گذشته فعالیت خود را شروع کرده است، مدرسان آن با سختگیرانه‌ترین شرایط و قوانین گزینش می‌شوند و افراد بسیاری در دوره‌های آنلاین آنها شرکت نموده‌اند.

سخن پایانی در رابطه با شغل مهندسی شیلات

شغل مهندسی شیلات به عنوان بخشی از مشاغل حوزه منابع طبیعی نقش مهمی در بهبود اقتصاد و حفظ محیط زیست کشور دارد. البته ورود به این حوزه سختی‌های خود را دارد و ممکن است در این راه با مشکلاتی مواجه شوید؛ اما در صورتی که به آبزیان و محیط زیست دریایی علاقه دارید، تمام این سختی‌ها برای شما قابل‌تحمل خواهد بود.

در پایان امیدواریم این مقاله توانسته باشد دید جامع و کاملی از شغل مهندسی شیلات در اختیار شما قرار داده باشد. اگر شما مخاطب گرامی، نظر و دیدگاهی در خصوص این شغل دارید، یا نکته‌ی خاصی را می‌دانید که در این مقاله به آن اشاره نشده است، خواهشمند است دیدگاه‌های ارزشمند خود را از طریق بخش کامنت در انتهای این نوشتار به اشتراک بگذارید. همچنین در صورت صلاح‌دید می‌توانید، لینک این نوشتار را از طریق کانال‌ها و گروه‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی عضو هستید به دست دوستان و آشنایان برسانید تا اگر آن‌ها نیز درصدد این هستند که به عنوان مهندس شیلات مشغول به کار شوند، بتوانند از طریق اطلاعاتی که در این مقاله ذکر شده است، به هدف خود دست یابند. علاوه بر آن، می‌توانید ما را در اینستاگرام و تلگرام فالو کنید تا در زمینه جدیدترین روش‌ها، ترفندها و اخبار دنیای دیجیتال به‌روز بمانید.