سرزمین پهناور ایران، از هفت نوع زیست بوم مختلف تشکیل شده است که از جنگل‌های مرطوب دامنه شمالی البرز تا بیابان‌های خشک مناطق مرکزی، متنوع و دارای گونه‌های مختلف حیات است. علاوه بر حیات گیاهی و جانوری، شهرهای مختلف کشور نیز در مناطق آب و هوایی و اقلیم‌های گوناگون پراکنده شده‌اند. در این میان، رسیدگی به حفظ شرایط طبیعی و حیات هر کدام از این مناطق و تنظیم ارتباط پایدار بین انسان، طبیعت، منابع و حیات وحش، در حیطه کاری شغل مهندسی زیست بوم قرار دارد. این شغل که با عنوان مهندسی محیط زیست نیز شناخته می‌شود، از اهمیت زیادی در بهبود شرایط زیستی انسان و دیگر جانداران و حفاظت از محیط زیست برخوردار است.

با توجه به اهمیت شغل مهندسی زیست بوم، در این مقاله از «مجله اینترنتی کاپریلا» به معرفی جنبه‌های مختلف آن پرداخته‌ایم. در صورتی که شما هم در این زمینه علاقه‌مند به یادگیری و افزایش آگاهی خود هستید؛ تا انتها با ما همراه باشید.

آنچه می خوانید: پنهان کردن فهرست
1 شغل مهندسی زیست بوم چیست؟
2 حوزه های کاری شغل مهندسی زیست بوم
3 وظایف و مسئولیت های شغل مهندسی زیست بوم
4 مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی زیست بوم
4.1 آشنایی با علوم پایه
4.2 تسلط بر زبان انگلیسی
4.3 توانایی تحقیق و پژوهش
4.4 مهارت مدیریت و سازماندهی
4.5 مهارت های ارتباطی
4.6 خلاقیت
4.7 مهارت های نرم افزاری
5 نرم افزارهای تخصصی شغل مهندسی زیست بوم
5.1 نرم افزار اس پی اس اس (SPSS)
5.2 نرم افزار Hec – Hms
5.3 نرم افزار آرک جی آی اس (ArcGIS)
5.4 نرم افزار WEPP
5.5 نرم افزار آر اس (RS)
5.6 نرم افزار ایلویس ILWIS
6 معرفی منبع یادگیری نرم افزارهای شغل مهندسی زیست بوم
7 سخن پایانی

شغل مهندسی زیست بوم چیست؟

شغل مهندسی زیست بوم، عبارت است از ایجاد تعادل میان بهره برداری و رفع نیازهای انسان در مقابل حفظ زیستگاه‌ها و منابع طبیعی، به نحوی که حداقل آسیب به زیست بوم وارد شود. در واقع، هدف اصلی فعالان این شغل، حفظ منابع طبیعی برای آیندگان است به صورتی که نیازهای فعلی جوامع انسانی نیز برطرف شود. البته توجه داشته باشید که نیاز انسان به زیست بوم‌های مختلف، تنها مادی و در جهت تأمین نیازهای فیزیکی نیست؛ بلکه ایجاد زیست‌گاه‌های حفاظت شده جهت ایجاد گنجینه ژنتیکی، حفظ مناظر طبیعی، تأمین اکسیژن، ذخیره‌گاه‌های کربنی و… از دیگر اهدافی است که مهندسان زیست بوم، دنبال می‌کنند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

شغل مهندسی زیست بوم چیست؟
شغل مهندسی زیست بوم چیست؟

حوزه های کاری شغل مهندسی زیست بوم

شغل مهندسی زیست بوم یا مهندسی محیط زیست، از جمله مشاغل حوزه منابع طبیعی است. در واقع افرادی که در این زمینه تخصص و دانش کافی دارند، می‌توانند در جایگاه‌های عملیاتی، مدیریتی، پژوهشی و حتی تولیدی فعالیت کنند. هر چند، اصلی‌ترین حوزه کاری مهندسان زیست بوم را می‌توان حفاظت از عرصه‌های طبیعی و زیست بوم گیاهی و جانوری مناطق مختلف کشور به شما آورد. در ادامه، چند مورد از حوزه‌های کاری مهندسان زیست بوم را بیان می‌کنیم که عبارت‌اند از:

  • فعالیت در پژوهشگاه و مراکز تحقیقاتی
  • حوزه قانون گذاری حفاظت از محیط زیست
  • سازمان‌های متولی برنامه ریزی آمایش سرزمین
  • کارشناس در سازمان محیط زیست
  • اداره منابع طبیعی و آبخیزداری
  • سازمان جهاد کشاورزی
  • ناظر طرح‌های بهره برداری از منابع زیستی
  • مراکز دانشگاهی
  • و…
حوزه های کاری شغل مهندسی زیست بوم
حوزه های کاری شغل مهندسی زیست بوم
پیشنهاد آموزشی مرتبط:

وظایف و مسئولیت های شغل مهندسی زیست بوم

شغل مهندسی زیست بوم، در سال‌های اخیر، اهمیت بیشتری پیدا کرده است. فعالان این حوزه نیز، وظایف و مسئولیت‌هایی بر عهده دارند که بر اساس اهمیت زیستگاه‌های طبیعی در حیات انسان، به شدت مورد توجه هستند. بر این اساس، میزان تأثیرگذاری عملکرد شما در این شغل، بر اساس بازدهی که در انجام این وظایف دارید ارزیابی می‌شوند. در ادامه، به بیان مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های شغل مهندسی زیست بوم خواهیم پرداخت که عبارت‌اند از:

  • تحقیق و پژوهش در جهت شناخت ویژگی‌های مختلف هر زیستگاه و گونه‌های حیات گیاهی و جانوری
  • تعیین شیوه‌های حفاظت از زیست بوم و بهبود شرایط حیات گیاهی و جانوری
  • آشنایی با قوانین و استانداردهای حفاظت از زیست بوم
  • تعیین گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض انقراض
  • بررسی امکان بهره برداری پایدار از منابع زیستی
  • نظارت بر بهره برداری از منابع طبیعی
  • جلوگیری از تخریب محیط زیست
  • جلوگیری از آلودگی منابع آبیِ سطحی و زیرزمینی
  • کاهش آلودگی هوا
  • حفظ سلامت خاک و جلوگیری از آلودگی آن
  • کاهش میزان آلاینده‌های صنعتی
  • تأمین منابع آبی سالم
  • حفظ زیست‌بوم‌های طبیعی
  • جلوگیری از تخریب منابع طبیعی

در ادامه چند مورد آموزش در زمینه جلوگیری از آلودگی منابع آبی سطحی و زیرزمینی که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

در ادامه چند مورد آموزش در زمینه کاهش آلودگی هوا که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

در ادامه چند مورد آموزش در زمینه حفظ سلامت خاک و جلوگیری از آلودگی آن که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

در ادامه چند مورد آموزش که در زمینه کاهش میزان آلاینده های صنعتی به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

در ادامه چند مورد آموزش در زمینه تأمین منابع آبی سالم که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

در ادامه چند مورد آموزش در زمینه حفظ زیست بوم های طبیعی که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

در ادامه چند مورد آموزش در زمینه جلوگیری از تخریب منابع طبیعی که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

 

وظایف و مسئولیت های شغل مهندسی زیست بوم
وظایف و مسئولیت های شغل مهندسی زیست بوم

مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی زیست بوم

تصدی هر شغل، بنا به حیطه کاری و مسئولیت‌هایی که ایجاب می‌کند، نیازمند برخورداری از یک سری مهارت‌های تخصصی و توانمندی‌های فردی است. هر یک از این ویژگی‌ها، ضمن افزایش شانس شما جهت یافتن شغل مناسب، موجب بهبود عملکرد و کارایی‌تان نیز خواهد شد. در این راستا، تعدادی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که در شغل مهندسی زیست بوم ضروری هستند را معرفی می‌کنیم که عبارت‌اند از:

  • آشنایی با علوم پایه
  • تسلط بر زبان انگلیسی
  • توانایی تحقیق و پژوهش
  • مهارت مدیریت و سازمان‌دهی
  • مهارت‌های ارتباطی
  • مهارت‌های نرم‌افزاری

در ادامه هر یک از موارد فوق را تشریح خواهیم کرد.

مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی زیست بوم
مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی زیست بوم

آشنایی با علوم پایه

آشنایی با علومی نظیر ریاضیات و آمار، در کنار زیست شناسی گیاهی و جانوری، تأثیر بسیار زیادی در شغل مهندسی زیست بوم دارد. در واقع متخصصان این حوزه با تسلط بر این علوم به بررسی و آنالیز ویژگی‌های مختلف محیط زیست خواهند پرداخت. از طرفی، درک مباحث پیچیده‌ای همچون تغییرات اقلیم و پیش‌بینی این تغییرات، تنها از طریق تسلط بر مجموعه وسیعی از مفاهیم پایه عملی می‌شود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

تسلط بر زبان انگلیسی

در صورتی که بر زبان انگلیسی تسلط داشته باشید، امکان بررسی منابع غیر فارسی و استفاده از تازه‌ترین تحقیقات منتشر شده را خواهید داشت. از این طریق همواره با دانش نوین در حوزه کاری خود آشنا هستید و می‌توانید این دانش را در شغل خود به کار بگیرید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

توانایی تحقیق و پژوهش

تحقیق و پژوهش در خصوص پارامترهای مختلف زیست بوم، از طریق نمونه برداری، آزمایش و فعالیت‌های تحقیقاتی، عملی می‌شود. شما باید از مهارت تحقیق و پژوهش برخوردار باشید تا توانایی استخراج اطلاعات از شرایط زیست بوم، منابع و گونه‌های زیستی موجود در آن را در خود ایجاد کنید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

توانایی تحقیق و پژوهش
توانایی تحقیق و پژوهش

مهارت مدیریت و سازماندهی

معمولاً فعالیت‌های زیست محیطی در قالب سازمان‌های گسترده و تیم‌های عملیاتی مختلف، اجرا می‌شوند. وسعت عرصه‌های طبیعی و تعدد گونه‌های حیات، موجب می‌شود که شغل مهندسی زیست بوم، تنها از طریق فعالیت سازمان‌دهی شده متخصصان و نیروی کار ماهر انجام شود. در این میان، یکی از وظایف مهندس زیست بوم، مدیریت بر این تیم‌ها خواهد بود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مهارت های ارتباطی

ایجاد ارتباط سازنده میان افراد گروه و همچنین برقراری ارتباط با ساکنان و بهره برداران زیست بوم‌های مختلف، نیازمند مهارت‌های شخصیتی، در ایجاد رابطه مناسب است. در واقع از این طریق، حفاظت از محیط زیست بدون مشکلات ناشی از تضاد منافع اجرایی می‌شود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

خلاقیت

راه‌های مختلفی برای حل یک مشکل وجود دارد، که برای انجام هر کدام از آنها باید بهایی پرداخته شود، برخی از مواقع این بها «مالی» است و گاهی هم بهای آن را «طبیعت» می‌پردازد؛ یک مهندس زیست بوم با تقویت «مهارتِ خلاقیت» در خود، قادر به ارائه‌ی راه‌حل‌هایی خواهد بود که کمترین آسیب را به محیط زیست می‌رسانند، یا با کمترین هزینه، بیشترین میزان تأثیرگذاری برای حفظ محیط زیست را خواهند داشت. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مهارت های نرم افزاری

نرم‌افزارهای مختلف، در جمع آوری، آنالیز و طبقه بندی اطلاعات مفید هستند. همین اطلاعات، سنگ بنای اصلی شغل مهندسی زیست بوم و حفاظت از عرصه‌های طبیعی است. در این راستا، برخورداری از مهارت‌های نرم‌افزاری، در شغل شما، مؤثر و سازنده خواهد بود.

پیشنهاد آموزشی مرتبط:

نرم افزارهای تخصصی شغل مهندسی زیست بوم

شناخت نرم‌افزارهای تخصصی به شما کمک می‌کند در انتخاب و یادگیری آن‌ها تصمیمات بهتری بگیرید. گستردگی انواع نرم‌افزارهای مهندسی و کاربردهای متفاوتی که دارند، این انتخاب را دشوارتر می‌کند. با این وجود، در ادامه به منظور افزایش آگاهی شما، چند مورد از مهم‌ترین نرم‌افزارهای تخصصی شغل مهندسی زیست بوم را معرفی می‌کنیم که عبارت‌اند از:

  • نرم‌افزار SPSS
  • نرم‌افزار Hec – Hms
  • نرم‌افزار ArcGIS
  • نرم‌افزار WEPP
  • نرم‌افزار RS
  • نرم‌افزار ILWIS

در ادامه کاربرد هر یک از موارد فوق را بیان خواهیم کرد تا با اهمیت هر نرم‌افزار در شغل مهندسی زیست بوم، آشنا شوید.

نرم افزارهای تخصصی شغل مهندسی زیست بوم
نرم افزارهای تخصصی شغل مهندسی زیست بوم

نرم افزار اس پی اس اس (SPSS)

یکی از مهم‌ترین نرم‌افزارهای آماری که در علوم مهندسی – خصوصاً حوزه منابع طبیعی – کاربرد دارد، SPSS است. این نرم‌افزار، امکان طبقه بندی و تجزیه و تحلیل آمار مختلف زیست بوم بر اساس آزمون‌های مختلف را فراهم می‌کند. به این ترتیب، امکان بررسی شرایط رشد و تکثیر گونه‌ها، تأثیر عوامل طبیعی و انسانی، شناخت عوامل مخرب و… ممکن خواهد بود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

نرم‌افزار SPSS
نرم‌افزار SPSS

نرم افزار Hec – Hms

مطالعات هیدرولوژی، شامل بررسی حوضه‌های آبخیز، رودخانه‌ها، منابع زیرزمینی و… از جمله مهم‌ترین مسائل در خصوص بررسی شرایط زیست بوم است. در این راستا، آشنایی با نرم‌افزارهای تخصصی مانند Hec-Hms تأثیر زیادی در عملکرد شما به عنوان مهندس زیست بوم خواهد داشت. این نرم‌افزار در زمینه شبیه سازی و تحلیل هیدرولوژی محیط، کاربردهای زیادی دارد. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

نرم افزار HEC-HMS
نرم افزار HEC-HMS

نرم افزار آرک جی آی اس (ArcGIS)

بسته نرم‌افزاری ArcGIS، یکی از کاربردی‌ترین نرم‌افزارهای مشاغل مربوط به محیط زیست است. این ابزار کامپیوتری، امکان ایجاد نقشه‌های مختلف از عرصه‌های طبیعی و آنالیز شرایط اقلیم از جنبه‌های مختلف را فراهم می‌کند. از طرفی، امکان استفاده از داده‌های ماهواره‌ای به واسطه نرم‌افزار جی آی اس فراهم می‌شود که اطلاعات بسیار مهمی را با سرعت بالا، در دسترس قرار می‌دهد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

نرم‌افزار آرک جی‌آی‌اس (ArcGIS)
نرم‌افزار آرک جی‌آی‌اس (ArcGIS)

نرم افزار WEPP

یکی دیگر از نرم‌افزارهای کاربردی در زمینه مرتع و آبخیزداری WEPP است که بیشتر در حوزه مدل سازی فرسایش خاک و رسوب گذاری آبرفتی در دامنه‌ها کاربرد دارد. این نرم‌افزار تخصصی، با استفاده از داده‌های میدانی مربوط به خاک منطقه، شدت بارش‌ها، شیب و جهت زمین، اطلاعات مفید و کاربردی در اختیار شما قرار می‌دهد.

نرم افزار آر اس (RS)

یکی از نرم‌افزارهای طبقه بندی و تجزیه و تحلیل داده‌های سنجش از دور، RS است. با استفاده از این ابزار کامپیوتری، دقت محاسبات افزایش میابد و خطاهای ناشی از عوارض زمین، آب و هوای نامناسب و… به خوبی از بین می‌روند.

نرم افزار ایلویس ILWIS

ابزارهایی مانند ILWIS با محیطی ساده‌تر – و البته امکانات کمتر – نسبت به GIS، تا حدودی نیاز متخصصان را رفع می‌کنند. این نرم‌افزار به عنوان سامانه یکپارچه آب و هوا، ابزاری مهم جهت پردازش نقشه‌های ماهواره‌ای و ایجاد تصویر به شمار می‌رود. با استفاده از «ایلویس» نتایج رستری ایجاد می‌شود که پیش‌نیاز بررسی زیست بوم از دیدگاه مهندسی است.

معرفی منبع یادگیری نرم افزارهای شغل مهندسی زیست بوم

راه‌های مختلفی برای کسب مهارت و دانش کافی جهت استفاده از این نرم‌افزارها، پیش روی مهندسین زیست بوم قرار دارد؛ آنها هم با شرکت در دوره‌های آموزشی حضوری و هم با شرکت در دوره‌های آنلاین آموزشی، قادر به یادگیری کار با این نرم‌افزارها و همچنین تقویت مهارت خود در استفاده از آنها، می‌باشند. پیشنهاد ما به کسانی که علاقه دارند که کار با این نرم‌افزارها را یاد بگیرند، «شرکت در دوره‌های آموزشی آنلاین» می‌باشد؛ زیرا این قبیل دوره‌ها هم از هزینه‌ی کمتری برخوردار هستند و هم علاقه‌مندان به‌صورت همیشگی به ویدیو‌های جلسات آموزشی دسترسی دارند و می‌توانند هر زمان که نیاز داشتند، آنها را دوباره مشاهده نمایند تا مشکلات و ایراداتشان بر طرف شود. یکی از وب‌سایت‌هایی که به‌صورت حرفه‌ای اقدام به تدریس آنلاین و برگزاری کلاس‌های مجازی نموده است، وب‌سایت فرادرس می‌باشد. شایان ذکر است که این وب‌سایت از سال‌های گذشته فعالیت خود را شروع کرده است و افراد بسیاری در دوره‌های آنلاین آنها شرکت نموده‌اند.

وب‌سایت فرادرس
وب‌سایت فرادرس
پیشنهاد آموزشی مرتبط:

سخن پایانی

شغل مهندسی زیست بوم یا همان مهندسی محیط زیست، شامل حوزه‌های کاری مختلف است. با این حال، در تمام این موقعیت‌ها، علاقه به طبیعت و توانایی کار میدانی، از ضروریات به شمار می‌رود. در واقع، حتی در رده‌های بالای مدیریتی نیز، لازم است متخصصان به صورت مستمر، در عرصه حضور پیدا کنند؛ تا بر ابعاد مختلف زیست بوم تسلط پیدا کنند. بر این اساس، توصیه می‌کنیم اگر به طبیعت و حفاظت از محیط زیست علاقه‌مند هستید به این حوزه ورود کنید.

در پایان از اینکه تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید، سپاسگزاریم. لطفاً لینک این مقاله را در اختیار دوستان خود نیز قرار دهید و با ارائه نظرات و پیشنهادهایتان، ما را در بهبود مطالب این نوشته یاری کنید. پیروز و موفق باشید.

بر اساس رای 1 نفر
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
شما قبلا رای داده‌اید!
اگر بازخوردی درباره این مطلب دارید یا پرسشی دارید که بدون پاسخ مانده است، آن را از طریق بخش نظرات مطرح کنید.
لینک کوتاه
کپی شد

«علی آبیار» دانش‌آموخته رشته مهندسی IT است و به نوشتن، موسیقی، شعر، طبیعت و البته برنامه‌نویسی و تکنولوژی‌های سطح وب علاقه دارد. رزومه تخصصی او بیشتر در زمینه «سئو و تولید محتوا» است؛ همچنین در رزومه تخصصی‌اش، چند پروژه برنامه‌نویسی وب، مدیریت وب‌سایت و توسعه محتوای آن‌ها دیده می‌شود. او تا به امروز، تولید و ویراستاری مطالب متنوعی از مجلات اینترنتی «کاپریلا» و «تاپریلا» در حوزه‌های: تکنولوژی، سئو، کسب و کار، دیجیتال مارکتینگ و… را به عهده داشته است. «علی آبیار» در حال حاضر به صورت فریلنسر بر روی پروژه‌های مختلف داخلی و خارجی در حوزه طراحی وب (Front-End) و سئو فعالیت می‌کند.

Post Views: 224

نظر شما چیست؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

برچسب‌ها