زیرساخت‌های حمل و نقل، از مهم‌ترین ملزومات پیشرفت جوامع به شمار می‌روند. تمام ابعاد صنعت، تجارت، ترابری کالا و مسافر و… وابسته به این زیرساخت‌ها و سیستم ترافیک هستند. با توجه به این میزان از اهمیت طراحی شبکه‌های ترافیکی شهری و بین شهری در کشور، شغل مهندسی ترافیک نیز اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. بر این اساس، قصد داریم شغل مهندسی ترافیک را از نظر حوزه‌های کاری، تحصیلات مورد نیاز، وظایف و نرم‌افزارهای تخصصی آن بررسی می‌کنیم. در صورتی که قصد دارید در رابطه با این شغل، اطلاعات بیشتری کسب کنید؛ لطفاً تا انتها با این مقاله از «مجله اینترنتی کاپریلا» همراه باشید.

شغل مهندسی ترافیک چیست؟

شغل مهندسی ترافیک یا همان مهندسی حمل و نقل، عبارت است از ترکیب توانایی‌های فنی، مدیریتی و امکانات و تجهیزات مهندسی در جهت ایجاد شبکه‌های ترابری در سطحِ شهری و بین شهری، به نحوی که زیرساخت‌های مورد نیاز جهت حمل و نقل فراهم شود. گستره این شغل، شیوه‌های مختلف جا به جایی بار و مسافر شامل حمل و نقل ریلی، هوایی، جاده‌ای و دریایی را در بر می‌گیرد. با این وجود، معمولاً عنوان شغلی مهندس ترافیک در خصوص حمل و نقل شهری بیشتر به کار می‌رود. شایان ذکر است، متخصصان و فعالان این عرصه تلاش می‌کنند، در عین کاهش هزینه‌های حمل و نقل، توجه ویژه‌ای به امنیت جانی و مالی افراد و همچنین استانداردهای زیست محیطی داشته باشند.

شغل مهندسی ترافیک چیست؟
شغل مهندسی ترافیک چیست؟
پیشنهاد آموزشی مرتبط:

رشته مهندسی ترافیک

مهندسی ترافیک، یکی از گرایش‌های ارشد مهندسی عمران در مقطع کارشناسی ارشد محسوب می‌شود. در واقع، عنوان اصلی این گرایش در دفترچه کنکور، مهندسی حمل و نقل است و شامل گستره وسیعی از مباحث در حوزه ترابری ریلی، هوایی، دریایی و جاده‌ای می‌شود. به این حال، آن دست از دانشجویانی که به دنبال گذراندن واحدهای مرتبط با ترافیک و حمل و نقل شهری هستند؛ امکان جهت دهی شغلی به سمت طراحی، ساخت، بهینه سازی و مدیریت سیستم ترافیک شهری و بین شهری را خواهند داشت. از جمله مهم‌ترین واحدهای درسی مهندسی عمران گرایش ترافیک، عبارت‌اند از:

  • مهندسی ترافیک پیشرفته
  • طرح هندسی راه پیشرفته
  • تحلیل و طراحی روسازی پیشرفته
  • مهندسی راه‌آهن پیشرفته
  • مهندسی خاک پیشرفته
  • برنامه‌ریزی ترافیک
  • کاربرد کامپیوتر در مهندسی راه

حوزه های کاری شغل مهندسی ترافیک

مهندسی ترافیک، گستره بسیار وسیعی از مشاغل را در بر می‌گیرد. از منظر روش ترابری، می‌توان چهار شاخه ریلی، هوایی، دریایی و جاده‌ای را در نظر گرفت و از منظر کلی، می‌توان سه حوزه حمل و نقل شهری، بین شهری و بین‌المللی را ذکر کرد. البته بیشترین فرصت های شغلی مهندسان ترافیک در حوزه حمل و نقل شهری قرار دارد. به این ترتیب، مهم‌ترین حوزه‌های شغلی که مهندسان ترافیک در آن‌ها امکان کاریابی دارند عبارت‌اند از:

  • شرکت‌های طراح و مجری پروژه‌های مترو و قطار شهری
  • شهرداری‌های سراسر کشور
  • سازمان مدیریت ترافیک
  • حوزه ترابری هوشمند
  • مهندسی ایمنی راه و ترابری
  • شرکت‌های طراح شبکه ترافیک شهری
  • مهندسی ترافیک عمومی
  • مراکز آموزش عالی

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

حوزه های کاری شغل مهندسی ترافیک
حوزه های کاری شغل مهندسی ترافیک

وظایف و مسئولیت های شغل مهندسی ترافیک

وظایف و مسئولیت‌های شغل مهندسی ترافیک، بسته به حوزه کاری و نوع شرکت یا سازمانی که در آن فعالیت می‌کنند، ممکن است متفاوت باشند. در کل، مهندسان ترافیک، مسئولیت برنامه‌ریزی، طراحی، توسعه، بهینه‌سازی، اجرا و پایش سیستم‌های ترافیک را بر عهده دارند تا بهبود کارایی، ایمنی، کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت این سیستم‌ها را تضمین کنند.

در ادامه، جهت افزایش آگاهی شما، چند مورد از مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های شغل مهندسی ترافیک را معرفی می‌کنیم که عبارت‌اند از:

  • برنامه‌ریزی، طراحی و اجرای پروژه‌های جاده‌ای
  • برنامه‌ریزی و تخمین نیازهای کشور در حوزه قطار شهری و مترو
  • تعیین نیازهای ترافیک عمومی و برنامه‌ریزی جهت رفع این نیازها
  • تأمین منابع مالی و جذب بودجه یا سرمایه‌گذاری در جهت اجرای طرح‌ها
  • تعیین مناطق پرخطر ترافیک و بهبود این مناطق
  • تحلیل داده‌های ترافیک
  • بررسی ایمنی سیستم‌های ترافیک
  • بررسی و تخمین وسایل ترابری مورد نیاز
  • شبیه‌سازی و مدل‌سازی طرح‌های ترافیک

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی ترافیک

در تمام مشاغل مهندسی، علاوه بر تحصیلات آکادمیک، مهارت‌های فنی و توانایی‌های شخصیتی نیز لازمه یافتن شغل مناسب و پیشرفت در آن‌ها است. به همین دلیل، ضروری است به دنبال ارتقا سطح فنی و مهارت‌های خود در موارد گوناگون باشید. در ادامه، مهم‌ترین مهارت‌های مورد نیاز در شغل مهندسی ترافیک را به شما معرفی می‌کنیم تا در این زمینه آگاهی کافی کسب کنید.

  • مهارت‌های فنی
  • مهارت کار گروهی
  • مهارت تحقیق و پژوهش
  • مسئولیت‌پذیری بالا
  • خلاقیت و نوآوری
  • آشنایی با نرم‌افزارهای مختلف

در ادامه هر یک از موارد فوق را تشریح خواهیم کرد.

مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی ترافیک
مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی ترافیک

مهارت های فنی

مهارت‌های فنی در شغل مهندسی ترافیک، شامل آشنایی با مباحث علمی در حوزه مهندسی حمل و نقل، شناخت تکنیک‌های محاسبه و تجزیه و تحلیل و همچنین آشنایی با ابزارهایی است که در این حوزه کاربرد دارند. بر این اساس، باید علاوه بر اطلاعات و دانشی که از طریق دروس دانشگاهی به شما ارائه می‌شود، همواره از طریق مطالعه و یادگیری، با تجهیزات نوین راه‌سازی، کنترل ترافیک هوشمند، تکنیک‌های جدید احداث مسیرهای مترو و… آشنا شوید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مهارت کار گروهی

گروه‌هایی که شامل مهندسان، تیم مدیریتی تکنسین‌ها و کارگران هستند؛ از آغاز تا پایان پروژه‌های ترافیکی فعالیت می‌کنند و هر شخص به عنوان عضوی از گروه، وظایف خاص خود را بر عهده دارد. شما نیز به عنوان مهندس ترافیک، باید ضمن ارائه خدمات حرفه‌ای، خود را بخشی از یک تیم بزرگ بدانید و در این راستا فعالیت کنید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مهارت کار گروهی
مهارت کار گروهی

مهارت تحقیق و پژوهش

تحقیق و پژوهش، شما را با بخش‌های نوین علم و تکنیک‌های مؤثر مهندسی ترافیک آشنا خواهد کرد. از این طریق، امکان به روز رسانی دانش و آگاهی خود را دارید و قطعاً خدمات مؤثرتری ارائه خواهید داد. شایان ذکر است که به دلیل شکاف بین مراکز آموزشی و صنعت در ایران، این بخش چندان نمود عملی پیدا نمی‌کند. با این وجود، همواره می‌توان از نتایج تحقیقات علمی جهت بهبود عملیات صنعتی و مهندسی استفاده کرد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مسئولیت پذیری بالا

شغل مهندسی ترافیک، همواره با مسئولیت‌های سنگین و حفظ جان و مال افراد جامعه همراه است. در همین راستا، ویژگی مسئولیت‌پذیری بالا، شما را قادر می‌سازد به بهترین شکل وظایف خود را انجام دهید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

خلاقیت و نوآوری

در حوزه مدیریت ترافیک شهری، همواره نیاز است با استفاده از طرح‌های خلاقانه، به فکر کاهش بار ترافیک و سهولت در حمل و نقل شهری شوید. به همین دلیل، مهارت خلاقیت و نوآوری یکی از ضروریات شغل مهندسی ترافیک است. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

خلاقیت و نوآوری
خلاقیت و نوآوری

آشنایی با نرم افزارهای مختلف

نرم‌افزارهای مختلف در حوزه جمع آوری و طبقه بندی داده، تجزیه و تحلیل و مدیریت سیستم‌ها، از جمله ابزارهای کاربردی هستند که به مهندسان ترافیک در کارشان کمک می‌کنند. این ابزارها، امکان صرفه جویی در وقت و هزینه را فراهم می‌سازند تا از این طریق پروژه‌های وسیع، با سرعت بیشتر و مخارج کمتر عملیاتی شوند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

آشنایی با نرم افزارهای مختلف
آشنایی با نرم افزارهای مختلف

علاوه بر مهارت‌های بالا، 2 مهارت مهم دیگر وجود دارد که مهندسان ترافیک باید آن‌ها را در خود تقویت نمایند. در ادامه به تشریح این 2 مهارت می‌پردازیم.

مهارت تفکر انتقادی

زمانی که در مقام کارشناس و متخصص در یک جایگاه شغلی فعالیت می‌کنید، لازم است همواره با تفکر انتقادی مسائل را بررسی نمایید تا در صورت وجود مشکل، به دنبال رفع آن باشید. این امر باعث می‌شود در اجرای پروژه‌های گوناگون، مسیر سعودی را طی کنید و با انجام اقدامات صحیح، موفقیت پروژه را تضمین نمایید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

توانایی کار در شرایط عملیاتی

هر چند بخشی از موقعیت‌های شغلی در رابطه با مهندسی ترافیک، درون محدوده شهرها (مترو و قطار شهری) قرار دارد؛ اما بسیاری از موقعیت‌هایی که در این شغل سر راهتان قرار خواهد گرفت خارج از شهر و در مناطق عملیاتی است. مناطقی که شرایط دشواری برای کار و اسکان دارند. اگر بخواهید در چنین شرایط فعالیت کنید، نیاز دارید توانایی کار در مناطق دشوار عملیاتی را در خود تقویت نمایید. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

نرم افزارهای تخصصی شغل مهندسی ترافیک

همان‌طور که بیان شد، آشنایی با نرم‌افزارهای تخصصی شغل مهندسی ترافیک، یکی از مهارت‌های مهم و ضروری است که باید از آن برخوردار باشید. به این ترتیب، امکان استفاده از این نرم‌افزارها را در جهت انجام وظایف خود خواهید داشت که چند مورد از آن‌ها عبارت‌اند از:

  • نرم‌افزار AutoCAD Civil 3D
  • نرم‌افزار Micro Station
  • نرم‌افزار VISSIM
  • نرم‌افزار HCS
  • نرم‌افزار ARENA

در ادامه به تشریح کاربرد هر یک از موارد فوق خواهیم پرداخت.

نرم افزارهای تخصصی شغل مهندسی ترافیک
نرم افزارهای تخصصی شغل مهندسی ترافیک

نرم افزار AutoCAD Civil 3D

مجموعه نرم‌افزارهای اتوکد، در رشته‌های مختلف مهندسی کاربرد دارند. ورژن‌های مختلف این نرم‌افزار، خدمات مهندسی گوناگونی ارائه می‌دهند. در این میان، AutoCAD Civil 3D به سادگی امکان شبیه سازی سه بعدی سامانه‌های ترافیک یا زیرساخت‌های مربوط به انواع راه‌ها را فراهم می‌کند. از مهم‌ترین ویژگی‌های که باعث گسترش استفاده از اتوکد شده است، می‌توان به سادگی در استفاده و همچنین امکان دسترسی راحت به این نرم‌افزار اشاره کرد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

نرم‌افزار اتوکد (AutoCAD)
نرم‌افزار اتوکد (AutoCAD)

نرم افزار Micro Station

نرم‌افزار دیگری که با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای، امکان شبیه سازی شبکه‌های ترافیکی را فراهم می‌کند، Micro Station است. این ابزار کاربردی که به عنوان رقیبی برای اتوکد شناخته می‌شود؛ توسط مهندسان ترافیک، عمران، راه‌سازی و… استفاده می‌شود و در تهیه نقشه‌های رقومی نتایج بسیار خوبی ارائه می‌دهد. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

نرم افزار Micro Station
نرم افزار Micro Station

نرم افزار VISSIM

نرم‌افزار PTV Vissim اولین بار در سال 1992 توسعه یافت و امروزه برای شبیه‌سازی ترافیک و برنامه‌ریزی ترافیک استفاده می‌شود. در واقع، نام این نرم‌افزار نیز، مخفف عباراتی آلمانی با ترجمه «مدل شبیه سازی ترافیک در شهرها» است. با استفاده از VISSIM، می‌توانید شبیه‌سازی‌های ترافیکی را انجام دهید و از آن برای تصمیم‌گیری‌های مرتبط با برنامه‌ریزی ترافیک استفاده کنید. در واقع به‌کارگیری این ابزار، امکان پیش بینی سناریوهای مختلف در شبکه‌های ترافیک و انجام اقدامات مناسب در جهت جلوگیری از مشکلات احتمالی وجود خواهد داشت.

نرم افزار HCS

این روزها، چه در حمل و نقل بین شهری و چه در حومه کلان شهرها، شاهد ساخت مجموعه‌ای از بزرگ‌راه‌ها هستیم که به شدت از بار ترافیک کاسته و حمل و نقل را روان می‌کنند. در این میان، نرم‌افزارهای تخصصی همچون HCS امکانات مناسبی جهت تحلیل و برنامه ریزی ساخت این قبیل راه‌ها ارائه می‌دهند.

نرم افزار HCS
نرم افزار HCS

نرم افزار ARENA

مدیریت در حوزه ترافیک، بسیار پیچیده و وابسته به عوامل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است. به دلیل وجود پارامترهای بسیار زیاد در این حوزه و اهمیت مدیریت این شرایط، نیاز است با نرم‌افزارهای مدیریت ترافیک نظیر ARENA آشنا شوید. این ابزار کاربردی، خصوصاً در حوزه حمل و نقل ریلی (مترو و قطار شهری) اهمیت بسیار زیادی دارد و به خوبی امکان اخذ تصمیمات درست را فراهم می‌کند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

معرفی منبع یادگیری نرم افزارهای شغل مهندسی ترافیک

راه‌های مختلفی برای کسب مهارت و دانش کافی جهت استفاده از این نرم‌افزارها، پیش روی مهندسین ترافیک قرار دارد؛ آنها هم با شرکت در دوره‌های آموزشی حضوری و هم با شرکت در دوره‌های آنلاین آموزشی، قادر به یادگیری کار با این نرم‌افزارها و همچنین تقویت مهارت خود در استفاده از آنها، می‌باشند. پیشنهاد ما به کسانی که علاقه دارند که کار با این نرم‌افزارها را یاد بگیرند، «شرکت در دوره‌های آموزشی آنلاین» می‌باشد؛ زیرا این قبیل دوره‌ها هم از هزینه‌ی کمتری برخوردار هستند و هم دانشجویان به‌صورت همیشگی به ویدیو‌های جلسات آموزشی دسترسی دارند و می‌توانند هر زمان که نیاز داشتند، آنها را دوباره مشاهده نمایند تا مشکلات و ایراداتشان بر طرف شود. یکی از وب‌سایت‌هایی که به‌صورت حرفه‌ای اقدام به تدریس آنلاین و برگزاری کلاس‌های مجازی نموده است، وب‌سایت فرادرس می‌باشد. شایان ذکر است که این وب‌سایت از سال‌های گذشته فعالیت خود را شروع کرده است و افراد بسیاری در دوره‌های آنلاین آنها شرکت نموده‌اند.

وب‌سایت فرادرس
وب‌سایت فرادرس
پیشنهاد آموزشی مرتبط:

سخن پایانی

با توجه به گسترش هر چه بیشتر شهر نشینی و افزایش سرسام آور تعداد اتومبیل‌ها، نیاز به علم مهندسی ترافیک و متخصصان این حوزه، همواره بیشتر خواهد شد. به همین دلیل، می‌توانید آینده نسبتاً مناسبی برای شغل مهندسی ترافیک در نظر بگیرید. در این راستا، ادامه تحصیل در رشته مهندسی ترافیک و حمل و نقل می‌تواند شما را به فرصت‌های شغلی مناسبی نزدیک کند.

در پایان، ضمن تشکر از همراهی شما، خواهشمندیم لینک این مقاله را با دوستانتان به اشتراک بگذارید و نظرات و پیشنهاد‌های خود را از طریق کامنت بیان نمایید تا باعث ارتقا سطح کیفی این نوشتار شود. پیروز و موفق باشید.

بر اساس رای 3 نفر
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
شما قبلا رای داده‌اید!
اگر بازخوردی درباره این مطلب دارید یا پرسشی دارید که بدون پاسخ مانده است، آن را از طریق بخش نظرات مطرح کنید.

مسعود عبدی دانش آموخته رشته مهندسی شیمی است. او به ادبیات داستانی، شعر و ورزش علاقه دارد و در حال حاضر به صورت فریلنسر به تولید محتوای متنی مشغول است.

نظر شما چیست؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.