حتماً تا کنون نام «مدیر پایگاه داده» یا «Database Administrator» به گوشتان خورده است و برای شما این سؤال به‌وجود آمده که شغل مدیر پایگاه داده چیست؟ این شغل چه وظایفی دارد؟ مهارت‌های مورد نیاز افراد برای ورود شغل مدیر پایگاه داده کدام‌اند؟ در این مقاله از مجله اینترنتی کاپریلا، قصد داریم تا «شغل مدیر پایگاه داده Database Administrator» یا به اختصار «DBA» را، مورد بررسی کامل قرار دهیم؛ اگر شما هم کنجکاو هستید که با این شغل آشنا شوید، از شما دعوت می‌کنیم که ما را تا انتهای مقاله همراهی کنید.

آنچه می خوانید: پنهان کردن فهرست

تعریف شغل مدیر پایگاه داده

اگر بخواهیم تعریف ساده‌ای برای این شغل ارائه کنیم، می‌توانیم بگوییم که این شغل بر روی نگهداری، توسعه‌ و استفاده‌ی ایمن از پایگاه‌های داده، تمرکز دارد؛ به بیان دیگر، یک مدیر پایگاه داده (DBA) باید با استفاده از دانش فنی و مهارت خود در زمینه‌ی مدیریت پایگاه‌های داده، زیرساخت‌های لازم برای ذخیره‌سازی ایمن اطلاعات و داده‌ها را ایجاد نماید و همچنین روش‌هایی برای استفاده از آنها، ارائه کند. شایان ذکر است که یک مدیر پایگاه داده قادر به فعالیت در طیف گسترده‌ای از سازمان‌ها و نهاد‌های دولتی و خصوصی می‌باشد؛ به عبارت دیگر، هر سازمان، شرکت و یا نهادی که دارای پایگاه داده‌ی اختصاصی خود است، به یک مدیر پایگاه داده برای نظارت و گسترش پایگاه داده خود نیاز دارد.

شغل مدیر پایگاه داده (DBA)
شغل مدیر پایگاه داده (DBA)

همچنین گفتنی است که یک مدیر پایگاه داده، مسئول عملکرد پایگاه‌های داده، یکپارچه‌سازی اطلاعات و داده‌ها، توسعه‌ی زیرساخت‌های ذخیره‌سازی و انتقال ایمن اطلاعات و هرگونه عیب‌یابی در سیستم‌های پایگاه‌های داده، می‌باشد.

پیشنهاد آموزشی مرتبط:

حال که آشنایی نسبی با این شغل پیدا کردیم، زمان آن فرا رسیده است که در قسمت بعدی مقاله، همراه شما به بررسی وظایف شغل مدیر پایگاه داده بپردازیم؛ با ما همراه باشید.

وظایف شغل مدیر پایگاه داده

همان‌طور که در قسمت قبل اشاره کردیم، مدیران پایگاه داده (DBA) به طراحی توسعه‌ی انواع سیستم‌های پایگاه داده کامپیوتری و همچنین مدیریت و حفظ امنیت آنها می‌پردازند، تا فقط افراد دارای صلاحیت لازم، به اطلاعات موجود در پایگاه داده، دسترسی داشته باشند؛ اما جدای از مورد گفته شده، یک مدیر پایگاه داده بر اساس سمت و حوزه‌ی تخصصی که فعالیت می‌کند، مسئولیت‌ها و وظایف مختلفی دارد، که در این بخش از مقاله، در راستای آشنایی بیشتر با شغل مدیر پایگاه داده (DBA)، قصد داریم تا همراه شما، به بررسی وظایف این شغل بپردازیم. وظایف شغل مدیر پایگاه داده (DBA) عبارت‌اند از:

  • طراحی و توسعه روش‌های مدیریت پایگاه داده
  • عیب‌یابی سامانه‌ها و سیستم‌های مرتبط با پایگاه داده
  • طراحی روش‌های نگه‌داری پایگاه داده
  • بررسی میزان دسترسی کاربران به پایگاه داده
  • تأمین امنیت اطلاعات در پایگاه داده
  • یکپارچه‌سازی عملکرد پایگاه داده
  • پشتیبان گیری از اطلاعات و داده‌های ذخیره شده
  • به‌روزرسانی پایگاه داده
  • نوشتن گزارش کار و دستورالعمل‌های عملیاتی
  • آزمایش و تست پایگاه داده
  • ارائه‌ی طرح‌هایی برای بازیابی اطلاعات
  • بایگانی و دسته‌بندی داده‌ها و اطلاعات
  • توسعه سخت‌افزار و زیرساخت‌های پایگاه داده

حال بیایید هر کدام از وظایفی که در بالا نام بردیم را، در ادامه باهم بررسی کنیم؛ همراه ما باشید با بررسی وظایف شغل مدیر پایگاه داده (DBA).

وظایف شغل مدیر پایگاه داده
وظایف شغل مدیر پایگاه داده

طراحی و توسعه روش های مدیریت پایگاه داده

یکی از وظایف اصلی و مهمی که بر عهده‌ی مدیران پایگاه داده قرار دارد، وظیفه «طراحی و توسعه روش‌های مدیریت پایگاه داده» می‌باشد؛ یک مدیر پایگاه داده برای انجام این وظیفه خود، باید قادر به استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی طراحی و مدیریت پایگاه‌های داده باشد و به کمک دانشی که در این حوزه برخوردار است، به طراحی پایگاه داده جدید، توسعه روش‌های ذخیره‌سازی و سازمان‌دهی داده‌ها و اطلاعات، مدیریت سطوح دسترسی به اطلاعات و بسیاری دیگر از موارد، بپردازد. شایان ذکر است، که یک مدیر پایگاه داده (DBA) برای انجام این وظیفه‌ی خود، به دانش برنامه‌نویسی و استفاده از نرم افزارهای تخصصی مدیریت پایگاه داده، نیاز دارد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

عیب یابی سامانه ها و سیستم های مرتبط با پایگاه داده

هر سامانه‌ای در دنیا دارای عیب‌هایی در عملکرد خود می‌باشد، که ممکن است متخصصین تا مدت‌ها پس از استفاده از آن سامانه، متوجه آن نشوند؛ سیستم‌های پایگاه داده کامپیوتری نیز، دارای عیب‌های بزرگ و کوچکی در عملکرد خود می‌باشند و وظیفه‌ی «عیب‌یابی سامانه‌ها و سیستم‌های مرتبط با پایگاه داده» بر عهده‌ی مدیر پایگاه داده است. یک مدیر پایگاه داده باید به کمک تجربه‌ای که دارد و همچنین استفاده از مهارت‌های خود در طراحی پایگاه‌های داده، به بررسی و شناسایی عیوب سیستم‌ها و سامانه‌های مرتبط با پایگاه‌های داده، بپردازد. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

طراحی روش های نگه داری پایگاه داده

یکی دیگر از وظایف موجود در شغل مدیر پایگاه داده، «طراحی روش‌های نگه‌داری پایگاه داده» می‌باشد؛ مدیران پایگاه داده برای انجام این وظیفه‌ی خود، باید به‌صورت دوره‌ای، پایگاه‌های داده را مورد تست و ارزیابی قرار دهند و یا در صورت بروز هرگونه خطا، سریعاً راه‌حلی برای بر طرف نمودن آن، ارائه نمایند. در برخی از موارد، مشکلاتی در سخت‌افزار پایگاه داده رخ می‌دهد و مدیران پایگاه داده، باید به بررسی و تعمیر آنها نیز، بپردازند؛ برخی از این مشکلات سخت‌افزاری عبارت‌اند از:

  • وجود نقص در سیستم‌های خنک‌کننده
  • سوختن برخی از تجهیزات به دلیل نوسانات برق
  • کمبود حافظه‌ی ذخیره‌سازی اطلاعات و داده‌ها
  • بروز خطا در عملکرد پردازنده‌ها
  • و…

در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

طراحی روش های نگه داری پایگاه داده
طراحی روش های نگه داری پایگاه داده

حال مدیران پایگاه داده، باید روش‌های مختلفی را برای حل این مشکلات و نگه‌داری از پایگاه داده، طراحی کنند و در زمان بروز مشکلات، آنها را اجرا نمایند؛ همچنین آنها وظیفه دارند تا راه‌حل‌هایی برای جلوگیری از بروز مشکلات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری پایگاه‌های داده نیز، طراحی و اجرا کنند.

بررسی میزان دسترسی کاربران به پایگاه داده

باید به این نکته توجه داشته باشیم که تمامی اطلاعات و داده‌های شرکت‌ها و نهاد‌ها، بر روی پایگاه داده آنها ذخیره شده است، که کارمندان بر اساس سمت و عنوان شغلی که دارند، باید تنها به برخی از اطلاعات دسترسی داشته باشند؛ در همین راستا، یکی دیگر از وظایفی که بر عهده‌ی مدیران پایگاه داده است، «بررسی میزان دسترسی کاربران به پایگاه داده» می‌باشد.

یک مدیر پایگاه داده باید هنگام اضافه کردن کاربران جدید به لیست افرادی که به پایگاه داده دسترسی دارند، میزان دسترسی آنها به اطلاعات را، مشخص نماید و بسیاری از داده‌ها و اطلاعاتی که به کاربر جدید ارتباطی ندارند را، در اختیار وی قرار ندهد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

تأمین امنیت اطلاعات در پایگاه داده

امروزه در دنیایی زندگی می‌کنیم که سیستم‌های دیجیتالی و فناوری‌های کامپیوتری حرف اول را می‌زنند و مهم‌ترین چیز در این دنیا، «اطلاعات و داده‌ها‌» هستند؛ در همین راستا، تمامی نهاد‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی و دولتی، نیاز به تأمین امنیت اطلاعات خود دارند. در راستای مطالبی که مطالعه کردیم، می‌دانیم که وظیفه‌ی مدیریت و نظارت بر روی پایگاه‌های داده، بر عهده‌ی DBAها یا همان مدیران پایگاه داده، می‌باشد، که « تأمین امنیت اطلاعات در پایگاه داده» نیز، جزو آن است. یک مدیر پایگاه داده (DBA) باید قادر به طراحی و استفاده از لایه‌های امنیتی مختلف و انواع گوناگونی از روش‌ها متد‌های رمزگذاری اطلاعات، باشد.

از دیگر اقدامات امنیتی که مدیران پایگاه داده برای افزایش میزان امنیت پایگاه داده انجام می‌دهند، توسعه و بهبود روش‌های احراز هویت کاربران و تقویت امنیت اکانت آنها، است. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

یکپارچه سازی عملکرد پایگاه داده

یکی از فاکتورهای مهم در پایگاه‌های داده، یکپارچه بودن آنها می‌باشد؛ این ویژگی به آن معنی است که کاربرانی با دسترسی مشابه، باید همزمان قادر به استفاده از اطلاعات یکسانی باشند و هرگونه تغییر در اطلاعات، باید به سرعت برای آنها نشان داده شود. وظیفه‌ی «یکپارچه‌سازی عملکرد پایگاه داده» بر عهده‌ی مدیر پایگاه داده (DBA) است. یک Database Administrator باید علاوه بر مواردی که گفته شد، دیگر بخش‌های یک پایگاه داده را نیز، با یکدیگر هماهنگ و یکپارچه نماید؛ به عنوان مثال مدیران پایگاه داده باید سخت‌افزار مناسبی برای ایجاد پایگاه داده تهیه کنند و همچنین در طی مراحل طراحی و برنامه‌نویسی پایگاه داده، آن را به‌گونه‌ای ایجاد کند که از تمامی پتانسیل‌های موجود در بخش سخت‌افزار، استفاده نماید و نهایت بهره‌وری را داشته باشد.

پشتیبان گیری از اطلاعات و داده های ذخیره شده

در بخش‌های نخست این مقاله به این نکته اشاره کردیم که امروزه، اطلاعات و داده‌ها مهم‌ترین دارایی‌های شرکت‌ها و نهاد‌ها می‌باشد و حفظ امنیت، سلامت و صحت عملکرد پایگاه داده، یکی از مهم‌ترین اهدافی است که یک مدیر پایگاه داده، باید به آن برسد؛ همچنین به این نکته هم باید اشاره کنیم که، ممکن است در هنگام به‌روزرسانی پایگاه‌های داده و یا به دلیل بروز برخی مشکلات در بخش نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری یک پایگاه داده، تمامی اطلاعات ذخیره شده بر روی آن و یا بخشی از این اطلاعات از بین بروند و با توجه به اهمیت داده‌ها و اطلاعات، این اتفاق همانند از دست دادن سرمایه‌ی مالی هنگفتی می‌باشد.

در همین راستا، یکی دیگر از وظایفی که در شغل مدیر پایگاه داده (DBA) وجود دارد، «پشتیبان گیری از اطلاعات و داده‌های ذخیره شده» در پایگاه داده، است؛ یک مدیر پایگاه داده، باید به‌صورت دوره‌ای و همچنین قبل از اجرای هرگونه به‌روزرسانی، از تمامی اطلاعات و داده‌های تحت خطر، یک فایل پشتیبان تهیه کند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

به روز رسانی پایگاه داده

همان‌طور که در قسمت پیش اشاره کردیم، Database Administratorها باید پایگاه‌های داده را به‌روزرسانی کنند؛ این به‌روزرسانی ممکن است در بخش سخت‌افزاری و یا در بخش نرم‌افزاری یک پایگاه داده صورت بگیرد. شایان ذکر است، برای انجام هرگونه به‌روزرسانی، یک مدیر پایگاه داده در ابتدا باید بر روی نحوه‌ی انجام به‌روزرسانی و زمان‌بندی آن تمرکز داشته باشد و پس از آن، دستورالعمل‌های خاصی را برای نحوه‌ی اجرای این به‌روزرسانی‌ها – به افرادی که در آن دخیل هستند – ارائه نماید.

به روز رسانی پایگاه داده
به روز رسانی پایگاه داده

نوشتن گزارش کار و دستورالعمل های عملیاتی

مدیران پایگاه داده، باید به‌صورت دوره‌ای، «گزارش کار» تهیه نمایند و در آن تمامی فعالیت‌هایی که در طی دوره‌ی گذشته انجام داده‌اند را، ذکر نمایند و سپس به مدیر بالا دستی خود ارائه دهند؛ همچنین شایان ذکر است که این وظیفه، بر عهده‌ی افرادی که زیر دست مدیر پایگاه داده فعالیت می‌کنند نیز، صادق می‌باشد و Database Administratorها باید به‌صورت دوره‌ای، از کارمندان و زیردستان خود گزارش کار تحویل بگیرند.

علاوه بر نوشتن گزارش کار، پیش‌تر اشاره کردیم که مدیران پایگاه داده باید «دستور‌العمل‌های عملیاتی» را، برای اجرای انواع به‌روزرسانی سیستم‌های نرم‌افزاری و بخش‌هایی از سخت‌افزار و همچنین اجرای تست‌های مختلف بر روی پایگاه‌های داده، تهیه نمایند تا تمامی افراد دخیل در این عملیات‌ها، هماهنگی کاملی با یکدیگر داشته باشند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

آزمایش و تست پایگاه داده

یکی دیگر از وظایف DBAها، «آزمایش و تست پایگاه داده» می‌باشد؛ پس از انجام هرگونه به‌روزرسانی، مدیران پایگاه داده وظیفه دارند تا تمامی عملکرد‌های سیستم پایگاه داده را، مورد آزمایش و تست قرار دهند و از عملکرد درست آنها، اطمینان حاصل نمایند. این تست‌ها ممکن است گاهی تا چند روز نیز طول بکشند و در تمامی این مدت، مدیران پایگاه داده علاوه بر نظارت بر روی روند انجام تست، باید به مدیریت بخش‌های مختلف و انجام وظایف دیگر خود نیز، بپردازند.

شایان ذکر است که در صورت مشاهده‌ی هرگونه مشکل و نقص در عملکرد پایگاه داده، مدیران پایگاه داده باید ریشه‌ی آنها را پیدا کنند و مشکل پیشِ رو را، برطرف نمایند.

ارائه طرح هایی برای بازیابی اطلاعات

همان‌گونه که در قسمت‌های قبل اشاره کردیم، ممکن است برخی از اطلاعات و داده‌ها بر اثر خطای انسانی و یا بروز نقص در سیستم‌های پایگاه داده، از روی Database‌ها پاک شوند؛ یک مدیر پایگاه داده، هنگام طراحی و برنامه‌نویسی پایگاه‌های داده، باید روش‌ها و متد‌هایی برای بازیابی اطلاعات طراحی نمایند، تا در صورت نیاز با استفاده از این روش‌های بازیابی، اطلاعات پاک شده دوباره بر روی پایگاه داده ذخیره شوند. در همین راستا، یکی دیگر از وظایف موجود در شغل مدیر پایگاه داده «ارائه طرح‌هایی برای بازیابی اطلاعات» می‌باشد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

بایگانی و دسته بندی داده ها و اطلاعات

دلایل مختلفی برای استفاده از پایگاه داده کامپیوتری وجود دارند، اما یکی از مهم‌ترین دلایل برتری این سیستم‌ها نسبت به نسخه‌های فیزیکی قدیمی، قدرت «بایگانی»، «دسته‌بندی» بالاتر و همچنین «دسترسی آسان» اطلاعات و داده‌ها در این سیستم‌های کامپیوتری است؛ در همین راستا، یک مدیر پایگاه داده (DBA) باید قادر به «بایگانی و دسته‌بندی داده‌ها و اطلاعات» در سیستم‌های پایگاه داده خود، باشند. هرچه مهارت یک Database Administrator در برنامه‌نویسی سیستم‌های بایگانی و دسته‌بندی داده‌ها و اطلاعات در پایگاه‌های داده بیشتر باشد، این وظیفه‌ی خود را بهتر از سایرین انجام خواهد داد و همین امر، موجب افزایش عملکرد پایگاه داده و در نهایت، پیشرفت وی می‌گردد. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

توسعه سخت افزار و زیر ساخت های پایگاه داده

هر شرکت، نهاد و یا سازمانی اگر عملکرد موفقی داشته باشد، پس از مدتی حجم داده‌ها و اطلاعاتی که باید بر روی پایگاه‌های داده ذخیره‌سازی  کند، بیش از پتانسیل‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری سیستم‌های پایگاه داده کامپیوتری می‌شود و این سازمان‌ها و شرکت‌ها، باید پایگاه داده خود را به‌روزرسانی نمایند و سخت‌افزار آن را تقویت کنند؛ در همین راستا، یکی دیگر از وظایفی که در شغل مدیر پایگاه داده بر عهده‌ی متخصصین این حوزه قرار دارد، وظیفه «توسعه سخت‌افزار و زیرساخت‌های پایگاه داده» است. مدیران پایگاه داده وظیفه دارند تا پس از ارزیابی پتانسیل‌های موجود در سخت‌افزارها و زیرساخت‌های یک پایگاه داده، قطعات و تجهیزاتی که نیاز به تعویض و یا اضافه شدن هستند را، مشخص نمایند و سپس با یک هماهنگی دقیق با دیگر اعضای تیم، بخش سخت‌افزاری پایگاه‌های داده را توسعه دهند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مهارت های مورد نیاز شغل مدیر پایگاه داده

همان‌طور که در بخش‌های قبل مطالعه کردیم، مدیران پایگاه داده دارای وظایف پیچیده‌ی گوناگونی هستند، که برای انجام آنها، به طیف گسترده‌ای از مهارت‌ها، نیاز دارند؛ در راستای آشنایی بیشتر با شغل مدیر پایگاه داده، در این قسمت از مقاله قصد داریم تا «مهارت‌های مورد نیاز شغل مدیر پایگاه داده» را به همراه شما مورد بررسی قرار دهیم. این مهارت‌ها عبارت‌اند از:

  • برنامه‌نویسی
  • کار با نرم‌افزارهای تخصصی
  • آشنایی کامل با پایگاه‌های داده
  • حل مسئله
  • برقرای ارتباط
  • کار تیمی
  • مدیریت تیمی
  • مدیریت زمان
  • به‌روز نگه‌داشتن دانش
  • جستجو در اینترنت

در ادامه، هر کدام از مهارت‌هایی که در لیست بالا نام بردیم را، به همراه شما مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مهارت های مورد نیاز شغل مدیر پایگاه داده
مهارت های مورد نیاز شغل مدیر پایگاه داده

برنامه نویسی

هر پایگاه داده، دارای دو بخش است؛ یک بخش آن نرم‌افزاری برای دریافت اطلاعات، پردازش اطلاعات، دسته‌بندی داده‌ها، تأمین امنیت اطلاعات و داده‌ها در فضای دیجیتال و… می‌باشد و بخش دیگر، سخت‌افزارهای مورد نیاز برای پردازش و ذخیره‌سازی اطلاعات است. یک مدیر پایگاه داده باید برای طراحی و کدنویسی بخش نرم‌افزاری پایگاه داده و همچنین مدیریت آن، از مهارت «برنامه‌نویسی» برخوردار باشد؛ این مهارت شامل آشنایی با انواع زبان‌های برنامه‌نویسی و مهارت استفاده از آنها برای کدنویسی سیستم نرم‌افزاری پایگاه داده است، که افراد علاقه‌مند به فعالیت در شغل مدیر پایگاه داده، باید این مهارت را با شرکت در دوره‌های آموزشی و یا گذراندن مقاطع تحصیلی مرتبط، به‌دست بیاورند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

کار با نرم افزار های تخصصی

طراحی، توسعه و مدیریت یک پایگاه داده، کاری پیچیده محسوب می‌گردد و یک Database Administrator باید برای انجام وظایف خود، از نرم‌افزارهای تخصصی استفاده نمایند؛ در همین راستا، یکی از مهارت‌های مورد نیاز مدیران پایگاه داده برای فعالیت و پیشرفت در شغل خود، مهارت «کار با نرم‌افزارهای تخصصی» می‌باشد. برخی از این نرم‌افزارهای تخصصی به منظور برنامه‌نویسی سیستم‌های نرم‌افزاری و برخی دیگر برای مدیریت اطلاعات در پایگاه‌های داده، مورد استفاده‌ی DBAها قرار می‌گیرند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

آشنایی کامل با پایگاه های داده

یکی دیگر از مهارت‌هایی که افراد علاقه‌مند به حوزه شغلی مدیر پایگاه داده برای ورود و فعالیت در این حوزه نیاز دارند، «آشنایی کامل با پایگاه‌های داده» می‌باشد؛ مدیران پایگاه داده برای انجام وظایف تخصصی خود، باید شناخت کاملی از انواع پایگاه‌های داده، انواع معماری پایگاه داده، روش‌های تأمین امنیت پایگاه‌های داده و بسیاری دیگر از موارد را، فرا بگیرند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

حل مسئله

بارها در این مقاله به این موضوع اشاره داشتیم که پایگاه‌های داده، دارای ساختار پیچیده‌ای هستند و در همین راستا، یک Database Administrator برای طراحی، توسعه، عیب‌یابی و برنامه‌نویسی یک پایگاه داده و همچنین تهیه‌ی سخت‌افزار مورد نیاز برای ایجاد یک Database، با مشکلات و مسائل مختلفی روبه‌رو می‌شود، که مانع عملکرد درست پایگاه داده و همچنین پیشرفت وی می‌گردند؛ در راستای مواردی که گفته شد، باید به این نکته اشاره کنیم که، مدیران پایگاه داده برای انجام وظایف خود، باید دارای مهارت «حل مسئله» باشند.

این مهارت امکان شناسایی مشکلات در کمترین زمان و ارائه‌ی بهترین راه‌حل جهت بر طرف نمودن آن مشکل را، در اختیار مدیران پایگاه داده قرار می‌دهد؛ به بیان دیگر، هرچه یک مدیر پایگاه داده مهارت حل مسئله را در خود بیشتر تقویت کند، قادر به حل مسائل پیچیده‌تر می‌باشد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

برقرای ارتباط

مدیران پایگاه داده (DBA) در طول روز با افراد زیادی – از جمله اعضای تیم خود – در ارتباط است و باید برای انجام وظایف مختلف و همچنین پیش بردن بخش‌های مختلف پروژه‌های به‌روزرسانی و توسعه پایگاه داده، از افراد مختلفی کمک بگیرند و یا بر کار آنها نظارت نمایند؛ در همین راستا، یکی دیگر از مهارت‌های مورد نیاز Database Administratorها برای فعالیت و پیشرفت در این شغل، مهارت «برقراری ارتباط» است.

مدیران پایگاه داده با استفاده از این مهارت، قادر به ایجاد ارتباطات دوستانه و کاری قدرتمندی با افراد و متخصصین دیگر، می‌باشند و از این ارتباطات در راستای پیش برد کارها و افزایش بهره‌وری و کارایی پایگا‌ه‌های داده، استفاده می‌کنند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

برقرای ارتباط
برقرای ارتباط

کار تیمی

همه‌ی مدیران پایگاه داده – چه در ابتدای دوران فعالیت خود و چه پس از سال‌ها کسب تجربه در این حوزه – در تیم‌های مختلفی فعالیت می‌کنند؛ یک مدیر پایگاه داده، چه به عنوان یکی از اعضای تیم و چه به عنوان مدیر تیم، باید قادر به همکاری با دیگر اعضای گروه خود باشد و در همین راستا، به مهارت «کار تیمی» نیاز دارد. مدیران پایگاه داده با تقویت این مهارت، در هر تیمی که قرار بگیرند، قادر به ایجاد ارتباط و همکاری با اعضای آن تیم، هستند، که این امر به آنها در انجام وظایفشان و رسیدن به موفقیت کمک‌های شایانی می‌کند. در ادامه یک مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مدیریت تیمی

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، مدیران پایگاه داده در تیم‌های مختلفی فعالیت می‌کنند و پس از کسب تجربه، سرپرستی تیمی از متخصصین را بر عهده می‌گیرند؛ این مدیران پایگاه داده (DBA) برای اتمام پروژه‌های مختلف و انجام وظایفی که بر عهده‌ی تیمشان قرار گرفته است، باید از مهارت «مدیریت تیمی» بهره‌مند باشند. مهارت مدیریت تیمی امکان نظارت بر روی کار اعضای تیم و همچنین مدیریت وظایف آنها را، در اختیار Database Administratorها قرار می‌دهد. برای کسب و تقویت این مهارت، چند فاکتور مهم وجود دارد، که این فاکتورها عبارت‌اند از:

  • شناخت نقاط قوت هر کدام از اعضای تیم
  • شناخت نقاط قوت و تخصص هر کدام از اعضای تیم
  • تقسیم وظایف موجود بین اعضای تیم بر اساس پتانسیل آنها
  • نظارت کیفیت عملکرد هر کدام از اعضای تیم
  • مدیریت زمان‌بندی اجرای بخش‌های مختلف پروژه
  • راهنمایی اعضای تیم و تقویت روحیه کار گروهی و تیمی
  • و…

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

مدیریت زمان

یکی از فاکتورهای مهم برای انجام وظایف و بخش‌های یک پروژه، «زمان» اتمام آن می‌باشد؛ یک مدیر پایگاه داده پس از کسب مهارت «مدیریت زمان» قادر به زمان‌بندی بخش‌های پروژه، مدیریت زمان انجام وظایف، تعیین زمان اجرای به‌روزرسانی‌ها و بسیاری دیگر از امور، است. این مهارت تأثیر مثبتی بر روی تقویت مهارت‌های دیگر (مانند مدیریت تیمی و کار گروهی) می‌گذارد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

به روز نگه داشتن دانش

حوزه شغلی مدیریت پایگاه داده هر روزه در حال پیشرفت می‌باشد و متخصصین زیادی در سراسر جهان، تحقیقات و تست‌های مختلفی انجام می‌دهند که در نهایت، منجر به ایجاد روش‌ها و متد‌ها و فناوری‌های جدیدی در حوزه مدیریت پایگاه‌های داده، می‌گردند؛ در همین راستا، یک مدیر پایگاه داده (DBA) برای انجام وظایف خود (مانند طراحی، توسعه و عیب‌یابی سیستم‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری پایگاه‌های داده) و پیشرفت در این حوزه شغلی، باید همیشه دانش خود را به‌روز نگه دارد.

شایان ذکر است که «به‌روز نگه‌داشتن دانش» جزو مهارت‌های بسیار مهم به شمار می‌آید، زیرا یک مدیر پایگاه داده به‌طور معمول در طول روز با مسائل و مشکلات پیچیده‌ای سر و کار دارد و در زمان استراحت خود، باید با غلبه بر خستگی ذهنی، به جستجو در اینترنت و مطالعه‌ی مقاله‌های به‌روز دنیای فناوری اطلاعات و تقویت مهارت‌های خود، بپردازد تا از قافله عقب نماند! در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

جستجو در اینترنت

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، یک مدیر پایگاه داده (DBA) باید برای به‌روز نگه‌داشتن اطلاعات و دانش خود در این حوزه، به «جستجو در اینترنت» بپردازد و مقالات معتبر علمی و همچنین پست‌ها و محتواهای مفید و کاربردی را پیدا کند و به یادگیری دانش موجود در آنها بپردازد؛ حال اگر مدیران پایگاه داده، مهارت «جستجو در اینترنت» خود را افزایش دهند، در زمان کمتری قادر به پیدا کردن مطالب علمی و معتبر مورد نیاز خود، می‌باشند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

جستجو در اینترنت
جستجو در اینترنت

شایان ذکر است که علاوه بر مهارت‌های بالا، یک مدیر پایگاه داده، باید از «مهارت زبان انگلیسی»، «مدیریت بحران» و «قدرت تجزیه و تحلیل مسائل» نیز برخوردار باشد.

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در زمینه یادگیری زبان انگلیسی برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

همچنین، در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در زمینه مدیریت بحران برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

نهایتاً در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در زمینه قدرت تجزیه تحلیل مسائل برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

حل مسائل پیچیده
حل مسائل پیچیده

حال که آشنایی کاملی با ماهیت، وظایف و مهارت‌های مورد نیاز شغل مدیر پایگاه داده (Database Administrator) یا همان DBA آشنا شدیم، زمان آن فرا رسیده است که به همراه شما، برخی از نرم‌افزارهای تخصصی این شغل را مورد بررسی قرار دهیم؛ با ما همراه باشید.

نرم افزار های تخصصی شغل مدیر پایگاه داده

بارها در قسمت‌های قبل به این موضوع اشاره کردیم که یک مدیر پایگاه داده، باید قادر به طراحی، برنامه‌نویسی، مدیریت اطلاعات، دسته‌بندی داده‌ها و همچنین تأمین امنیت آنها در فضای دیجیتال باشد؛ همچنین می‌دانیم که پایگاه‌های داده، نوعی سیستم نرم‌افزاری هستند، پس تمامی اموری که نام بردیم، باید به کمک نرم‌افزارهای تخصصی صورت بگیرد.

در همین راستا، در این بخش از مقاله برای آشنایی بیشتر با شغل مدیر پایگاه داده (DBA)، قصد داریم تا به بررسی برخی از «نرم‌افزارهای تخصصی شغل مدیر پایگاه داده» بپردازیم؛ این نرم‌افزارهای تخصصی عبارت‌اند از:

  • Microsoft SQL Server
  • Postgre SQL
  • My SQL
  • Amazon RDS
  • Oracle RDBMS

حال بیایید هر کدام از نرم‌افزارهایی که در لیست بالا نام بردیم را، باهم بررسی کنیم.

نرم افزار های تخصصی شغل مدیر پایگاه داده
نرم افزار های تخصصی شغل مدیر پایگاه داده

Microsoft SQL Server

نرم‌افزار «Microsoft SQL Server» یکی از سیستم‌های مدیریت پایگاه داده (یا همان DBMS) می‌باشد؛ این نرم‌افزار دارای رابط کاربری بسیار حرفه‌ای و همچنین ابزارهای قدرتمند مختلفی است، که یک مدیر پایگاه داده با استفاده از آنها، قادر به کاهش زمان طراحی یک پایگاه داده، اصلاح و ویرایش آن و همچنین مدیریت پایگاه‌های داده هستند. از ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص این نرم‌افزار، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

  • قابلیت Object Explorer
    • این قابلیت به کاربران کمک می‌کند تا نحوه‌ی ایجاد جدول‌های مختلف در پایگاه داده را، مشاهده کنند و مدیریت نمایند.
  • قابلیت Template Explorer
    • قابلیت Template Explorer نیز امکان ایجاد اسکریپت‌های مختلف برای شناسایی داده‌ها و اطلاعات در پایگاه‌های داده را، برای کاربران فراهم می‌کند.

علاوه بر مواردی که نام بردیم، نرم‌افزار Microsoft SQL Server امکان ایجاد محفظه‌های مختلف جهت ترکیب اسکریپت‌های یک شی یا گروه را، برای کاربران فراهم نموده است. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

 

Postgre SQL

یکی از DBMSهای منبع باز (Open Source)، نرم‌افزار «Postgre SQL» می‌باشد؛ این نرم‌افزار بیشتر برای کسب‌وکارهایی که به‌صورت روزانه باید اطلاعاتی را بر روی پایگاه داده خود وارد نمایند، مناسب است. محیط کاربری نرم‌افزار Postgre SQL آسان‌تر از رقیب قبلی خود (یعنی Microsoft SQL Server) می‌باشد، اما همچنان از ابزارهای قدرتمندی برای مدیریت پایگاه داده برخوردار است. یکی از ویژگی‌ها و قابلیت‌های این نرم‌افزار، امکان ایجاد پایگاه‌های داده از نوع NoSQL می‌باشد و همچنین از آن جایی که نرم‌افزار Postgre SQL منبع باز است، افزونه‌های متعددی برای آن وجود دارد، که کاربران با نصب هر کدام از آنها، قابلیت‌ها و ابزارهای جدیدی به این نرم‌افزار، اضافه می‌کنند. در آخر باید به این نکته نیز اشاره نماییم که، این نرم‌افزار از زبان‌های برنامه‌نویسی Python و JSON پشتیبانی می‌کند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

My SQL

شاید بتوانیم بگوییم که نرم‌افزار «MySQL» جزو نرم‌افزارهای بسیار محبوب در شغل مدیر پایگاه داده (DBA) می‌باشد؛ این نرم‌افزار دارای قابلیت پردازش اطلاعات و داده با سرعت بالا و همچنین ابزارهایی برای افزایش امنیت Databaseها و مقابله با خطرات موجود در دنیای دیجیتال، است. نکته‌ی دیگری که پیرامون نرم‌افزار MySQL باید به آن اشاره کنیم، برنامه‌ها و افزونه‌های تخصصی متعددی می‌باشد، که برای این نرم‌افزار وجود دارند و مدیران پایگاه داده از این برنامه‌ها و افزونه‌ها، برای طراحی و مدیریت Databaseهای بزرگ و پیچیده استفاده می‌کنند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

Amazon RDS

یکی دیگر از بهترین ابزارها و نرم‌افزارها برای مدیریت پایگاه‌های داده، نرم‌افزار «Amazon RDS» می‌باشد؛ عبارت RDS مخفف «Relational Database Service» یا همان «سرویس پایگاه داده رابطه‌ای» است. این نرم‌افزار قابلیت‌هایی همچون محافظت از داده‌ها و اطلاعات در حین ذخیره‌سازی یا انتقال آنها و همچنین تهیه‌ی فایل پشتیبان از پایگاه داده – به‌صورت خودکار – را در اختیار مدیران پایگاه داده می‌گذارد.

Oracle RDBMS

نرم‌افزار «Oracle RDBMS» جزو محبوب‌ترین و قدرتمندترین سیستم‌های مدیریت پایگاه داده می‌باشد، که از فناوری پایگاه‌های داده رابطه‌ای نیز، پشتیبانی می‌کند؛ مزایای این نرم‌افزار نسبت به رقبای خود عبارت‌اند از:

  • سرعت بالاتر در پردازش داده‌ها
  • پردازش و مدیریت پایگاه‌های داده بزرگ‌تر
  • الگوریتم‌ها و کدهای پیچیده‌تر برای محافظت از پایگاه‌های داده
  • ایجاد پارتیشن‌های مختلف برای مدیریت بهتر پایگاه‌های داده
  • انتقال روان و امن اطلاعات و داده‌ها
  • و…

در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

از دیگر نرم‌افزارهایی که در شغل مدیریت پایگاه داده بسیار کارایی دارد، MicroSoft Access می‌باشد؛ اکسس یکی از قوی‌ترین نرم‌افزارهایی است که شما می‌توانید با آن پایگاه‌های داده جدید بسازید و آن‌ها را مدیریت کنید. شایان ذکر است که بسیاری از نهادها و ارگان‌ها در ایران از این پایگاه داده برای پیشبرد امور خود استفاده می‌کنند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، می‌تواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کرده‌ایم:

شایان ذکر است که راه‌های مختلفی برای کسب مهارت و دانش کافی جهت استفاده از این نرم‌افزارها، پیش روی مدیران پایگاه داده قرار دارد؛ آنها هم با شرکت در دوره‌های آموزشی حضوری و هم با شرکت در دوره‌های آنلاین آموزشی، قادر به یادگیری کار با این نرم‌افزارها و همچنین تقویت مهارت خود در استفاده از آنها، می‌باشند. پیشنهاد ما به کسانی که علاقه دارند کار با این نرم‌افزارها را یاد بگیرند، شرکت در دوره‌های آموزشی آنلاین می‌باشد؛ زیرا هم این دوره‌ها از هزینه‌ی کمتری برخوردار هستند و هم علاقه‌مندان به‌صورت همیشگی به ویدیو‌های جلسات آموزشی دسترسی دارند و می‌توانند هر زمان که نیاز داشتند، آنها را دوباره مشاهده نمایند تا مشکلات و ایراداتشان بر طرف شود. یکی از پلتفرم‌هایی که به‌صورت حرفه‌ای اقدام به تدریس آنلاین و برگزاری کلاس‌های مجازی نموده است، پلتفرم آموزشی فرادرس می‌باشد. همچنین بد نیست بدانید که این پلتفرم از سال‌های گذشته فعالیت خود را شروع کرده است، مدرسان آن با سختگیرانه‌ترین شرایط و قوانین گزینش می‌شوند و افراد بسیاری در دوره‌های آنلاین آنها شرکت نموده‌اند.

اکنون که با برخی از نرم‌افزارهای تخصصی مورد استفاده در شغل مدیر پایگاه داده (DBS) یا همان Database Administrator آشنا شدیم، باید به سراغ معرفی بهترین دانشگاه‌ها برای تحصیل در این حوزه، بپردازیم؛ همراه ما باشید با معرفی بهترین دانشگاه‌های دنیا، برای تحصیل در رشته مدیریت پایگاه داده.

بهترین دانشگاه های دنیا برای تحصیل در رشته مدیریت پایگاه داده

افرادی که علاقه‌مند به ورود و فعالیت به عنوان مدیر پایگاه داده هستند، باید پس از گذراندن دوران تحصیلی خود، دوره‌های آموزشی گوناگونی را نیز جهت تقویت مهارت‌های خود (مخصوصاً مهارت استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی) بگذرانند؛ در این بخش از مقاله قصد داریم تا همراه شما، به معرفی بهترین دانشگاه‌های دنیا برای تحصیل در رشته مدیریت پایگاه داده، بپردازیم، که این دانشگاه‌ها عبارت‌اند از:

  1. دانشگاه Stanford University در کشور آمریکا
  2. دانشگاه Massachusetts Institute of Technology در کشور آمریکا
  3. دانشگاه University of California – Berkeley در کشور آمریکا
  4. دانشگاه Purdue University در کشور آمریکا
  5. دانشگاه University of Toronto در کشور کانادا
  6. دانشگاه Harvard University در کشور آمریکا
  7. دانشگاه Tsinghua University در کشور چین
  8. دانشگاه Federal Institute of Technology Lausanne در کشور سوئیس
  9. دانشگاه National University of Singapore در کشور سنگاپور
  10. دانشگاه Columbia University در کشور آمریکا
  11. دانشگاه University of Alberta در کشور کانادا
  12. دانشگاه University of Oxford در کشور انگلستان
  13. دانشگاه Polytechnic University of Milan در کشور ایتالیا
  14. دانشگاه Technical University of Munich در کشور آلمان
  15. دانشگاه University of Melbourne در کشور استرالیا
بهترین دانشگاه های دنیا برای تحصیل در رشته مدیریت پایگاه داده
بهترین دانشگاه های دنیا برای تحصیل در رشته مدیریت پایگاه داده
پیشنهاد آموزشی مرتبط:

سخن پایانی در رابطه با شغل مدیریت پایگاه داده

ضمن سپاسگزاری از شما بابت همراهی ما تا انتهای مقاله، امیدواریم که پاسخ سؤالات خود را پیرامون شغل مدیر پایگاه داده یافته باشید؛ این شغل یکی از مشاغل در حال توسعه است و آینده‌ی شغلی خوبی در انتظار مدیران پایگاه‌های داده قرار دارد. در آخر باید به این نکته نیز اشاره کنیم که، بازنشر این مقاله در شبکه‌های اجتماعی و اشتراک‌گذاری آن در میان دوستان خود، موجب خرسندی و افزایش انرژی ما برای ادامه‌ی راه می‌گردد.

بر اساس رای 1 نفر
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
شما قبلا رای داده‌اید!
اگر بازخوردی درباره این مطلب دارید یا پرسشی دارید که بدون پاسخ مانده است، آن را از طریق بخش نظرات مطرح کنید.

محمد اسماعیل لطفی، فارغ‌التحصیل رشته مهندسی پزشکی (مقطع ارشد) است، که از سال ۱۳۹۸ در حوزه‌ ترجمه، مقاله‌نویسی و تولید محتوا مشغول به کار می‌باشد و در حال حاضر، به‌صورت حرفه‌ای در حوزه تولید محتوای متنی (نگارش، ویراستاری و ممیزی محتوا) بر روی پروژه‌های مختلف فعالیت می‌کند. او به طبیعت، ورزش، نواختن ساز و موضوعات پیرامون فناوری علاقه دارد.

نظر شما چیست؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.