این روزها افراد زیادی در معرفی خود از واژه‌ی بلاگر استفاده می‌کنند:
- شخصی که از دستورپخت غذاهای خود در اینستاگرام صحبت می‌کند.
- شخصی که از فیلم‌های روز جهان، نقد و تحلیل ارائه می‌دهد.
- مادری که از روزمره‌های ماجراهای خود و کودکش صحبت می‌کند.
- و …
اما آنها چه مسیری را برای بلاگر شدن طی کرده‌اند؟ و آیا واقعا همه‌ی آنها به درستی خود را بلاگر می‌دانند؟
بلاگر کیست، چطور کسب درآمد می‌کند، برای بلاگر شدن از کجا باید شروع کرد و چگونه یک بلاگر موفق شویم؟ این‌ها سوالاتی است که در این مقاله از آکادمی کاپریلا قصد داریم به آن بپردازیم.
از بلاگری تا ولاگری
در ایام قدیم، افراد برای انتقال حرف یا دانش خود تنها محدود به چاپ کتاب و استفاده از نشریات چاپی بودند. با این وجود در نهایت، جامعه‌ای محدود از مردم به آن دسترسی پیدا می‌کردند. با گسترش اینترنت این امکان فرآهم شد که هر یک بتوانند در صفحه‌ای از وب شروع به نوشتن کنند و آن را در دسترس مردم در سراسر جهان قرار دهند. این صفحات، وبلاگ نام دارد که بعدها استفاده از مخفف آن یعنی بلاگ رایج شد که انتشار مطلب در وبلاگ هم وبلاگ‌نویسی یا بلاگینگ نام‌گذاری شد که درنهایت، نویسندگان این بلاگ‌ها هم بلاگر نام گرفتند.
اما فعالیت بلاگرها محدود به صفحات وب باقی نماند. با پدید آمدن شبکه‌های اجتماعی، رایج شدن استفاده از گوشی‌های هوشمند، تمایل مردم به کسب اطلاعات در لحظه، روی آوردن آنها به سمت محتوای بصری و … همگی باعث شدند بلاگرها تصمیم بگیرند برای ارتباط موثرتر و عمیق‌تر با مخاطبین خود از این پتانسیل استفاده کنند. بنابراین اکنون تعریفی دقیق‌تر و به‌روزتر از یک بلاگر داریم:
بلاگر کیست؟
به فرد یا گروهی از افراد که در زمینه‌ی خاصی تولید محتوا انجام می‌دهند بلاگر گفته می‌شود. بلاگرها مشاهدات، تجربه، دانش، عقاید و مهارتی که در یک زمینه‌ی خاص دارند را از طریق یک پلتفرم آنلاین با دیگران به اشتراک می‌گذارند، با مخاطبین تعامل برقرار می‌کنند و در نظر و دیدگاه آنها اثر می‌گذارند. این پلتفرم آنلاین می‌تواند صفحه‌ای از وب، شبکه‌های اجتماعی یا ترکیبی از هر دو باشد.
مبحث بلاگری با توجه به مهارت‌های افراد و نوع محتوایی که خلق می‌کنند، روزبه‌روز در حال گسترش است و به شاخه‌های مختلفی تقسیم می‌شود. برخی از دسته‌بندی و تعاریفی که امروزه در این حوزه مطرح است، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
میکروبلاگینگ (Microblogging)
در میکروبلاگینگ، بلاگر برای انتقال پیام خود از محتوای کوتاه و خلاصه استفاده می‌کند. توییتر یکی از سرویس‌های میکروبلاگ است که محدودیت کاراکتر دارد و کاربرانش با پست محتواهای کوتاه در آن فعالیت دارند. مثلاً حساب توییتری زیر، خلاصه‌ای از معماهای جنایی-پلیسی دنیا را به صورت ترجمه شده و جذاب، در توییتر منتشر می‌کند و از این طریق، فالوئرهای زیادی هم به دست آورده است.
پادکست (Podcast)
در پادکست، بلاگر یا پادکستر (فرد تولیدکننده پادکست) به جای نوشتن، حرف می‌زند و محتوای صوتی تولید می‌کند. پادکست 10 صبح، یکی از محبوب‌ترین پادکست‌های حوزه استارتاپ‌ها به شمار می‌رود.
وی‌لاگ (Vlog or Vblog)
ولاگ یا وی‌لاگ مخفف “video blog” است و در آن، بلاگر تنها به تولید محتوای ویدیویی می‌پردازد. به این بلاگرها، اصطلاحا ولاگر هم می‌گویند. محمد قلی‌پور، یک ویدئوبلاگر فعال در حوزه تکنولوژی است که در یوتیوب و اینستاگرام فعالیت زیادی دارد.
در حال حاضر، بلاگری حرفه و شغل اصلی برخی افراد محسوب می‌شود و در پروفایل یا رزومه، خود را بلاگر، ولاگر یا پادکستر معرفی می‌کنند. اما به عنوان حرفه، کسب درآمد بلاگرها به چه صورت است؟ در بخش بعد به علت این استقبال و نحوه‌ی درآمدزایی آنها می‌پردازیم.
بلاگرها از چه طریقی کسب درآمد می‌کنند؟
تاکنون به برخی جنبه‌های مهم و جذاب بلاگری اشاره کردیم. همان‌طور که متوجه شدید، بلاگرها شبکه‌ی ارتباطی گسترده برای خود ایجاد می‌کنند، مستقیماً با مردم از سراسر جهان تعامل دارند، نظرات و عقایدشان شنیده می‌شود و از این فرصت، به خوبی برای کسب درآمد خود بهره می‌برند. اما همه‌ی این موارد چطور به درآمدزایی یک بلاگر ختم می‌شود؟ روش‌های مختلف، مستقیم یا غیر مستقیم زیادی برای کسب درآمد بلاگرها وجود دارد که در اینجا به برخی از رایج‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:
ساخت برند شخصی
یکی از بزرگترین مزایای بلاگری، امکان ساخت برند شخصی (Personal brand) است. برخی از آورده‌های مالی پرسونال برندینگ را می‌توان این‌طور برشمرد:
- ایجاد یک رزومه‌ی قوی
- ارتقای شغلی
- امکان طراحی دوره، محصول یا کتاب برای فروش
- ارائه‌ی خدمات مشاوره
- اسپانسرینگ
- و …
تبلیغ دیگر شرکت‌ها
این شیوه، یکی از رایج‌ترین شیوه‌های کسب درآمد بلاگرها است؛ آنها تاثیرگذاری زیادی بر روی مخاطبین خود دارند، بنابراین وقتی محصول، کالا یا خدمات دیگر شرکت‌ها را معرفی می‌کنند، مخاطبین به واسطه‌ی اعتمادی که به آنها دارند، نسبت به بازدید از سایت برند و یا تهیه‌ی محصول اقدام می‌کنند.
سیستم پخش آگهی تبلیغ شرکت‌ها در پلتفرم‌هایی مثل یوتیوب یا آپارات هم بر همین اساس است. این پلتفرم‌ها، بلاگرهای تاثیرگذار را شناسایی و در حین پخش ویدیوی ایشان، آگهی تبلیغی از دیگر شرکت‌ها را پخش می‌کنند و در ازای بازدید آن توسط مخاطب، مبلغی به بلاگرها پرداخت می‌کنند.
افلیت مارکتینگ
بلاگرها در این روش محصول، کالا یا خدمات شرکت‌های دیگر را به مخاطبین خود معرفی و به ازای هر فروش یا ثبت‌نام، درصدی از آن شرکت‌ها دریافت می‌کنند. پیشنهاد می‌کنم برای درک بیشتر این موضوع، مقاله افلیت مارکتینگ را مطالعه کنید.
کمک مالی (donation)
برخی بلاگرها این امکان را فراهم می‌کنند که در صورت تمایل، هواداران آنها بتواند مبلغی را به عنوان حمایت مالی به ایشان بپردازد.
فروش مستقیم کالا، محصول یا خدمات
در این شیوه، بلاگر، دارای کالا، محصول یا خدمات خاصی است. او محتوای رایگان به مخاطبین ارائه می‌دهد و از این طریق، ترافیک ورودی سایت و در نتیجه، تعداد فروش و مشتری بالقوه‌ی خود را افزایش می‌دهد.
با نگاهی به کسب‌وکارها می‌بینیم اغلب آنها از این شیوه استفاده می‌کنند. آنها در کنار وبسایت رسمی خود، وبلاگی راه‌اندازی می‌کنند و در آن به تولید و انتشار محتوای مرتبط با حوزهی کاری خود می‌پردازند. بدین‌ترتیب، ترافیک ورودی وبسایت خود و در نتیجه میزان فروش خود را افزایش می‌دهند. به عنوان مثال، یک آژانس هواپیمایی مثل ققنوس که در حوزهی فروش آنلاین بلیط و تورهای گردشگری فعالیت دارد، در وبلاگ خود در مورد تجربه‌های سفر، باید و نبایدهای سفر، راهنمای گردشگری و … می‌پردازد.
در پیش گرفتن هر یک از روش‌های ذکر شده، به عوامل مختلفی مثل حوزهی کاری، محتوای تولیدی و البته میزان تاثیرگذاری بلاگرها بستگی دارد. قطعا طی کردن این مسیر و رسیدن به این نقطه از تاثیرگذاری، پیچیدگی خود را دارد. برای این کار باید از کجا شروع کرد و چه نکاتی را در نظر گرفت؟
چگونه یک بلاگر موفق شویم؟
قطعاً اولین سوال شما برای بلاگر شدن این است که از کجا باید شروع کرد. مراحل زیر به شما برای قدم گذاشتن در این مسیر و تبدیل شدن به یک بلاگر حرفه‌ای، کمک می‌کند:
حوزه کاری خود را مشخص کنید.
ابتدا باید حوزه‌ای که می‌خواهید در آن فعالیت داشته باشید را مشخص کنید. در این‌باره انتخاب‌های فراوانی از جمله فشن‌مد، بیوتی، گردشگری، دکوراسیون، خودرو، گیم، اقتصاد، ورزش، تکنولوژی، طنز و … وجود دارد. حتی اگر استایل زندگی شما متفاوت، موثر و برای مخاطبین مفید باشد، می‌توانید به عنوان بلاگر لایف‌استایل هم فعالیت کنید. مقاله‌ی انگلیسی ایده‌هایی سودمند برای بلاگ صد موضوع دیگر هم پیش روی شما قرار می‌دهد که می‌توانید از آنها هم ایده بگیرید.
با این تفاسیر، محدودیتی در انتخاب زمینه‌ی فعالیت وجود ندارد. از بین آنها، لیستی از موضوعات مد نظر خود را تهیه کنید. سپس از خود بپرسید درباره‌ی کدام‌یک تجربه و مهارت کافی دارید؟ کدام‌یک می‌تواند در آینده محل کسب درآمد خوبی برای شما باشد؟ و از همه مهم‌تر، به کدام‌یک علاقه دارید؟ آیا آنقدر علاقه دارید که تلاش کنید در آن ارتقا پیدا کنید؟ در مجموع، ملاک شما برای انتخاب نهایی باید دو عامل درآمد و علاقه باشد.
بلاگر زیر، گرچه به حرفه پرستاری مشغول است اما موضوع بلاگری خود را روزمرگی‌های شخصی و لایف استایل خود انتخاب کرده است.
مخاطبان خود را بشناسید و درک کنید.
وقتی مخاطبی نباشد، دیگر اهمیتی ندارد که در چه مورد بنویسید، حرف بزنید یا ویدیو بسازید. محتوایی که یک بلاگر خلق می‌کند باید برای مخاطبین مفید و موثر واقع شود. مشخصه‌ی بارز تفاوت بلاگرها و دیگر افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی هم در همین است. به عنوان یک بلاگر، برای خلق محتوای مناسب، مفید و موثر باید درک درستی از مخاطبین خود داشته باشید:
- مشخص کنید که خوانندگان هدف شما چه کسانی هستند؟
- چه وبلاگ‌ها و صفحاتی را می‌خوانند؟
- چه پادکست‌هایی را گوش می‌دهند؟
- از چه لحن و ادبیاتی بیشتر استفاده می‌کنند؟
- چه سوالات و چالش‌هایی دارند؟
- و محتوای شما چطور می‌تواند به آنها کمک کند؟
بزرگترین مزیت شبکه‌های اجتماعی، ارتباط مستقیم و آگاهی از دیدگاه و نظر مخاطبین است. از این پتانسیل استفاده کنید، از آنها سوال بپرسید و دیدگاه ایشان را در تولید محتوای خود لحاظ کنید.
یک پلتفرم مناسب انتخاب کنید.
چه پلتفرمی برای فعالیت شما مناسب است؟ انتخاب فضای مناسب برای فعالیت، کاملاً به هدف، حوزهی کاری و مخاطب شما بستگی دارد. در مثال آژانس هواپیمایی که در بخش قبل ذکر شد، می‌بینیم که فروش بلیط و تور در این آژانس به صورت آنلاین و از طریق وبسایت امکان‌پذیر است. بنابراین این آژانس برای افزایش ترافیک ورودی خود، باید از فضای وب برای بلاگینگ استفاده کند.
گاهی هم شرایط به نوعی است که باید از چند پلتفرم در کنار هم استفاده کرد. به عنوان مثال، یک بلاگر فعال در اینستاگرام که در برنامه‌ی محتوایی خود ساخت ویدیوهای طولانی هم دارد، برای نشر آن باید از فضای یوتیوب یا آپارات استفاده کند. در تصویر زیر، اکانت‌های مهدی شجاری در شبکه‌های یوتیوب، اینستاگرام و آپارات را می‌بینیم. ایشان از بلاگرهای بزرگ کشور در حوزهی تکنولوژی و اسمارت‌فون‌ها هستند.
برخی بلاگرها هم معتقدند باید در همه‌ی شبکه‌های اجتماعی حضور داشت. این در حالی است که بلاگرهایی هم داریم که تنها با استفاده از پتانسیل یک یا دو فضا، موفق ظاهر شده‌اند. از طرفی، مدیریت همزمان همه‌ی اکانت‌ها مخصوصاً در زمان شروع کار، مشکل است. بهتر است در هنگام شروع کار از یک یا دو پلتفرم استفاده کنید و کم‌کم برای حضور در دیگر پلتفرم‌ها برنامه‌ریزی کنید.
در نشر محتوا منظم و پیوسته باشید.
نظم و پیوستگی در نشر محتوا یکی از ملاک‌های مهم پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام جهت نمایش آن به دیگران است. از طرفی، این نظم و تداوم حضور، باعث افزایش تعامل شما با مخاطب می‌شود.
برای این کار به یک برنامه‌ریزی مناسب و منظم نیاز است. تقویم محتوای خود را تهیه کرده و در آن، موضوعاتی که قصد پرداختن به آن دارید را به همراه تاریخ نشر آن درج کنید. این برنامه به مسیر شما جهت می‌دهد و برای تولید محتوای خود هم چشم‌اندازی مناسب خواهید داشت.
شبکه ارتباطی خود را گسترش دهید.
اهمیت یک شبکه‌ی ارتباطی حرفه‌ای بر کسی پوشیده نیست. پس با دیگر بلاگرها تعامل داشته باشید، از آنها ایده بگیرید، نظر خود را درباره‌ی آثارشان بیان و آن را به مخاطبین خود معرفی کنید.
محتوای باکیفیت و ارزشمند تولید کنید.
هسته‌ی اصلی فعالیت بلاگرها محتوا است. محتوای یک بلاگر باید اورجینال و وجه تمایزی برجسته نسبت به رقبا داشته باشد. نکته‌ی مهم دیگر این است که در راستای رفع مشکل و دغدغه‌ای از مخاطب باشد. مسلماً هر چقدر مهارت و دانش خود را در زمینه‌ی کاریتان بالاتر ببرید، موفق‌تر ظاهر خواهید شد و محتوای متفاوت‌تر و ارزشمندتری خلق خواهید کرد؛ چون بلاگرهای تخصصی، خیلی زودتر قادر خواهند بود جایگاه خود را در بین مخاطبان هدف خود پیدا کنند. البته این دانش و مهارت نباید تنها محدود به حوزهی کاری باشد. برای خلق یک محتوای مناسب هم نیاز به برخی مهارت‌ها و ابزارهای خاص دارید. استفاده‌ی مناسب از آنها باعث می‌شود محتوایی به‌روز و خلاق تولید کنید.
مهارت‌ها و ابزارهای لازم برای یک بلاگر
یک بلاگر حرفه‌ای باید با مهارت‌های زبان، نویسندگی، طراحی سایت، عکاسی، ساخت ویدیو، ادیت فیلم و عکس آشنا باشد. هر یک از این مهارت‌ها ابزارهای خاص خود را دارد و لازم است که با این ابزارها هم آشنایی داشته باشید. اما آیا لازم است به عنوان بلاگر در همه‌ی آنها حرفه‌ای و متخصص باشید؟ خیر. مسلماً در صورت نیاز می‌توانید از نیروی متخصص دیگری کمک بگیرید.
با این وجود لازم است که اطلاعات پایه‌ای از هر یک داشته باشید. قطعاً تسلط به دانش و ابزارهای هر یک از مهارت‌های ذکر شده، مزیتی بزرگ در مسیر تولید محتوای شما خواهد بود. اما نمی‌توان همه‌ی وقت را صرف یادگیری ابزارهای مختلف کرد؛ فرصتی برای تسلط به همه چیز نیست. از طرف دیگر، هنگام شروع کار ممکن است امکان به کارگیری نیروی متخصص نباشد. امروزه ابزارها و اپلیکیشن‌های ساده‌ای برای هر یک در دسترس مردم قرار دارد که به راحتی می‌توانید از آنها استفاده کنید. برخی از آنها به صورت زیر می‌باشند:
- Inshot: اپلیکیشنی برای ویرایش فیلم و عکس
- Picsart: ابزاری برای طراحی کاور پست‌ها
- Matn negar: اپلیکیشن ایرانی برای ساخت عکس‌نوشته و تایپوگرافی
- VLLO: اپلیکیشنی حرفه‌ای برای ویرایش فیلم
- Keywords everywhere: ابزاری برای پیدا کردن کلمات کلیدی برای محتوای متنی
- Lightroom: اپلیکیشنی برای عکاسی بهتر و ادیت آن
کار با این ابزارها راحت است و حتی بلاگرهای حرفه‌ای هم آنها را در لیست خود دارند. آیا با ابزار دیگری آشنایی دارید که فکر می‌کنید نیاز است به این لیست اضافه شود؟
امیدوارم این مقاله به شما کمک کرده باشد که بدانید از کجا باید شروع کنید. اما بین مطالعه و عمل تفاوت زیادی وجود دارد. بنابراین همین الان برنامه‌ریزی را شروع کنید. در این مسیر صبور باشید و از آن لذت ببرید. خوشحال می‌شویم سوالات و دیدگاه‌های خود را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:
- آموزش مبانی بازاریابی محتوا (Content Marketing)
- آموزش تبلیغ نویسی (Copywriting)
- آموزش آشنایی با بازاریابی دیجیتال (Digital Marketing)
- آموزش مدیریت تبلیغات و برند
