یکی از مخربترین بلایای طبیعی که در مناطق مختلف کره زمین ایجاد میشود و جان انسانها را به خطر میاندازد، زلزله است. متأسفانه کشور ما ایران نیز از این بلای طبیعی در امان نیست و در سالهای اخیر، شاهد تلفات جانی و مالی زیادی در اثر بروز زلزله – با قدرتهای مختلف – در کشور بودهایم. همین موضوع ضرورت وجود متخصصانی جهت مقابله با اثرات این نوع از حوادث طبیعی را افزایش میدهد. با توجه به این موضوع، قصد داریم شغل مهندسی زلزله، رشته تحصیلی مرتبط با آن و حوزههای کاری این شغل را بررسی کنیم. لطفاً در ادامه با این مقاله از «مجله اینترنتی کاپریلا» همراه باشید و در رابطه با وظایف، مهارتهای مورد نیاز و نرمافزارهای تخصصی این شغل نیز، اطلاعات جامعی کسب نمایید.
شغل مهندسی زلزله چیست؟
شغل مهندسی زلزله، استفاده از دانش مهندسی در جهت کاهش خطرات ناشی از زمین لرزه در مناطق شهری و صنعتی است. به این ترتیب که متخصصان این حوزه با کسب دانش و تجربه در زمینه ساخت و مقاومسازی بناها، تلاش میکنند، حداکثر استانداردها را به منظور تأمین امنیت سازه در مقابل زمین لرزه ایجاد نمایند. این شغل که معمولاً زیرمجموعه مشاغل دسته عمران و ساخت و ساز محسوب میشود، از جمله موقعیتهای کاری بسیار حساس است که با امنیت و حفظ جان انسانها سر و کار دارد. به همین دلیل از جایگاه و اهمیت بالایی برخوردار است و ورود به آن نیاز به سطح بالایی از دانش فنی و مهندسی دارد.
- ویدئوی آموزش رایگان شناسایی سیستم سازه: اینجا را کلیک کنید (+).
- ویدئوی آموزش بارگذاری سازه – ویژه آزمون نظام مهندسی: اینجا را کلیک کنید (+).
- ویدئوی آموزش رایگان مبانی و روش های برنامه ریزی شهری: اینجا را کلیک کنید (+).
- ویدئوی آموزش کاربردی برنامه ریزی راهبردی شهر: اینجا را کلیک کنید (+).
- مجموعه آموزش تحلیل و طراحی سازه ها: اینجا را کلیک کنید (+).
- مجموعه آموزش مهندسی زلزله: اینجا را کلیک کنید (+).
رشته مهندسی زلزله (Earthquake Engineering)
مهندسی عمران به عنوان یک رشته مادر و در برگیرنده گرایشهای مختلف، در رابطه با حوزه راه و ساختمان و زیرساختهای مختلف شناخته میشود. این رشته در مقطع کارشناسی، به صورت کلی اطلاعاتی در رابطه با زلزله شناسی و شناخت فعل و انفعالات زیر سطح زمین در اختیار دانشجویان قرار میدهد. با این وجود، در مقطع کارشناسی ارشد و در گرایش مهندسی زلزله، تلاش میشود تمام جوانب در رابطه با این موضوع مورد بررسی قرار بگیرد. به این ترتیب با ارائه دروس تخصصی، دانش کافی در اختیار مهندسان زلزله گذاشته میشود. مهمترین این دروس عبارتاند از:
- طراحی لرزهای سازهها
- دینامیک سازهها
- لرزه شناسی و مهندسی زلزله
- دینامیک خاک
- طراحی و بهسازی لرزهای سازهها
- تحلیل غیر ارتجاعی سازهها
- مدیریت دادهها و کاربردهای GIS
- دینامیک غیرخطی سازهها
- روش اجزاء محدود
- مدیریت خطر و بحران
- سدهای خاکی
- پایش سلامت سازهها
- ارتعاشات تصادفی
- پردازش سیگنال
در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش مقررات ملی ساختمان (آمادگی آزمون نظارت و اجرا برای مهندسی عمران) – کلیک کنید.
- آموزش مبانی نقشه برداری عمومی General Surveying – کلیک کنید.
- آموزش آشنایی با مصالح ساختمانی – کلیک کنید.
- آموزش مقاومت مصالح – ویژه رشته عمران – کلیک کنید.
حوزه های کاری شغل مهندسی زلزله
تلاش برای کنترل اثرات ناشی از زمین لرزه، یکی از اهداف اصلی دولت در زمینه عمران و آبادانی کشور است. در واقع بخشهای مختلف، وزارتخانهها و سازمانها، تلاش میکنند در حوزه مهندسی زلزله وظایف خود را به درستی انجام دهند. این در حالی است که بخش زیادی از کار به واسطه فعالیت شرکتهای فنی مهندسی خصوصی اجرا میگردد. در این راستا، اگر بخواهیم حوزههای کاری شغل مهندسی زلزله و موقعیتهایی شغلی که میتوانید مد نظر داشته باشید را معرفی کنیم؛ باید به موارد زیر اشاره کرد:
- وزارت کشور
- وزارت راه و شهرسازی
- وزارت نیرو
- شهرداریهای کل کشور
- سازمان نوسازی بافتهای فرسوده
- شرکتهای طراحی سازه
- شرکتهای مجری ساخت و ساز
- پژوهشگاه بینالمللی زلزله شناسی
- دانشگاههای دارای گرایش مهندسی زلزله
در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش رایگان پویایی زمین – کلیک کنید.
- آموزش رایگان مقدمه ای بر تئوری کشسان و منشا زمین لرزه ها – کلیک کنید.
- آموزش روش های بهسازی لرزه ای – کلیک کنید.
- آموزش زلزله شناسی ۱ – کلیک کنید.
- آموزش زلزله شناسی ۲ – کلیک کنید.
- آموزش رایگان زلزله شناسی در مهندسی زلزله – کلیک کنید.
- مجموعه آموزش مهندسی زلزله – کلیک کنید.
وظایف و مسئولیت های شغل مهندسی زلزله
همانطور که اشاره شد، شغل مهندسی زلزله از حساسیت و اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع اگر بخشهای مختلف کشور بدون توجه به دانش و آگاهی متخصصان این حوزه فعالیت کنند، قطعاً در صورت بروز زمین لرزه میزان خسارات غیرقابلجبران خواهد بود. به همین دلیل نیاز است نسبت به وظایف و مسئولیتهای شغل مهندسی زلزله توجه کافی صورت گیرد. در واقع لازم است هر شخص که به عنوان متخصص در این زمینه فعالیت میکند، با آگاهی کامل از باید و نبایدهای شغلی خود، وظایفش را به بهترین شکل انجام دهد. در این راستا، قصد داریم مهمترین وظایف و مسئولیتهای شغل مهندسی زلزله را بیان کنیم که عبارتاند از:
- طراحی سازه مطابق با استانداردهای امنیت لرزه
- نظارت بر اجرای پروژههای عمرانی
- آشنایی با شیوههای نوین ایمنسازی بنا
- مشارکت در تدوین قوانین ساخت و ساز
- همکاری با سازمانهای نظارتی
- کنترل ساختمانها جهت بررسی میزان استحکام
در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش الزامات فنی و حقوقی مهندس ناظر و مجری ساختمان – کلیک کنید.
- آموزش مبحث ۱۲ (مبحث دوازدهم) مقررات ملی ساختمان – ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا (+)
- آموزش رایگان الزامات فنی و حقوقی مهندس ناظر – کنترل ضوابط در مرحله نازک کاری (+)
- آموزش رایگان الزامات فنی و حقوقی مهندس ناظر – نظارت در مرحله تیر و سقف – کلیک کنید.
- آموزش بازرسی غیر مخرب به روش امواج فراصوت – تست التراسونیک UT (+)
- آموزش روش های تعمیر و نگهداری ساختمان – کلیک کنید.
مهارت های مورد نیاز شغل مهندسی زلزله
فعالیت در شغل مهندسی زمین لرزه و انجام وظایف محوله در این حوزه، نیاز به تقویت مهارتها و تواناییهای مختلف دارد. در واقع شما باید به عنوان مهندس زلزله از قابلیتهای گوناگونی برخوردار باشید تا بتوانید وظایف خود را به درستی انجام دهید. به این ترتیب سعی داریم با معرفی مهارتهای مورد نیاز شغل مهندسی زلزله، آگاهی شما را جهت پذیرش این شغل افزایش دهیم. این مهارتها عبارتاند از:
- آشنایی با علوم پایه
- توانایی تحقیق و پژوهش
- آشنایی با زبان انگلیسی
- توانایی مدیریت
- مهارتهای ارتباطی
- مسئولیتپذیری بالا
- مهارت استفاده از نرمافزار
در ادامه هر یک از موارد فوق را تشریح خواهیم کرد.
آشنایی با علوم پایه
مبنای اصلی علم مهندسی زلزله، قوانین فیزیک و مقاومت مواد است. با شناخت این علوم، دید بهتری نسبت به وظایف شغلی خود و اقداماتی که باید انجام دهید، خواهید داشت. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- مجموعه آموزش دروس فیزیک – کلیک کنید.
- آموزش فیزیک حالت جامد ۱ – کلیک کنید.
- آموزش فیزیک حالت جامد ۱ – کلیک کنید.
- آموزش مقاومت مصالح – ویژه رشته عمران – کلیک کنید.
توانایی تحقیق و پژوهش
همه ساله سمینارهای مختلفی در رابطه با مقاومسازی ساختمانها تشکیل میشود. از طرفی تحقیقات گسترده کشورهای پیشگام در مقابل زلزله، نظیر ژاپن و آمریکا، منجر به نتایجی میشود که شما میتوانید با تحقیق و پژوهش فرا بگیرید و در کار خود اجرا کنید. شایان ذکر است، امروزه استفاده از تکنیکهای نوین ساخت و تعبیه جکهای هیدرولیکی عظیم در زیربنای ساختمانها، موجب مقاوم سازی بنا در مقابل زلزلههای بسیار شدیدی میشود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش مهارت های عمومی پژوهش – کلیک کنید.
- آموزش رایگان درک روش های پژوهش ترکیبی – کلیک کنید.
- آموزش روش شناسی پژوهش های کیفی و آمیخته در مدیریت – کلیک کنید.
آشنایی با زبان انگلیسی
همانطور که بیان شد، تحقیق و پژوهش و شرکت در سمینارهای بینالمللی، میتواند جهت افزایش دانش و پیشرفت شغلی شما بسیار مفید باشد و این امر با تسلط داشتن بر زبان انگلیسی ممکن خواهد بود. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش زبان تخصصی مهندسی عمران – کلیک کنید.
- آموزش رایگان روش های یادگیری واژگان زبان انگلیسی و به کارگیری آن ها (+)
- آموزش اصول مذاکره به زبان انگلیسی – کلیک کنید.
- آموزش ۱۱۰۰ واژه ضروری – زبان انگلیسی – کلیک کنید.
- مجموعه آموزش زبان – کلیک کنید.
توانایی مدیریت
در حوزه مدیریت ساخت و ساز، خصوصاً در کلانشهرها، همواره مهندسان زلزله به عنوان بخشی از مجموعه مدیریتی به کار گرفته میشوند. در این راستا، ضروری است تا جهت انجام وظایف شغلی خود از توانایی مدیریتی بالایی برخوردار باشید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش مدیریت پروژه (رایگان): اینجا را کلیک کنید (+).
- آموزش مبانی مدیریت پروژه با رویکرد PMBOK: اینجا را کلیک کنید (+).
- آموزش مدیریت چابک Agile پروژه ها با MSP یا MS Project: اینجا را کلیک کنید (+).
- آموزش رایگان اسناد مدیریت پروژه: اینجا را کلیک کنید (+).
- مدیریت و کنترل پروژه: اینجا را کلیک کنید (+).
مهارت های ارتباطی
ایجاد ارتباط مؤثر با سایر همکاران در بخشهای اجرایی و همچنین آزمایشگاه و پژوهشگاهها، میتواند شبکه عملیاتی مؤثری ایجاد کند. از این طریق الزامات و استاندارهای ساخت و ساز به بهترین شکل اجرا میشوند؛ زیرا فرآیند طراحی تا نظارت و اجرای پروژههای ساختمانی به صورت یک زنجیر به هم متصل هستند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش مهارت های برقراری ارتباط موثر در سازمان ها (+)
- آموزش برنامه ریزی عصبی کلامی NLP برای افزایش مهارت های ارتباطی (+)
مسئولیت پذیری بالا
مسئولیتهایی که در شغل مهندسی زلزله بر عهده دارید، به شدت حساس هستند. در این میان، اگر احساس و توانایی مسئولیت پذیری را در خود سراغ نداشته باشید؛ قطعاً با مشکلات زیادی رو به رو خواهید شد. علاوه بر مشکلات شغلی، نتایج فجیعی که در اثر سهل انگاری متخصصان این عرصه ایجاد میشود، میتواند بسیار گسترده باشد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی سازمان ها بر اساس ایزو ISO 26000 (+)
- آموزش مبحث ۱۲ (مبحث دوازدهم) مقررات ملی ساختمان – مرور و حل سوالات آزمون نظام مهندسی (+)
- آموزش مبحث بیست ودوم مقررات ملی ساختمان – مراقبت و نگهداری از ساختمان ها – ویژه آزمون نظام مهندسی (+)
- آموزش تکنیک پاره سازه ها در حل مسائل مهندسی – کلیک کنید.
- آموزش هندسه دیفرانسیل برای عمران و نقشه برداری – کلیک کنید.
- آموزش رایگان محاسبات عددی – خطاها – کلیک کنید.
- آموزش بارگذاری سازه – ویژه آزمون نظام مهندسی – کلیک کنید.
- آموزش نحوه تهیه لایحه تاخیرات در پروژه های عمرانی – کلیک کنید.
- آموزش روش های تعمیر و نگهداری ساختمان – کلیک کنید.
مهارت استفاده از نرم افزار
نرمافزارهای مختلف که در زمینه تحلیل و شبیه سازی به کار میروند، از ابزارهایی هستند که باید در حوزه کاری خود استفاده کنید. آشنایی با نحوه کار این نرمافزارها و تحلیل نتایج حاصل از آنها، میتواند برای شما مفید باشد. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش متره و برآورد ساختمان بتنی در اکسل – کلیک کنید.
- آموزش تحلیل ارتعاشات سازه های ممتد در متمتیکا Mathematica (+)
- آموزش مدل سازی عددی انفجار با نرم افزار LS-DYNA – کلیک کنید.
- آموزش کاربردی اتودسک رویت Revit برای مهندسین عمران – کلیک کنید.
- آموزش رایگان فونداسیون در رویت (Revit) برای مهندسین عمران – کلیک کنید.
- آموزش اپنسیس – مدل سازی انواع سازه ها با OpenSees (+)
- آموزش کاربرد متلب در دینامیک سازه ها (+)
- مجموعه آموزش نرم افزارهای مهندسی عمران – کلیک کنید.
نرم افزارهای تخصصی مهندسی زلزله
استفاده از نرمافزار در تحلیل دادههای بسیار پیچیده در زمینه مقاومت مصالح، تحلیلهای استاتیکی و دینامیکی، تحلیل زمین لرزه و… منجر به افزایش توانایی مهندسان در شغل مهندسی زلزله شده است. این ابزارهای کامپیوتری با انجام محاسبات و ارائه شبیهسازیها، منجر به تصمیم گیری بهتر و دقیقتر در مقابل آسیبهای ناشی از لرزش زمین میشوند. در ادامه تعدادی از بهترین نرمافزارهای تخصصی شغل مهندسی زلزله را بیان میکنیم که عبارتاند از:
- نرمافزار Etabs
- نرمافزار CSI SAFE
- نرمافزار Open SEES
- نرمافزار NonlinPRO
- نرمافزار SeismoSignal
- نرمافزار SeismoStruct
در ادامه هر یک از نرمافزارهای فوق را توضیح خواهیم داد.
نرم افزار Etabs
این نرمافزار به منظور طراحی و تحلیل سیستمهای ساختمانی به کار میرود. Etabs همچنین بار لرزهای وارد شده به اجزاء مختلف ساختمان (دیوار، تیرها، ستونها و…) را محاسبه و تحلیل میکند. با استفاده از این نرمافزار، میتوانید مدل تحلیلی سازه را با دقت بالایی به صورت دو و سه بعدی مشاهده و در صورت نیاز ویرایش کنید. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش رایگان آنالیز سازه در نرم افزار ETABS – کلیک کنید.
- آموزش ETABS – مدل سازی سازه بتنی – کلیک کنید.
- آموزش پروژه محور ETABS – مدل سازی، تحلیل و طراحی سازه های فولادی – کلیک کنید.
- آموزش پروژه محور ایتبس ETABS – مدل سازی و تحلیل ساختمان ۸ طبقه بتن آرمه – کلیک کنید.
- آموزش تحلیل و طراحی سازه های ساختمانی با ایتبس ETABS – کلیک کنید.
- آموزش مدل سازی سازه بتنی با ETABS – کلیک کنید.
- آموزش پروژه محور ایتبس ETABS – مدل سازی سوله – کلیک کنید.
- آموزش پروژه محور ETABS – طراحی سازه های بتن آرمه – کلیک کنید.
- آموزش پروژه محور ایتبس – طراحی دیوار حائل بتنی با ETABS – کلیک کنید.
- آموزش پروژه محور ETABS – مدل سازی ساختمان بتن آرمه با دیوار برشی – کلیک کنید.
- آموزش تحلیل دینامیکی طیفی و تاریخچه زمانی ساختمان ها در ETABS – کلیک کنید.
- آموزش پروژه محور ETABS – مدل سازی پله، آسانسور و مقاطع دست ساز – کلیک کنید.
- آموزش پروژه محور ETABS – طراحی و مدل سازی استخر با ایتبس – مقدماتی (+)
- آموزش پروژه محور ETABS – طراحی و مدل سازی استخر با ایتبس – تکمیلی (+)
نرم افزار CSI SAFE
یکی از پرکاربردترین نرمافزارهای حوزه مهندسی عمران است که در طراحی فونداسیون ساختمان و دالهای بتنی به کار میرود. از آنجا که پیِ ساختمان، مهمترین عامل در مقابل زلزلههای بزرگ است، استفاده از این نرمافزار در طراحی ساختمانهای مقاوم بسیار مؤثر است.
نرم افزار Open SEES
Open System for Earthquake Engineering Simulation به معنی سیستم شبیه سازی مهندسی زلزله است. با استفاده از این نرمافزار سازهها تحت بار زمین لرزه تحلیل میشوند. در ادامه چند مورد آموزش که به نظر ما، میتواند در این زمینه برای شما عزیزان مفید باشد را در قالب لیست خدمت شما ارائه کردهایم:
- آموزش اپنسیس – مدل سازی انواع سازه ها با OpenSees (+)
- آموزش کنترل لرزه ای سازه ها با اپنسیس OpenSees و سیمیولینک Simulink (+)
- آموزش رایگان روش های نمایش دادن مدل در نرم افزار OpenSees (+)
- آموزش تحلیل سازه ها ۱ – مقدماتی (+)
- آموزش اصول دینامیک سازه ها (+)
نرم افزار NonlinPRO
این نرمافزار دانشگاهی به منظور تحلیل مفاهیم مربوط به زلزله و تحلیل سازه کاربرد دارد. از جمله ویژگیهای مهم این نرمافزار، سادگی در استفاده و دسترسی آسان است. با استفاده از NonlinPRO سرعت، شتاب و تغییر مکان زلزله وارد میشوند و تحلیل نتایج با استفاده از نرمافزار صورت میگیرد.
نرم افزار SeismoSignal
با استفاده از این نرمافزار، تکانههای وارد به سازه به صورت خطی و غیرخطی مورد بررسی قرار میگیرند. از طرفی دادههای شتابنگاشت ساختمان که توسط این نرمافزار ارائه میشوند، قابل استفاده در نرمافزارهای تحلیل و طبقهبندی داده نظیر اکسل خواهند بود.
نرم افزار SeismoStruct
این نرمافزار یک پکیج المان محدود است که توانایی پیشبینی رفتار جابهجایی زیاد سازههای فضایی تحت بارگذاری دینامیکی یا استاتیکی – در زمان زلزله – با در نظر گرفتن هر دو رفتار غیرخطی هندسی و غیرالاستیسته بودن مواد را دارد. از طرفی مدلهای بتنی، فولادی، FRP و SMA همراه با کتابخانه بزرگی از المانهای سه بعدی، در دسترس هستند که ممکن است با انواع مختلفی از فولاد، بتن و کامپوزیت از پیش تعیینشده استفاده شوند.
- ویدئوی آموزش شروع عملیات اجرایی ساختمان و خاکبرداری: اینجا را کلیک کنید (+).
- ویدئوی آموزش اصول و نکات اجرایی ساختمان سازی: اینجا را کلیک کنید (+).
- مجموعه آموزش مهندسی زلزله: اینجا را کلیک کنید (+).
- مجموعه آموزش مهندسی عمران: اینجا را کلیک کنید (+).
سخن پایانی در رابطه با شغل مهندسی زمین لرزه
شغل مهندسی زلزله به خاطر اهمیتی که در زمینه حفظ جان انسانها دارد، از جمله مشاغل مهندسی بسیار مهم تلقی میشود. به همین خاطر، پذیرش این شغل و فعالیت به عنوان مهندس زمین لزره، میتواند چالشهای خاص خود را به همراه داشته باشد. از طرفی حوزههای کاری که با پذیرش این شغل در دسترس شما قرار دارد تا حدودی محدود هستند و باید علاقه و توانایی خود را در ورود به این عرصه از قبل بررسی کنید.
در پایان از اینکه تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید سپاسگزاریم. لطفاً لینک این مقاله را از طریق شبکههای اجتماعی در اختیار دوستان خود نیز قرار دهید. از طرفی با ارائه نظرات و پیشنهادات خود از طریق کامنت، میتوانید به ما در بهبود مطالب مجله کاپریلا کمک کنید. پیروز و سربلند باشید.